Klassieker-analyse: zo kunnen Feyenoord en Ajax elkaar in de KNVB Beker bestrijden

Eerder dit seizoen speelden Feyenoord en Ajax in competitieverband gelijk in De Kuip (1-1), terwijl de Rotterdammers in de Johan Cruijff Arena aan het langste eind trokken (2-3). Bij Ajax is er tussen beide Klassiekers het nodige gebeurd: Heitinga nam het stokje over van de ontslagen Alfred Schreuder en implementeerde een andere speelstijl.

Ajax

Heitinga stelt Dusan Tadic, net als Erik ten Hag in het verleden deed, vaak op in de punt van de aanval. Daar krijgt de Servische aanvoerder de ruimte om te zwerven. Hier maakt Ajax gebruik van als creatieve spelers als Steven Berghuis en Mohammed Kudus de bal hebben. Tadic trekt weg uit de spits en laat daarmee de Feyenoord-defensie kiezen. Het aanvalsspel van Ajax is hierdoor wat minder statisch.

Tadic is weg uit de spits. Ajax hoopt de Feyenoord-verdediging uit de zone te lokken, om gaten in de defensie te creëren. Bron: ESPN

Hierin schuilt direct het gevaar voor Feyenoord. Wanneer een van de twee centrale verdedigers ervoor kiest om Tadic te volgen, ontstaat er een groot gat in de Rotterdamse achterhoede. Dit is precies waar Ajax op loert. Met loopacties in de diepte wil de ploeg van Heitinga de defensie van Feyenoord ontmantelen.

Trauner (op de middenlijn) dekt door op Tadic. Zonder druk op de bal kan Berghuis de bal eenvoudig achter de laatste linie leggen. Uiteindelijk maakt Ajax uit deze aanval de 1-2. Bron: ESPN

Feyenoord

Feyenoord dekt over het algemeen zonaal. Ajax daarentegen komt achterin vaak man op man uit. Slot weet dat de restverdediging van de Amsterdammers kwetsbaar is en maakt daar dankbaar gebruik van, door de nummer tien - in Amsterdam was dat Sebastian Szymanski - heel diep te laten spelen. De Pool staat geregeld in de vrije ruimte en omdat de middenvelders van Ajax ver doordekken, wordt de Ajax-verdediging gedwongen hem op te pakken bij een aanval van Feyenoord.

Dit resulteert erin dat Ajax achterin keuzes moet maken bij een Rotterdamse uitbraak. Zowel bij de eerste als tweede goal van Feyenoord in de Johan Cruijff Arena kloppen de onderlinge afstanden tussen de Ajacieden niet en kan Feyenoord met speels gemak toeslaan.

Eén goede pass en Ajax staat in ondertal. Quilindschy Hartman is door op de flank, waardoor Jurriën Timber moet uitstappen. Alle middenvelder van Ajax staan ver over de bal, waardoor Hartman de opties voor het uitkiezen heeft. Santiago Gimenez is het eindstation van deze aanval. Bron: ESPN

Bij de 2-2 gebeurt haast iets identieks. Timber en Bassey laten wederom de meest centrale man vrij. Doordat Sánchez niet genoeg naar binnen geknepen is en er geen middenvelder voor de controle zorgt, breekt Feyenoord in overtal door. Bron: ESPN

Wat Feyenoord onder Slot tot bijna in perfectie onder de knie heeft gekregen, is het drukzetten. Het heeft alles weg van 'provocerende pressing', de theorie van voormalig bondscoach Louis van Gaal op het WK in Qatar. Feyenoord jaagt niet overal vol door, maar schuift bij iedere pass van Ajax iets meer op naar voren. Bij een moeilijke pass duiken de dichtstbijzijnde Feyenoorders op de bal, om zo op de helft van de tegenstander - als de opponent nog niet in de organisatie staat - te onderscheppen en meteen een aanval in te zetten.

Tussen bovenstaande foto's zit zes seconden. Feyenoord schuift per pass meer door, maar bewaart te allen tijde de controle. Op de onderste foto heeft Berghuis geen afspeelmogelijkheden meer. Hij levert hem in bij Hartman, die de 1-0 in De Kuip eerder dit seizoen voorbereidt. Bron: ESPN

Een ander voorbeeld waarin Feyenoord als collectief opschuift. Er wordt - niet eens vol - drukgezet op Gerónimo Rulli, die onder lichte druk een moeilijke bal naar Sánchez speelt. Feyenoord grijpt op het juiste moment in en heeft balbezit op de helft van Ajax, terwijl de Amsterdammers nog niet in de organisatie staan. Bron: ESPN

Conclusie
Hoewel Feyenoord en Ajax elkaar door en door kennen, kunnen beide ploegen elkaar nog verrassen. De Rotterdammers doen dit vanuit een ijzersterke organisatie, terwijl de ploeg van Heitinga het moet hebben van individuele klasse. Tot dusver heeft Feyenoord het 'Klassieker-seizoen' in zijn voordeel beslist, maar Ajax kan er in De Kuip voor zorgen dat de ploeg van Slot de treble-droom moet laten varen.