Hoe Feyenoord zich op bezoek bij PSV aan dezelfde steen stoot als tegen Ajax

Door Lars Visser

Feyenoord trapt in bekende val
Soms kun je over tactiek praten, maar bij Feyenoord gaan in deze fase – met nederlagen tegen Lille OSC (6-1), Ajax (2-1) en inmiddels ook PSV (2-0) - zelfs de simpelste dingen mis. Net als in de wedstrijd tegen Ajax gaat het fout bij het eenvoudigste aspect van voetbal: het meelopen met je man. De aanloop naar de 1-0 is daar een exemplarisch voorbeeld van. Allereerst loopt Igor Paixão te laat met zijn man mee, waardoor Gijs Smal niet voldoende wordt ondersteund. Dit geeft Johan Bakayoko de kans om eenvoudig binnendoor te dribbelen.

Vervolgens maakt Jakub Moder bijna dezelfde fout: na het inspelen van Bakayoko op Luuk de Jong verzuimt hij door te bewegen, waardoor Bakayoko uiteindelijk de 1-0 binnenschiet. Natuurlijk valt er te discussiëren over mogelijk buitenspel van Ismael Saibari, en blijft er onduidelijkheid over de spelregels, maar Feyenoord had voorafgaand aan de PSV-treffer genoeg kunnen doen om dit te voorkomen.

Afbeelding 1: Hierin is Paixão te laat om Smal te ondersteunen, waardoor Smal in zijn eentje Bakayoko moet verdedigen, wat hij vervolgens ook niet erg sterk doet. (Bron: ESPN)

Afbeelding 2: Voorafgaand aan de kaats met Luuk De Jong staan Bakayoko en Moder nog op één lijn, maar Moder geeft op met het moment van inspele. Tegelijkertijd is Antoni Milambo ook niet ver genoeg mee terug. (Bron: ESPN)

Ook voorafgaand aan de 2-0 gaat het twee keer mis. Eerst laat Moder Saibari lopen, zonder een poging te doen om hem te volgen. Vervolgens zakt ook Dávid Hancko door het ijs door Guus Til uit zijn rug te laten ontsnappen, waardoor die simpel kan binnentikken. Het blijft keer op keer misgaan, net als tegen Ajax, en ook in deze wedstrijd breekt het Feyenoord weer op. De bereidheid om de 'vuile' verdedigende meters te maken ontbreekt.

Afbeelding 3: Moder heeft Saibari in zijn gezichtsveld, maar laat hem toch lopen zonder met hem mee te bewegen. Tegelijkertijd heft Hancko het buitenspel op, omdat hij niet op één lijn staat met de rest van de verdedigers (Bron: ESPN)

Afbeelding 4: Hancko laat zich in zijn zijn rug verrassen door een goede loopactie van Til. (Bron: ESPN)

Hoe kan dit blijven gebeuren? Simpelweg meelopen met je tegenstander zou in principe elke speler moeten kunnen. Tegelijkertijd is ook de restverdediging vaak niet op orde. Op te veel momenten staan er te veel spelers voor de bal. Dat is iets wat Brian Priske aangerekend kan worden. Naast het bewust maken van zijn spelers over het meelopen met hun man, zal hij ook de restverdediging beter moeten organiseren. De vraag is echter of hij die kans nog krijgt - of dat hij tegen die tijd al geen trainer meer is van Feyenoord.

De omzetting van Bosz
Aan het begin van de wedstrijd zien we een opvallend beeld: Saibari staat bij balbezit van Feyenoord regelmatig verder naar achteren dan Jerdy Schouten. Wie PSV dit seizoen gevolgd heeft, weet het volgende: PSV probeert druk te zetten vanuit een 4-4-2-formatie, met een spits en een nummer 10 voorop. Van achteruit wordt er doorgedekt op een middenvelder van de tegenstander. Dit heeft Brian Priske ook gezien, en hij heeft een tegenzet bedacht. Door Smal als tweede controleur te laten spelen, krijgt hij de mogelijkheid om Quinten Timber verder naar voren te schuiven en als aanvallende middenvelder naast Milambo te gebruiken.

