Valencia op rand van afgrond: 'Naast Ajax m'n liefde, maar als het zo doorgaat...'

De voetbalfan die de huidige ranglijst van La Liga langsloopt, zal ongetwijfeld wat langer stil blijven staan bij de nummer vijftien van de Spaanse competitie. Daar bivakkeert Valencia op dit moment. De ruim honderd jaar oude club uit de derde stad van Spanje, die aan het begin van de eeuw nog twee keer landskampioen werd, acht Copa del Reys in de prijzenkast heeft staan, twee keer het toernooi won dat op dit moment de Europa League heet en tussen 1940 en 2025 slechts één seizoen niet op het hoogste niveau speelde in Spanje.

Valencia CF hoort bij de grootste clubs die het Spaanse voetbal te bieden heeft. Dat kan Hedwiges Maduro, die tussen 2008 en 2012 in Mestalla speelde, in gesprek met VoetbalPrimeur beamen. "Ik hou van Valencia. Ik heb altijd gezegd: Ajax en Valencia zijn mijn liefdes", begint de achttienvoudig Oranje-international. "Mestalla (het stadion van Valencia, red.) is echt een tempel. In de wedstrijden die ik daar speelde met Valencia voelden wij ons zó sterk…"

Maduro in 2012 in actie voor Valencia, tijdens een duel met AZ in de kwartfinale van de Europa League (4-0).

"Thuis wonnen we van Real Madrid, FC Barcelona: daar speelden het stadion en de fans een heel grote rol in. Het is dan ook pijnlijk om te zien waar de club nu staat", vervolgt Maduro. "In de tijd dat ik daar speelde, waren we gewoon de derde club van Spanje. Wat Atlético Madrid nu is, waren wij toen. Dan moet je nagaan dat de club dit seizoen gewoon tegen degradatie moet vechten. Dat was de afgelopen jaren ook al een beetje zo. Dat doet wel pijn."

Het begin van de malaise
Om de sportieve én bestuurlijke malaise bij Valencia van de afgelopen jaren te kunnen duiden, is een duik in de recente clubhistorie nodig. In de jaren 40 was de club al één van de allergrootsten van Spanje. In de jaren 80 viel Valencia letterlijk terug en degradeerde het zelfs, maar het verval was van korte duur, want vanaf 1989 draaide het alweer mee in de top van Spanje. Vlak na de eeuwwisseling beleefde Valencia grote successen: zo werd het in 2002 en 2004 landskampioen en bereikte het in 2001 de Champions League-finale, die na strafschoppen verloren ging tegen Bayern München.

Vanaf het laatste kampioenschap begon Valencia wisselvalliger te presteren. Buiten sportieve ontwikkelingen als het vertrek van succescoach Rafael Benítez, vormden financiële problemen de rode draad van die wisselvalligheid: vanaf het begin van de eeuwwisseling kampte Valencia namelijk met enorme schulden. Tussen 2004 en 2008 kon toenmalig president Juan Bautista Soler dat nog redelijk verbloemen door veel geld uit eigen zak in de club te pompen, maar na zijn vertrek werd de situatie van Valencia steeds nijpender.

Daardoor was de club uit de sinaasappelstad genoodzaakt om grote namen als David Villa, Juan Mata en David Silva voor miljoenenbedragen te laten gaan. Maar, zoals Maduro, die zelf met deze spelers op het veld van Mestalla stond, al aangaf: Valencia was in die tijd nog altijd de derde club van Spanje. "Maar in mijn tijd was er inderdaad ook al een financiële crisis", vertelt de voormalig middenvelder.

David Villa en David Silva in het shirt van Valencia. In hun beste periodes, behoorden de twee tot de absolute wereldtop.

Peter Lim: de meest gehate man van Valencia
In 2014 leek Valencia gered toen zakenman Peter Lim de club overnam. De verwachting was dat de miljardair uit Singapore de club met grote investeringen weer gezond zou maken en de bouw van het nieuwe stadion, die door de financiële crisis stil was komen te liggen, zou hervatten. Niets bleek echter minder waar.

Direct na de komst van Lim plukte Valencia plots veel spelers en trainers uit de stal van Jorge Mendes, de zaakwaarnemer van onder andere Cristiano Ronaldo, die een goede band onderhoudt met Lim. Dat pakte aanvankelijk goed uit, maar in het tweede 'Lim-seizoen' ging het mis: Gary Neville werd – zonder enige ervaring - plotseling trainer van Valencia en flopte volledig. Los Che eindigden daardoor op een zeer teleurstellende twaalfde plek in het seizoen 2015/2016.

Neville (links) hield het uiteindelijk slechts drie maanden vol als coach van Valencia.

