
Van Persie blijkt snelle leerling: Feyenoord-trainer toont zich pragmatisch
Sinds de komst van Robin van Persie heeft Feyenoord het beter op orde in de Eredivisie, met vier overwinningen en één gelijkspel in zijn eerste vijf wedstrijden. Ook in het duel met AZ blijft Feyenoord, onder leiding van de oud-international, ongeslagen - zijn eerste topwedstrijd in de Eredivisie. Een tactische analyse van VoetbalPrimeur, met een hoofdrol voor Van Persie, die aan pragmatisme heeft gewonnen.
Door: Lars Visser
Van Persie toont zich als pragmaticus
Feyenoord had minder balbezit, maar toch genoeg kansen en ruimte in de wedstrijd tegen AZ. In de eerste helft slaagde Feyenoord er bij vlagen in om vrij eenvoudig onder de druk van AZ uit te komen. Dit kwam door een simpel maar effectief trucje, dat ook eerder werd gebruikt door ploegen die in een 4-4-2-systeem druk zetten. AZ koos er eveneens voor om in de 4-4-2-formatie druk te zetten, waarbij de twee spitsen en de middenvelders daarachter nauwe posities innamen om het centrum af te schermen.
Van Persie zette daar een simpele tactiek tegenover: hij liet zijn centrale verdedigers breder staan, waardoor de afstand tussen de AZ-spitsen vergroot werd. Op die manier ontsnapte Feyenoord een aantal keer aan de druk van AZ. Tegelijkertijd was het van beide kanten een rommelige wedstrijd, waardoor ook Feyenoord bij tijd en wijle slordig was in de technische uitvoering aan de bal.
Gernot Trauner en David Hancko staan allebei enorm wijd gepositioneerd, waardoor ze meer tijd krijgen op het moment dat ze de bal aangespeeld krijgen om op te dribbelen, waardoor er weer iemand anders van AZ moet uitstappen. In deze situatie zou Hancko na een kaats alle tijd hebben om in te dribbelen (Bron: ESPN)
In de tweede helft vond Feyenoord een ander wapen: de omschakeling. AZ bleek kwetsbaar in de terugschakeling, omdat het op het middenveld aan een echte nummer 6 ontbeerde. De middenvelders van AZ hadden te vaak alleen oog voor aanvallen, waardoor de restverdediging soms tekortschoot. Bovendien vielen beide backs van AZ vaak mee aan, vooral David Møller Wolfe, waardoor Anis Hadj-Moussa ruimte kreeg om te counteren.
Zo ook bij de afgekeurde 2-0 van de Algerijnse rechtsbuiten, waarbij Ayase Ueda nipt buitenspel stond. Feyenoord kreeg meerdere kansen om de wedstrijd in het slot te gooien, maar slaagde er uiteindelijk niet in om de tweede treffer te maken. Toch toont dit aan dat Van Persie als trainer pragmatischer is geworden: niet elke wedstrijd hoeft gewonnen te worden met mooi voetbal en baldominantie - het resultaat is het belangrijkst. Hoe anders was dat eerder dit seizoen, toen Van Persie na een 9-1 nederlaag in Alkmaar met sc Heerenveen aangaf niks anders te willen doen. Hij blijkt een snelle leerling, een eigenschap die welkom is als hoofdtrainer.
Eén van de vele kansrijke countersituaties van Feyenoord, waarbij ditmaal de beide backs van AZ mee naar voren zijn geweest en de middenvelders veelal ook offensieve posities ingenomen hebben. Hierdoor is het een 5-tegen-5 situatie, een voorbeeld van iets wat geregeld voor kwam. (Bron: ESPN)
AZ moet niet willen opbouwen om het opbouwen
Zaterdag werd opnieuw duidelijk: AZ moet in dit soort wedstrijden niet koste wat kost willen opbouwen. De ploeg van Maarten Martens miste met Jordy Clasie een van zijn belangrijkste spelers in de opbouw en had daar duidelijk geen geschikt alternatief voor. Dat bleek ook bij de 0-1, waarbij het misging in de opbouw. AZ had met name moeite met de eerste fase van de opbouw vanaf de keeper. Hoewel de bal soms bij een middenvelder terechtkwam, ontbraken dan vaak de opties rondom de bal, of ontbeerde de middenvelder de technische vaardigheden om snel te handelen. Vooral in de periode tussen de vijftiende en 45ste minuut ging dit geregeld fout, terwijl AZ daarvoor vaker voor de lange bal koos.
