Rutten: "Schalke is een emotionele club"
Frans Raaijmakers
BOCHUM
Gelsenkirchen, een typisch werkende stad. Onderdeel van het Ruhrgebied. Kolenmijnen en staal waren decennia lang de grootste bron van inkomsten, later vervangen door kleinhandel en industrie. De fabrieken die massaal vervuilde lucht uitspuwen, maken Gelsenkirchen en omgeving tot een grijs geheel. "Maar", zo benadrukt Mimoun Azaouagh in het clubblad van VfL Bochum, "in het Ruhrgebied is het wel aangenaam wonen. De mensen zijn eerlijk en rechtdoorzee." Ironisch genoeg zal later blijken dat deze rappe Bochum-middenvelder niet alleen met zijn mond, maar ook met zijn voeten spreekt.
Donkere wolken boven Gelsenkirchen zijn in dit industriegebied dus niets nieuws, maar wel als het om de plaatselijke trots gaat. Voor veel fans is Schalke 04 een religie, een manier van leven. Gaat het slecht met de Konigsblauen, dan huilt de stad. En daar is op dit moment alle reden toe. De equipe van Fred Rutten nam vroegtijdig afscheid van zowel de Champions League als de UEFA Cup en moet het in de competitie doen met een bescheiden plekje in de middenmoot. Met een cruciale derbyweek in aantocht ? met wedstrijden tegen VfL Bochum en Borussia Dortmund ? kent de Nederlandse trainer zijn positie.
Harde kant
'Fred Rutten heeft de Bundesliga meteen van zijn harde kant leren kennen', kopt Mein VfL, het clubblad van de thuisploeg. In een interview met datzelfde magazine laat de oefenmeester weten dat 'dat erbij hoort'. "In mijn eerste half jaar in Enschede heb ik ook onder druk gestaan. Maar in het voetbal is altijd druk. Wat ik vind van de harde aanpak van de Duitse media? Mijn werk is om het team op de wedstrijden voor te breiden en intensief met ze te trainen. Daardoor kan ik me niet met de krantenkoppen bemoeien, wil ik ook niet. Onze concentratie ligt volledig op de te verrichte arbeid en de wedstrijden. We gaan onze eigen weg."
Ook vergelijkt Rutten in het gesprek de Bundesliga met de Eredivisie. "In Nederland wordt er niet zo atletisch, snel en fysiek gespeeld. Daar kun je op tachtig procent inzet een wedstrijd winnen. Zo werkt dat in Duitsland niet. Hier moet je honderd procent brengen, anders overleef je het niet."
Overleven, het lijkt het sleutelwoord voor Rutten de komende maanden. Te beginnen in en tegen Bochum, de kleine broer op nog geen vijftien kilometer afstand. Vorige week behaalden de blauwhemden een even nuttige als gelukkige zege op Werder Bremen (1-0). De vraag is of dit succesje een vervolg krijgt. De opponent lijkt de ideale sparringpartner, aangezien de ploeg van Marcel Koller tegen degradatie voetbalt. Maar in derby's telt de ranglijst doorgaans niet. En dat blijkt ook in Bochum.
Gefaald
De gil en de gebalde vuist verraden de opluchting bij Rutten als Kevin Kuranyi de uitploeg na een kwartier op voorsprong zet. Terecht, Schalke 04 bevond zich op dat moment in een lastige fase, getuige alleen al de tussenstand in hoekschoppen (5-0). Toch blijkt de vreugde niet al te lang stand te houden. VfL Bochum controleert, schuift steeds verder richting de vijandelijke helft en wordt beloond. Van 25 meter laat Mimoun Azaouagh zien over dynamiet in de rechterwreef te beschikken: 1-1. En het wordt nog erger. Na een uur spelen weet Christoph Dabrowski al frommelend het doel te vinden. Een treffer die de Konigsblauen niet meer te boven komen. Opnieuw een nederlaag.
De verliezende ploeg laat zich na afloop een tijdlang niet zien in de catacomben van het Rewirpower Stadion. Kuranyi mag als eerste proberen zich voorbij de Duitse media richting spelersbus te manoeuvreren. Schuilend achter een pet zoekt ook hij naar een oorzaak. "Het doelpunt is voor mij een persoonlijk succesje, maar daar heb ik helemaal niets aan. We hebben gefaald. Een verklaring? Die heb ik niet." Intussen probeert oud-PSV'er Jeffersón Farfán zo onopvallend mogelijk de veilige haven op te zoeken. Friemelend aan zijn I-pod, weg van die vervelende Duitse journalisten.
Crisis
Orlando Engelaar is wat spraakzamer, al overheerst ook bij hem de teleurstelling. "Geen idee waaraan dit ligt, daarvoor moet ik de beelden terugzien. Of ik zelf lekker heb gespeeld? Nee, dat gevoel heb ik eigenlijk nooit na een nederlaag", legt de Nederlander uit aan VoetbalPrimeur. "Na een maand werd er hier al gesproken over een crisis", vervolgt hij z'n relaas. "Toen vond ik dat overdreven, we draaide bovenin mee. Nu is dat woord eigenlijk wel van toepassing. Daar moeten we niet voor weglopen. Het is gewoon een feit dat we niet staan waar we willen staan en ook horen te staan. Het is nu zaak om de rug te rechten en hard te werken. Wedstrijden winnen en vertrouwen pakken. Tegen Dortmund moet echt gewonnen worden, maar dat moest vandaag ook. We gaan het volgende week weer proberen."
Even later volgt de persconferentie. Met een vurig pleidooi van de verliezende coach. Bij elke vraag schiet hij in de verdediging. "Je zou het misschien niet zeggen als je de resultaten ziet, maar we spelen beter dan in de eerste wedstrijden. Dat zie je toch meteen als je een beetje verstand van zaken hebt. Of ik moet het helemaal mis hebben, maar dat denk ik niet", verduidelijkt Rutten. Een twijfelende stilte volgt.
Even later zet de oefenmeester opnieuw zijn stekels op. "In Duitsland wordt er altijd meteen over een crisis gesproken. Zeker als je bij Schalke 04 werkt, dat is een emotionele club. Het is erger dan in Nederland. Die twee landen kun je ook niet met elkaar vergelijken, moet je ook niet doen. Het woord crisis wordt in ons land gebruikt als het echt spectaculair wordt. Hier al veel eerder. Maar we hebben nog veel wedstrijden, vooral thuis. Dat is een voordeel. In Duitsland is het een enorm verschil of je uit of thuis voetbalt. In de Bundesliga kan iedereen van iedereen winnen. Iedere wedstrijd staat op zich. En nu de grote derby, dat wordt weer een lastig verhaal", blikt Rutten ook vast vooruit op de ontmoeting met aartsrivaal Dortmund. Ook dan zal de Duitse pers er weer scherp opzitten. Een crisis bestrijden is zo makkelijk nog niet.