Saudi-Arabië smijt met geld: dure transfers en mega-salarissen dienen groter doel
Saudi-Arabië transformeert de voetbalwereld met miljardeninvesteringen via het staatsfonds PIF. Topclubs als Al-Hilal en Al-Nassr trekken wereldsterren aan als onderdeel van een strategisch plan dat verder reikt dan sport. Hoe werkt de transfermarkt in Saudi-Arabië precies, wat zijn de grootste transfers en welke spelers strijken er het meeste geld op? VoetbalPrimeur zoekt het voor je uit.
De transfermarkt is allang niet meer het domein van Europa alleen. Waar voorheen clubs uit Engeland, Spanje, Duitsland, Frankrijk en Italië het meeste geld op tafel legden en de hoogste salarissen konden bieden, is het nu Saudi-Arabië dat de wereldwijde voetbalindustrie opschudt. Met miljarden uit het Public Investment Fund (PIF) trekken clubs als Al-Hilal en Al-Nassr niet alleen steeds meer topspelers, maar ook de internationale aandacht naar zich toe.
De rol van het Public Investment Fund
Het Public Investment Fund is het staatsinvesteringsfonds van Saudi-Arabië, opgericht om de economie van het land te diversifiëren en te moderniseren. Het fonds bestaat sinds 1971 en heeft de afgelopen jaren een dikke vinger in de Saudische voetbalpap gekregen. Zo werden Al-Nassr, Al-Ittihad, Al-Ahli en Al-Hilal overgenomen, met als doel de competitie wereldwijd te profileren en topvoetbal naar het koninkrijk in het Midden-Oosten te brengen.
Het investeringsfonds voerde een gecentraliseerd transferbeleid in. Met andere woorden: het PIF bepaalt mede welke spelers wenselijk zijn voor het versterken van de sportieve ambities en het imago van de competitie. Vertegenwoordigers van het fonds werken samen met technische staffen en clubleidingen om specifieke doelwitten te identificeren. Bijvoorbeeld: een scorende spits voor Al-Nassr, een creatieve middenvelder voor Al-Ahli en een betrouwbare verdediger voor Al-Ittihad.
Commercie en politieke factoren
In de overwegingen van de Saudi-Arabiërs spelen ook commerciële en politieke factoren een rol. Het aantrekken van wereldsterren als Cristiano Ronaldo, Karim Benzema en Neymar is niet alleen op sportief gebied aantrekkelijk, maar zorgt ook voor mondiale media-aandacht en verhoogde inkomsten.
Hoewel de vier grote teams op papier hun eigen contracten afsluiten, wordt de financiering vaak verzorgd door het PIF. Grote transfers en exorbitante salarissen, zoals de deals met bovengenoemde spelers, zijn financieel alleen mogelijk omdat het PIF de portemonnee trekt. Sprake van compleet vrije marktwerking is er in Saudi-Arabië dus niet.
De tien duurste transfers in de Saudi Pro League
De transfermarkt in Saudi-Arabië heeft de afgelopen jaren, als gevolg van de inmenging van het investeringsfonds, enkele gigantische deals gezien. De transfer van Neymar naar Al-Hilal in 2023 spant echter nog altijd de kroon. De Braziliaan werd voor een slordige 90 miljoen euro losgeweekt bij Paris Saint Germain. Ook voor de Colombiaan Jhon Durán werd een forse transfersom neergeteld.
1. Neymar (van PSG naar Al-Hilal): 90 miljoen euro
2. Jhon Durán (van Aston Villa naar Al-Nassr): 77 miljoen euro
3. Moussa Diaby (van Aston Villa naar Al-Ittihad): 60 miljoen euro
4. Malcom (van Zenit St. Petersburg naar Al-Hilal): 60 miljoen euro
5. Otávio (van Porto naar Al-Nassr): 60 miljoen euro
6. Rúben Neves (van Wolverhampton naar Al-Hilal): 55 miljoen euro
7. Aleksandar Mitrovic (van Fulham naar Al-Hilal): 52,5 miljoen euro
8. Galeno (van FC Porto naar Al-Ahli): 50 miljoen euro
9. Fabinho (van Liverpool naar Al-Ittihad): 46,7 miljoen euro
10. Ivan Toney (van Brentford naar Al-Ahli): 42 miljoen euro
De tien hoogste salarissen in Saudi-Arabië
Torenhoge salarissen. Dat is waar Saudi-Arabië zich vooral mee onderscheidt van de rest van de voetbalcompetities. Cristiano Ronaldo is met afstand de grootverdiener en strijkt bij Al-Nassr zo'n 200 miljoen euro op jaarbasis op. Ook spelers als Karim Benzema, Riyad Mahrez en Sadio Mané zitten er volgens databureau Capology warmpjes bij.
1. Cristiano Ronaldo (Al-Nassr): 200 miljoen euro
2. Karim Benzema (Al-Ittihad): 100 miljoen euro
3. Riyad Mahrez (Al-Ahli): 52,2 miljoen euro
4. Sadio Mané (Al-Nassr): 40 miljoen euro
5. Kalidou Koulibaly (Al-Hilal): 34,7 miljoen euro
6. Ivan Toney (Al-Ahli): 25,51 miljoen euro
7. N'Golo Kanté (Al-Ittihad): 25 miljoen euro
8. Sergej Milinkovic-Savic (Al-Hilal): 25 miljoen euro
9. Alexandar Mitrovic (Al-Hilal): 25 miljoen euro
10. Aymeric Laporte (Al-Nassr): 24,5 miljoen euro
Op de lijst met de honderd bestbetaalde voetballers in Saudi-Arabië staan drie Nederlanders: Georginio Wijnaldum, Steven Bergwijn en Wesley Hoedt. Zij strijken respectievelijk 15 miljoen euro, 9,18 miljoen euro en 2,55 miljoen euro per jaar op.
Flinke investeringen en kritiek
Saudi-Arabië, dat dankzij het PIF ook de Engelse voetbalclub Newcastle United in handen kreeg, investeert niet alleen in het voetbal. Ook de motorsport heeft een belangrijke plek op de agenda gekregen. Zo staat sinds een aantal jaar de Formule 1 Grand Prix van Jeddah op de kalender en wordt ook de Dakar Rally in het Midden-Oosten georganiseerd. Saudi-Arabië heeft ook flink geïnvesteerd in golf en vechtsporten zoals boksen.
In de internationale gemeenschap wordt Saudi-Arabië regelmatig sportswashing - waarbij sport wordt gebruikt om de reputatie van een land te verbeteren - verweten. Met onder andere de mensenrechten in het land is het slecht gesteld. De Noorse en de Zwitserse bond protesteerden daarom tegen de toewijzing van het WK van 2034 aan Saudi-Arabië.