Voor de wedstrijd heeft Bosz er duidelijk op gegokt dat Milambo de diepste middenvelder van Feyenoord zou zijn, want Schouten blijft continu in zijn buurt. In werkelijkheid staat Timber in veel gevallen verder naar voren, waardoor Saibari hem moet volgen. Dit is de truc van Priske. Dit levert een mismatch op twee vlakken op: Saibari moet te ver terugverdedigen, wat niet zijn sterkste punt is, en tegelijkertijd wordt Schouten met zijn fysieke duelkracht uit het centrum gehaald bij lange ballen.

Hoewel dit niet direct tot gevaarlijke situaties voor PSV leidt, zijn er wel momenten waarop Saibari zijn man laat lopen en Timber een vrije doortocht krijgt.

Afbeelding 5: De structuur van zowel Feyenoord al PSV in beeld, waarbij Smal als een extra middenvelder opereert en Schouten helemaal doorstapt tot op Milambo. Buiten beeld staan Saibari en Timber ook bij elkaar in de buurt. (Bron: ESPN)

Afbeelding 6: Saibari laat hier Timber aan de binnenkant ontsnappen, omdat hij te gefocust is op de bal in plaats van meelopen met de diepgaande Timber. Daarnaast staat Saibari ook nog eens aan de verkeerde kant van Timber te verdedigen. (Bron: ESPN)

Na ongeveer dertig minuten heeft Bosz genoeg gezien en grijpt hij in, hij roept Joey Veerman bij zich en zet het een en ander om. Hij besluit Schouten bij Timber te zetten, Veerman bij Milambo en Saibari bij Moder. Maar dat is niet de enige aanpassing. Daarnaast instrueert hij zijn spelers om dichter bij elkaar te blijven, zodat er geen grote gaten vallen in de PSV-verdediging. Hiermee neutraliseert hij de zet van Priske. Het gevolg is dat Feyenoord bij vlagen meer balbezit krijgt, zonder daar veel gevaar uit te creëren.

Afbeelding 7: De structuur na de omzetting van Bosz in beeld, waarin Saibari bij Moder staat, Schouten bij Timber en Veerman bij Milambo. (Bron:ESPN)

Feyenoord mist diepgang
Bij vlagen heeft Feyenoord gedurende langere tijd balbezit in deze wedstrijd, maar vaak op dezelfde plek: achterin, bij Timon Wellenreuther. De Duitse doelman staat regelmatig met de bal aan zijn voet en kijkt vragend naar zijn ploeggenoten, op zoek naar een afspeelmogelijkheid. Zoals hierboven geschetst, zet PSV overal op het veld druk met koppeltjes. Het meest effectieve wapen hiertegen is diepgang, maar die ontbreekt bij Feyenoord in deze wedstrijd. De spelers op het veld hebben nauwelijks diepgang in hun spel, waardoor PSV op geen enkel moment echt in de problemen komt.

Afbeelding 8: Eén afbeelding, en legio opties voor Feyenoord om diep te lopen om het PSV moeilijk te maken. Maar geen van de Feyenoorders maakt aanstalten om dit ook daadwerkelijk te gaan doen. (Bron: ESPN)

Feyenoord mist spelers die dit kunnen brengen. In de huidige selectie zijn er nauwelijks spelers met diepgang en als die er wel zijn, halen ze niet het gewenste niveau (zoals Ibrahim Osman). Dennis te Kloese zal zich moeten afvragen of de selectie niet cruciale kwaliteiten mist op dit vlak. Het was geen hoogstaande wedstrijd in Eindhoven, maar PSV was de terechte winnaar. Priske had aanvankelijk een aardig plan, maar na de snelle aanpassing van Bosz verloor de Feyenoord-traier toch volledig terecht deze wedstrijd.