Guus kan Ajax redden!

eigenlijk heeft de clubleiding dat aan zichzelf te danken. De Amsterdamse club moet ervaring en kwaliteit binnenhalen. Guus Hiddink en Frank Rijkaard zijn droomkandidaten.

Door: Pieter Hanson

Intern moet de organisatie van Ajax eigenlijk op de schop om de voedingsbodem te creëren voor een goed beleid met continuïteit. Het is onbegrijpelijk dat twee mensen zonder enig verleden in de voetballerij meebeslissen over het technische beleid. Maarten Fontein doet zijn werk op commercieel vlak uitstekend. De samenwerking met Ajax Cape Town is nieuw leven ingeblazen, Ajax heeft op een constructieve manier voet aan de grond gekregen in de opkomende voetbalmacht China en de nieuwe sponsordeal met Aegon biedt de club de komende jaren meer bestedingskracht. Maar Fontein hoort geen invloed te hebben op de voetbaltechnische beslissingen. Daar ontbeert hij het verleden en de kennis voor. Datzelfde geldt voor voorzitter John Jaakke, die een ceremoniële en overkoepelende functie bekleedt. Hij moet Ajax vertegenwoordigen. Daarom is het des te vreemder als in kranten berichten opduiken dat diezelfde voorzitter een eventuele terugkeer van Patrick Kluivert heeft geblokkeerd. Dat is toch meer de taak van de technisch directeur, in samenspraak met de algemeen directeur en de trainer.

Het technische beleid van Ajax is al enkele jaren ronduit slecht. De positie van technisch directeur behoorde steeds toe aan een andere nieuwkomer. Er is geen enkele rode draad te herkennen. De scouting faalt, de jeugdopleiding brengt al jaren geen goede buitenspelers meer voort en er wordt met miljoenen gesmeten voor de aankoop van spelers die niet goed genoeg zijn én niet aan het profiel voldoen. Bij Ajax horen geen paniekaankopen op te duiken uit Spanje die twee jaar niet gevoetbald hebben, gescout worden als linksbuiten, maar vervolgens worden aangetrokken als spelmaker. Natuurlijk is Albert Luque een goede voetballer, maar hij kan op geen enkele positie in het elftal goed uit de voeten, tenzij de trainer 4-4-2 gaat spelen. Maar dan staan Luis Suarez en Klaas Jan Huntelaar al in de voorhoede. En dan is er ook nog Leonardo.

Een speler scouten als linksbuiten, hem aantrekken als spelmaker en diezelfde vedette vervolgens weinig zien brengen tegen een torenhoog salaris dat de wenkbrauwen doet fronsen in de kleedkamer. Dat is wanbeleid. Datzelfde geldt voor een Ghanees die bij AS Roma buiten de boot valt en al een half jaar geen fatsoenlijke pot meer gespeeld heeft. En wat te denken van een dure Roemeen die na 1,5 jaar toch meer een middenvelder lijkt te zijn? Of een Deen die geen fatsoenlijke voorzet kan geven en wekelijks door de mand valt, omdat hij op klasse en techniek niks kan creëren? En een Spaans breekijzer met het mobiele vermogen van een lantaarnpaal? Marouane Chamakh, Eduardo da Silva en Moussa Dembele liepen toch gewoon in het gezichtsveld van de Ajax-scouts? Hatem Trabelsi, Maxwell, Zlatan Ibrahimovic en Mido; Don Leo deed het zo gek nog niet. Het kan dus wel, maar Ajax lijkt Martin van Geel boven het hoofd te groeien. In het schaduwelftal staan meer dan eens spelers die volstrekt onhaalbaar zijn.

Visie is het investeren in jonge spelers die beter worden, maar wel betaalbaar zijn. Een toptalent als Branislav Ivanovic behoort in een eerder stadium gescout te worden en niet als half Europa aan topclubs hem al op de korrel heeft. Zelfde laken een pak in de strijd om Luka Modric. Spelers kopen vergt een goed oog. Luis Suarez en Rasmus Lindgren zijn goede aankopen met een fikse restwaarde. Datzelfde geldt eventueel voor spelers als Kees Luyckx, Jerold Promes, Marcus Berg, Karim El Ahmadi en de wekelijks uitblinkende Michael Bradley. Zelfs in Nederland lopen ze wel rond. Je moet ze echter wel herkennen en durven te investeren. Een speler als Bradley brengt veel diepgang, fysieke kracht en scorend vermogen met zich mee. Uitgeschakeld worden door FC Kopenhagen, Dinamo Zagreb en Slavia Praag. Ploegen die op papier minder zijn, maar er voor strijden en fysieke kracht meebrengen. Het is geen toeval dat Ajax het steeds aflegt tegen dergelijke teams.

Het technische beleid faalt stelselmatig en dat geldt ook voor de scouting. En dat op een zeer gevaarlijk moment. Komende zomer bestaat de kans dat er een ware exodus losbreekt bij Ajax. Er moeten goede en betaalbare vervangers gescout worden De club heeft schreeuwend behoefte aan rust en visie. Misschien moet de positie van technisch directeur gewoon worden afgeschaft. Creëer een situatie met een invloedrijke algemeen directeur, die de jeugdopleiding overziet, de scouting aanstuurt en een gezond voetbaltechnisch beleid neerzet. In dat geval gaat iedereen doen waar hij goed in is. John Jaakke bekleedt zijn vertegenwoordigende functie, Maarten Fontein kan zich volledig toeleggen op een nieuwe rol als commercieel directeur en Jeroen Slop doet de financiële zaken. Wie die positie van algemeen directeur zou moeten bekleden? Hij werkt momenteel in Rusland, heeft zijn contract nog niet verlengd, woont in Amsterdam en vertoeft er naar eigen zeggen graag én heeft de leeftijd waarop een beleidsmatige functie bij een grote club als Ajax een logische stap zou zijn. Sentimenten? Zijn vertrek bij PSV verliep verre van vlekkeloos. Inderdaad, het gaat om Guus Hiddink. Mocht Hiddink niet willen dan is er nabij Amsterdam een goed alternatief voorhanden. Keje Molenaar spreekt zinnig over voetbal en heeft bovendien de leidinggevende capaciteiten om de functie aan te kunnen. En de nieuwe trainer? Ga voor Frank Rijkaard. Hij heeft een grote uitstraling, kan bruggen bouwen en rust brengen binnen het verdeelde Ajax met al zijn kampen en groepjes met invloed. Bovendien staat hij op goede voet met Johan Cruijff.

Een keuze voor Marco van Basten is niet zonder risico. Als bondscoach sta je slechts sporadisch op het veld. Dagelijks met een spelersgroep op het veld staan, coachen, spelers beter maken en een teamgeest kweken. Het zijn toch zaken die zelfs de meest briljante ex-voetballer in de praktijk moet leren. En leren doe je niet op de bank bij Ajax. Daar moet een ervaren trainer zitten die per direct presteert. Bovendien is men binnen Ajax nog zeer verdeeld over een eventueel trainersschap van San Marco. De vrees bestaat dat de huidige bondscoach te weinig vertrouwen geniet onder de aanhang en bij de media. Bij een serie slechte resultaten barst het spreekwoordelijke zagen aan de stoelpoten direct los. Met het doorgewinterde duo Guus Hiddink en Frank Rijkaard aan het roer zal dat niet gebeuren. Dat brengt rust, visie en beleid. En juist daar heeft Ajax zo behoefte aan. Met het talent in de selectie, de aantrekkingskracht van de club en de financiële kracht komt een titel dan vanzelf.