Zico Buurmester gaat voorafgaand aan de 0-1 in de fout, maar het begint eigenlijk al voor het knullige balverlies. In deze situatie heeft hij voordat hij de bal kreeg te weinig oog voor Peer Koopmeiners die voor hem vrij staat, terwijl dit een simpele pass is. Zo had de hele situatie voorkomen kunnen worden met één simpele pass. (Bron: ESPN)
In de tweede helft koos AZ opnieuw vaker voor de lange bal, maar dit keer met meer idee erachter. De eerste pass werd kort gespeeld om de druk van Feyenoord uit te lokken, waarna de lange bal volgde. Zo probeerde AZ ruimte te creëren, waar Feyenoord vaak gewillig in meeging door druk te blijven zetten. Givairo Read stapte vaak vroeg door, waardoor er ruimte ontstond voor AZ. Daarnaast lag er op het middenveld ruimte na de eerste opbouwfase. De middenvelders van AZ hadden meer snelheid en beweeglijkheid dan Jakub Moder en Gijs Smal. AZ probeerde dit in de tweede helft doelbewust uit te spelen: druk uitlokken, lange bal spelen, en vervolgens met de middenvelders in de rug van Feyenoord doorkomen.
Een omschakelmoment waarin Moder en Koopmeiners op vrij vergelijkbare momenten beginnen aan de sprint, en Koopmeiners deze uiteindelijk vrij gemakkelijk wint. Dankzij de pass van Ruben van Bommel die onzuiver is, leidt dit niet tot een kans. (Bron: ESPN)
Het gevaar in de beginfase bij AZ komt vanaf links
Ernest Poku en Troy Parrott waren in de beginfase de grootste plaaggeesten voor Feyenoord, en dan met name voor Trauner. Het tweetal zocht geregeld de diepte achter de verdediging, wat gevaarlijke situaties opleverde. Denk aan het moment waarop Hancko nog net op tijd met een sliding kon ingrijpen, of een schietkans voor de Ierse spits. Opvallend is dat dit deels gepland leek, vooral gezien de positionering van Parrott. Hij zocht continu het duel met Trauner en bleef zwerven in diens zone, met het doel ruimte te creëren voor Poku of zelf de diepte in te duiken.
Ook als keeper Jeroen Zoet de lange bal speelde, nam Parrott deze positie al in. Dit had ook te maken met het druk zetten van Feyenoord, dat meestal van rechts kwam, waarbij Read vroeg doordekte. Hierdoor lag er ruimte achter de rechterflank, waar Trauner – niet de snelste – kwetsbaar was. Toch verloor Parrott naarmate de wedstrijd vorderde steeds meer duels van Trauner, waardoor de lange bal minder effectief werd.
Hier is te zien dat Read al voordat Jeroen Zoet de bal lang speelt, doorgestapt is, waardoor er achterin ruimte ontstaat. (Bron: ESPN)
Vijf seconden later betekent dit dat Parott en Poku samen het duel met Trauner kunnen aangaan, wat uiteindelijk leidt tot een schietkans voor de Ierse spits. (Bron: ESPN)
Daarnaast speelde Møller Wolfe een rol tegenover Anis Hadj-Moussa. Hadj Moussa was verdedigend niet altijd even betrouwbaar en verzuimde geregeld om terug te schakelen achter de linksback van AZ. Ook gaf hij Read weinig rugdekking, waardoor de rechtsback van Feyenoord vaak geïsoleerd kwam te staan tegenover de pijlsnelle linksbuiten van AZ. Toch leverde dit na verloop van tijd steeds minder kansen op, met name omdat Feyenoord verder terugzakte.
Daardoor kwam Poku vaker in kleinere ruimtes terecht tegenover Read. Hoewel hij hem nog geregeld de baas was in de één-op-één, maakte hij vaak de verkeerde keuzes voor het doel, waardoor kansrijke situaties niet werden uitgespeeld.
Bij Poku ontbreekt het aan overzicht in dit soort situaties, waardoor AZ weinig tot kansen komt. In dit geval besluit de buitenspeler te schieten, in plaats van de bal óf mee te geven met de linksback óf af te spelen naar het randje van de zestienmeter. (Bron: ESPN)
Al met al was het een wedstrijd die beide kanten op kon vallen. Maar het was vooral een wedstrijd waarin Van Persie liet zien dat hij geleerd heeft van zijn beginperiode als trainer: soms moet je pragmatisch zijn in de jacht op resultaat. Ook deze aanpak bleek succesvol, en bezorgde hem de overwinning.