Russia has entered the building

Het finaleduel van afgelopen woensdag zat vol symboliek. Juíst Advocaat, die zijn hele trainersloopbaan heeft moeten vechten tegen het stempel van defensieve coach, liet woensdagavond zien dat aanvallend voetbal wel degelijk succes kan brengen in het hedendaagse topvoetbal.


Trainer Dick Advocaat laat met Zenit zien dat aanvallen voetbal weldegelijk succes kan brengen. (Pro Shots)

Fiorentina-scenario
Zijn ploeg trof in de eindstrijd een laf Rangers. Trainer Walter Smith ? een goede vriend van Advocaat ? liet zijn elftal in een 4-5-1-formatie aantreden, met de bonkige Jean-Claude Darcheville als eenzame spits. De Schotten hadden niet eens de intentie te voetballen en hoopten op een Fiorentina-scenario. In de halve finale belegerde die Italiaanse ploeg 120 minuten lang zonder resultaat het Schotse doel. Tot afgrijzen van de liefhebber wonnen de Gers de opvolgende strafschoppenserie.

Automatismen
Nee, dan Zenit; de definitie van een ploeg drijvend op automatismen. Advocaat en zijn assistent Cor Pot werkten de afgelopen seizoenen - vanuit Nederlands oogpunt - in de relatieve luwte, maar het resultaat van twee jaar slijpwerk mag er zijn. Zenit voetbalt vrijwel altijd naar voren, durft veel en beschikt met Pavel Pogrebnjak over de perfecte counterspits.

Anatoliy Tymoschuk
Zenit is een ploeg vooral bestaande uit Russen die al jaren voor de club spelen. De weg naar de finale werd afgelegd met relatief onbekende namen als Anjoekov, Sirl en Krizanac. In de rug gesteund door deze spelers konden de vedetten van het team zich optimaal ontplooien. Zo was de Oekraïense motor Anatoliy Tymoschuk tijdens het toernooi Zenits cement tussen de stenen. De middenvelder, vorig jaar voor miljoenen dollars overgenomen van Shakhtar Donetsk, bleek in het aanvallende elftal de perfecte controleur.


Andrei Arshavin; aanvoerder en sterspeler van Zenit. (Pro Shots)

Andrei Arshavin
Naast, voor en achter hem opereerde Andrei Arshavin. De sterspeler is al zijn hele profloopbaan actief voor Zenit en liet de wereld kennismaken met zijn fabelachtige techniek. Arshavin werd tijdens de finale voor de zoveelste keer dit seizoen verkozen tot 'Man van de Wedstrijd'. Pogrebnjak was geschorst voor de finale, maar kroonde zich met tien goals tot topscorer van het toernooi.

Verwondering
De manier waarop Zenit de finale bereikte, wekt verwondering. De Russen wonnen van Villarreal, kwamen uit geslagen positie terug tegen Olympique Marseille en legden voor eigen publiek Bayer Leverkusen hardhandig over de knie. De halve finale-stunt tegen Bayern München mag met gouden letters in de annalen worden bijgeschreven. Zenit hield de toernooifavoriet in Duitsland
op 1-1 en gaf in Sint-Petersburg een indrukwekkende demonstratie: 4-0. De aangeslagen Bayern-goalie Oliver Kahn stamelde na afloop "een outsider voor de Champions League van volgend jaar" aan het werk te hebben gezien.

Voortborduren op succes
Interessante woorden. Want na alle feestvreugde, de interviews en de felicitaties van premier Poetin moet Advocaat zich hebben bedacht: wat nu? Zijn de Russische clubs in staat de komende jaren voort te borduren op het succes van zijn ploeg? ?Hopelijk is dit de start van iets moois voor het Russische voetbal", sprak de coach dinsdag voor de camera?s van de NOS. ?Het geld is er en hopelijk betekent deze prijs dat er nieuwe stadions, goede velden en faciliteiten voor de jeugd komen. Anders is dit succes niets meer dan een eendagsvlieg.?


De spelers van Zenit in extase na het winnen van de UEFA Cup. (Pro Shots)

Hoekstenen voor voetbalsucces
Of de Russische Liga zich op den duur kan meten met andere Europese topcompetities valt te bezien. De grote clubs drijven op rijke geldschieters ? Zenit deed zijn aankopen met geld van oliegigant Gazprom ? en de ambities lokken steeds meer niet-spelende grote namen naar Rusland. Mannen als Guus Hiddink, Roman Abramovich en Advocaat kunnen de komende jaren als hoekstenen dienen voor een voetbalsucces. Maar er is een probleem. De infrastructuur op voetbalgebied kan nog zo
goed zijn, de natuurlijke omstandigheden van het land zelf vormen voor veel voetballers een onoverkomelijk obstakel. Voor uitwedstrijden reizen de bezoekende teams vaak duizenden kilometers. En dan zijn er nog de barre weersomstandigheden, die de voorbije jaren vooral veel Zuid-Amerikaanse voetballers onaangenaam troffen.

'De nieuwe Ronaldinho'
De Braziliaanse spelmaker Celsinho (19) had twee jaar geleden de clubs voor het uitkiezen. De aanvallende middenvelder schitterde in het shirt van Portuguesa en deed zowel qua uiterlijk als qua speelstijl sterk denken aan Ronaldinho. Celsinho wilde zijn idool achterna, maar een grote zak geld van Lokomotiv Moskou lokte hem naar Rusland. De tiener had geen idee van het land, de competitie en het voetbal en moest zich in een totaal vreemde omgeving zien te redden. Dat lukte niet. Na twee seizoenen en slechts vier wedstrijden in de hoofdmacht meldde Celsinho zich met hangende pootjes in Portugal, waar hij op huurbasis ging spelen voor Sporting Lissabon.

Gillend gek
Zo zijn er meer verhalen bekend van spelers die met dollartekens in de ogen aan een Russisch avontuur begonnen, maar gillend gek werden en gedesillusioneerd vertrokken. Een aanzienlijk deel van de aangetrokken buitenlanders gedijt niet in Oost-Europa. Wil Rusland zich als voetballand écht doorontwikkelen, dan zal er veel geld in een goede jeugdopleiding moeten worden gestoken, zodat vaderlandse voetballers het niveau van de competitie en de nationale ploeg kunnen verhogen. Zenit is wat dat betreft een kapstok waaraan andere clubs zich kunnen optrekken. Het trad tegen de Rangers aan met zeven Russen in de basis en is met zes spelers de hofleverancier van Hiddinks EK-selectie.

Nationale elftal
Mede dankzij het succes van Zenit zal de wereld komende zomer extra op het nationale elftal gaan letten. Het Russische voetbal zit in de lift, en als het vele geld op een juiste manier wordt besteed is het een kwestie van tijd voordat een ploeg uit de Premjer-Liga ook de Champions League op zijn kop gaat zetten. Maar laten we eerst het EK afwachten. Met die Hiddink weet je het immers maar nooit.