'Als we in 2020 waren gepromoveerd, waren we er eigenlijk niet klaar voor geweest'

Het licht ging pas heel laat uit in Volendam en geef ze eens ongelijk. De club heeft na turbulente jaren promotie naar de Eredivisie afgedwongen, geheel conform het in 2019 gepresenteerde driejarenplan. "Dit was het derde jaar, dus het was netjes binnen de doelstelling. Uiteindelijk is dit waar iedereen over praat, maar het plan bestond uit veel meer dan alleen promoveren. Het allerbelangrijkste is natuurlijk het terugbrengen en gezond maken van FC Volendam. Daar komt iets meer bij kijken dan alleen promoveren", zegt Van Leeuwen.

Volendam maakte ook in 2020 een serieuze kans om promotie, tot de KNVB een spaak in het wiel stak in het afgebroken coronaseizoen en de club deelname aan de play-offs ontnam. "Als ik heel eerlijk ben: als we toen waren gepromoveerd, waren we er eigenlijk niet klaar voor geweest", zegt Van Leeuwen. "De organisatie was toen nog ver verwijderd van Eredivisie-niveau en zou onder maximale druk komen te staan. In een soort survivalseizoen had het misschien gekund, maar dan was het niet duurzaam geweest."

"Het was niet zo dat we in paniek geschoten waren: o jee, Eredivisie. Dan hadden we misschien een soort shocktherapy toe moeten passen qua geld, organisatie en selectie. Er zijn meerdere clubs die verrassend gepromoveerd zijn naar de Eredivisie en er dan ook in gebleven zijn. Dus het kan wel, maar de vraag is of het duurzaam is. Wij willen ook de talenten klaarstomen voor de komende jaren om financieel gezonder te worden. Als je die niet klaar hebt staan, dan wordt het ieder jaar een soort slagveld op de transfermarkt: je beste spelers worden weggehaald, terwijl je zelf nieuwe spelers nodig hebt die er niet zijn. Dat bedoelen we met duurzaam. Wat dat betreft is de timing voor ons nu een stuk beter, maar vergis je niet, hoor: ook nu is het een grote uitdaging."

'De emotie zat heel diep'
Wat in het voordeel van Volendam spreekt, is dat het dorp in meerdere opzichten aantrekkelijk is, waar de club weer van profiteert. Volendam staat onder meer bekend om zijn fraaie haven en de vishandel en trekt veel ondernemers, muzikanten, sporters en toeristen aan. Je zou bijna vergeten dat er nog een voetbalclub zit. "Volendam is een beetje een cultplek in Nederland. Iedereen kent het", zegt Van Leeuwen. "Volendam heeft zeker aantrekkingskracht. Het ligt ook nog eens dichtbij Amsterdam, dus het heeft veel plussen. Het is veertien jaar geleden dat Volendam voor het laatst promoveerde naar de Eredivisie. Daar maakten we op kantoor het hele jaar grapjes over, vanwege de link met Cruijff. De club Volendam heeft te lang in de schaduw gestaan. De ontlading hier was immens, het was duidelijk dat de emotie heel diep zat."

Nu de praktijk nog. Het is niet de bedoeling dat Volendam na één jaar weer afzakt naar de Keuken Kampioen Divisie, zoals in het seizoen 2008/2009, maar structureel Eredivisie-voetbal gaat spelen. Van Leeuwen, lachend: "We hebben helder hoe we dat willen, nu nog of het kan. We zitten in de afronding van het huidige seizoen en beginnen langzaam aan de voorbereiding op het volgende seizoen. Budget is daar heel belangrijk in, maar dat moet nog afgetimmerd worden. Ik zit wat dat betreft nog een beetje in de wachtkamer. We hebben een helder idee van hoe we het zouden willen hebben. Voor iedere linie moet versterking gezocht worden, maar het is niet zo dat we ineens met twaalf nieuwe spelers aan komen zetten. Je wil versterking hebben en tegelijkertijd zuurstof bewaren voor de talenten bij de club die kansen moeten krijgen. Dat moet je niet ineens overboord gooien om te overleven. Het gaat om balans."

Francesco Antonucci en Benaissa Benamar blijven sowieso bij Volendam. Met FC Utrecht was afgesproken dat Benamar contractspeler van Volendam wordt bij promotie naar de Eredivisie. Antonucci wordt nog een jaar gehuurd van Feyenoord. Volendam hoopt ook komend seizoen nog te beschikken over Filip Stanković en Gaetano Oristanio, twee huurlingen van Internazionale. Van Leeuwen gaat binnenkort samen met Ruben Jongkind, directeur opleidingen en samenwerkingen, naar Milaan voor gesprekken daarover. "Daar is bewust even mee gewacht tot na de kampioensrace van Inter (het Serie A-seizoen wordt op zondag 22 mei beslist, red.)."

