De Eredivisie als trendsetter: welke homoseksuele voetballer zet de eerste stap?

Garden, oud-speler van Helmond Sport, vertelde in 1997 dat hij jarenlang een dubbelleven had geleid. Het belangrijkste doel van zijn spraakmakende interview met het Algemeen Dagblad: het thema homoseksualiteit bespreekbaar maken in de Nederlandse voetballerij. Garden fakete tijdens zijn loopbaan dat hij 'gewoon' hetero was. Met teamgenoten sprak hij over vrouwen en gedroeg hij zich macho. De voetbalwereld was nog lang niet klaar voor een homo in de kleedkamer, voelde hij aan.

Twee decennia later is er weinig veranderd. Uit een enquête die in 2014 werd gehouden onder profs uit de Eredivisie en de Jupiler League, kwam naar voren dat een overgrote meerderheid de voetbalwereld bestempelt als 'gesloten' en 'ongastvrij' voor homo’s.

Ruim tachtig procent van hen dacht daarom dat het voor een profvoetballer ook erg lastig is en zal zijn om uit de kast te komen. Een aantal redenen voor de huiver: mogelijk verlies van marktwaarde, sponsorbelangen en de reacties van fans in de stadions. 

De Nederlandse voetballerij staat niet op zich. Ook in topcompetities uit andere geëmancipeerde Europese landen is er tot op heden nog geen enkele speler geweest die naar buiten is getreden en het homo-taboe doorbreekt. Robbie Rogers, ooit in dienst van sc Heerenveen en later speler van onder meer Leeds United, kwam in 2013 uit de kast, beëindigde zijn loopbaan en ging later weer aan de slag bij LA Galaxy. Rogers had jarenlang gezwegen, omdat hij in Engelse kleedkamers en stadions vrijwel wekelijks te maken kreeg met homofobie.

Thomas Hitzlsperger (foto boven), 52-voudig international van Duitsland, onthulde zijn geaardheid pas nadat hij zijn voetbalschoenen aan de wilgen had gehangen. Dat was in 2013. Tijdens zijn loopbaan, die hem langs onder meer VfB Stuttgart, SS Lazio, West Ham United en Everton leidde, durfde Hitzlsperger het niet aan. Met zijn bekentenis hoopte de oud-middenvelder de discussie over homoseksualiteit in de topsport op gang te brengen.

Eredivisie als trendsetter
Terug naar Nederland, internationaal gezien toch één van de meest geëmancipeerde landen op het gebied van homoacceptatie. Waarom niet de Eredivisie als trendsetter? Wat houdt de homoseksuele rechtsbacks en linksbuitens uit de Hollandse voetballerij tegen om uit de kast te komen? Na de onthulling van de Zweedse prof Anton Hysén in 2011 waren de reacties vrijwel allemaal positief. Hij kreeg vooral schouderklopjes. Er is geen reden om te denken dat dit in Nederland anders zou zijn.

Uit de eerder genoemde enquête bleek dat ruim dertig procent van de Nederlandse profs zou opkijken tegen de media-aandacht die een coming-out met zich mee zou brengen. René van der Gijp zei een paar jaar geleden gierend dat voetbal 'geen sport voor homo's is'. Frank de Boer moest het ontgelden toen hij in 2012 voor de camera van BNN zei dat homo’s 'a-sportief zijn' en een afwijkende motoriek hebben. Het COC eiste excuses van De Boer, die op zijn beurt liet weten dat hij niets tegen homo's heeft. De toenmalig trainer van Ajax wilde ook niemand kwetsen met zijn uitspraken, benadrukte hij. 

Statement
Met elke onschuldige opmerking over homo's in het profvoetbal, wordt de kans waarschijnlijk kleiner dat een Eredivisie-speler naar buiten treedt. Elke week het mikpunt zijn van grappen, dat wil niemand. Dat maakt deze discussie ook zo lastig. Homo's moeten in Nederland zichzelf kunnen zijn - op straat, in de kroeg en op een voetbalveld. Maar voor buitenstaanders is het makkelijk om homo's te pushen en hen aan te sporen om uit de kast te komen. Zij staan namelijk vervolgens maandenlang in de spotlights. In stadions en op voetbalsites zullen er ongetwijfeld genoeg onverlaten zijn die telkens verwijzen naar de geaardheid van de speler - niet naar zijn kwaliteiten. Best begrijpelijk dus, dat de eerste Eredivisie-homo zich nog moet openbaren. 

De voormalig voorzitter van de bond voor Engelse profvoetballers zei vorige maand dat minstens acht spelers hem verteld hebben homoseksueel te zijn. Een vedette van Manchester United of Chelsea die uit de kast komt en dat trots kenbaar maakt aan de hele (voetbal)wereld: het zou een fraai statement zijn. Een steun in de rug voor jonge homo's en lesbiennes, bovendien. En hoe bijzonder is het als een Feyenoorder, Ajacied of PSV'er trendsetter wordt? De Nederlandse voetbalwereld zou er klaar voor moeten zijn.