Valencia kende zo'n zes tot zeven jaar geleden even een opleving, door twee keer in de top-vier te eindigen en de Copa del Rey te winnen. Dat was echter van korte duur: trainer Marcelino en sportief directeur Mateu Alemany, die gezien werden als de architecten van de wederopbouw van Valencia, werden in september 2019 op staande voet ontslagen omdat ze openlijk kritiek hadden geuit op Lim. Sindsdien is het bergafwaarts gegaan met Valencia: in de seizoenen die volgden verkocht de club steevast haar beste spelers, werd het verdiende geld amper tot niet geherinvesteerd op de transfermarkt en hield geen enkele trainer het langer dan één seizoen vol.

"Dat is het, dat is wat er gebeurt de afgelopen jaren en dat is frustrerend voor de supporter", zegt Maduro over de massale uittocht op spelers- én trainersgebied bij Valencia. "Valencia is en blijft een grote club, dat blijft zo. Maar als het spelersmateriaal steeds minder goed wordt, dan is het natuurlijk logisch dat je gaat afdalen. Als de verwachtingen dan hetzelfde blijven, dan is het extra lastig."

"Op een gegeven moment gingen Dani Parejo en Francis Coquelin bijvoorbeeld naar Villarreal. Dat is gewoon om de hoek van Valencia, én een concurrent. Ze hebben toen hun middenveld dus weggegeven aan een concurrent (Parejo vertrok voor een transfersom van slechts twee miljoen euro, Coquelin voor zeven miljoen. De twee waren toen veel meer waard, red.). Dat vond ik opvallend. Als je ze nou tenminste nog aan een buitenlandse club verkoopt…"

Maduro, die nog altijd contacten bij en rondom Valencia heeft, weet dat de fans van de club helemaal klaar zijn met Lim. "De fans accepteren hem al jaren niet, dus er zijn altijd protesten. Dat zorgt op zichzelf al voor onrust bij de club. Peter Lim is ook bijna nooit in Valencia, hij is nooit bij een wedstrijd. Spanjaarden zijn er nou eenmaal meer bij betrokken, ze zijn heel familiair en passievol. Ik heb ook veel vrienden die daar wonen en van Valencia houden. Die zijn heel gefrustreerd, omdat ze de club elk jaar zien afglijden. Er gebeurt maar niks. Recent is de zoon van Peter Lim zelfs aangesteld als nieuwe president. Dat is ook weer een statement naar de fans: we gaan door met deze structuur. Dat zorgt natuurlijk voor heel veel twijfel."

'Als Valencia zo doorgaat, wordt het een heel, heel lastig verhaal'
Hoewel een handvol talenten uit de eigen opleiding vorig seizoen nog voor wat hoop zorgden – Valencia eindigde toen met een jong elftal negende in de Spaanse competitie - strijdt Valencia dit seizoen met een uitgekleed elftal tegen degradatie in La Liga. Lange tijd stond de gevallen grootmacht onder de degradatiestreep, nu staat Valencia op een vijftiende plek. Het gat met de degradatiezone bedraagt vier punten. "Ik denk dat Valencia het dit seizoen uiteindelijk wel gaat redden", zegt Maduro. "Ze pakken tegen de mindere ploegen in Mestalla namelijk de punten. Thuis winnen ze dus wel van teams als Celta de Vigo. Als ze die punten blijven pakken, zie ik het ze wel redden."

De spelers van Valencia vieren een goal tegen Real Sociedad, dat in eigen huis knap werd verslagen.

Dit seizoen ontsnappen aan degradatie, lijkt op dit moment uitstel van executie. Twee jaar geleden was Valencia ook al dicht bij een afdaling naar de Segunda División. Om echt weer uit het slop te komen, zullen er structureel grote dingen moeten veranderen bij de club, ziet ook Maduro. "Het begint altijd met de leiding: welke beloftes komen er, is er geld om betere spelers te halen? Als dat allemaal positief uitvalt, kan het wel goedkomen. Maar als je steeds je beste spelers verkoopt en er niets terugkomt, dan wordt het lastig. Dat is de afgelopen jaren wel gebeurd. Als we – ik zeg gewoon even we – zo door blijven gaan, dan wordt het een heel, heel lastig verhaal."

Maduro zou zijn oude liefde graag helpen om er weer bovenop te komen. "Maar dat is lastig, want je kunt het niet in je eentje doen. Ik wil echt wel helpen, in wat voor vorm dan ook, maar het gaat uiteindelijk om de leiding: die mensen bepalen. Ik denk dat heel veel oud-spelers dat hebben. Zo werkt het niet", besluit hij.

Welk bijzonder verhaal wil jij graag verteld zien worden in VP's Verhalenvertellers? Laat het achter in de comments!