Transfersommen
In de zoektocht naar versterkingen zal Volendam creatief moeten zijn. De club is nog niet zo sterk dat het transfersommen neer kan leggen. "Vooralsnog is dat toekomstmuziek, of ik moet ineens verrast worden", zegt Van Leeuwen met een knipoog. "Maar ik denk niet dat dat nu al haalbaar is. Wellicht dat het zou kunnen als we veel spelers verkopen, maar dat verwacht ik niet. Ik reken erop dat de meeste spelers mee zullen gaan naar de Eredivisie. Voor de meesten is dat een fantastische uitdaging."

Volendam heeft een deel van de spelers langer dan twee jaar vastliggen, eventueel met een optie. Het langer vastleggen is een van de manieren om meer waarde te creëren. "Dat doen we vooral met high potentials waar we veel rek in zien, maar waar ook nog veel werk in zit. Die hebben meestal echt nog wat tijd nodig.  Micky van de Ven lag langer vast bij ons en had afgelopen zomer nog een tweejarig contract. We spraken ook met elkaar af dat dat het meest logische moment was om te verkopen. Het is een hele soap geworden, maar voor beide partijen uiteindelijk bevredigend."

"Met huren kijken we vooral naar high potentials, zoals wij dat dan noemen. Wij zijn goed in talentontwikkeling en dat zien de topclubs ook. We zijn weer minder geïnteresseerd in het huren van iemand van 29 jaar, maar kijken juist naar spelers die in potentie in de top van Nederland terecht kunnen komen en voor ons van waarde zouden kunnen zijn."

De nodige namen worden al aan Volendam gelinkt, maar zo concreet is het volgens Van Leeuwen allemaal nog niet. "Ik verbaas me soms wel over wat er op internet verschijnt. Het is niet zo dat we al lijntjes hebben uitgegooid of wat dan ook."

Toekomst
Het is de bedoeling dat hoofdtrainer Wim Jonk ook volgend seizoen voor de groep staat bij Volendam, maar witte rook daarover is er nog niet. De toekomst van Jonk is mogelijk indirect verbonden aan die van Van Leeuwen: zij maken onderdeel uit van de groep experts die in de volksmond Team Jonk wordt genoemd. "Niet alleen Wim, Ruben (Jongkind, red.) en ik, maar ook anderen zijn in gesprek met het bestuur om door te gaan. We hebben het geparkeerd tot na de competitie. Er is de intentie om met elkaar door te gaan en ik reken erop dat het ook gaat gebeuren. Ik maak me er geen zorgen over."

Van kunstgras naar echt gras?
Volendam is een van de clubs die op kunstgras voetbalt. Het spelen op kunstgras is voor veel spelers een kwelling. Van Leeuwen ziet het zelf liever ook anders, maar benadrukt dat het zo simpel niet is. "We zouden het liefst morgen al natuurgras willen, maar hebben te maken met een logistiek probleem. We hebben twee velden van de profclub en de rest is van de amateurclub. Die heeft een enorm ledenaantal en zit helemaal vol. De jeugd moet gedeeltelijk in het stadion spelen en trainen en wij spelen daar natuurlijk ook, dus logistiek is het een flinke uitdaging."

"Zolang we geen oplossing hebben voor de jeugd, kunnen wij de switch naar natuurgras niet maken", zegt Van Leeuwen. "Je kunt er niet met een x-aantal jeugdteams op trainen én wedstrijden spelen. We zijn er druk mee bezig en hopen dat het volgend jaar wel kan. Ik snap de kritiek wel, maar als dat betekent dat we moeten stoppen met de jeugdopleiding, dan natuurlijk niet. Het moet én én worden. Wij willen, maar kúnnen het nog niet."

Bij ESPN werd door een aantal analisten geopperd om Eredivisie-clubs te verplichten op echt gras te spelen. "Ik vind niet dat je een club iets op moet leggen wat nog niet uitgevoerd kan worden. Je hebt ook te maken met gemeentes en inzaaitijden. Met het WK is dat ook lastiger omdat het programma dichter op elkaar zit. Er zijn dus veel beperkende factoren waar je mee te maken hebt. Zodra het kan, zullen we het doen", zegt Van Leeuwen.