Analyse: met deze formule gaat PSV voor het kampioenschap

Door Koen Bloks

De visie van hoofdtrainer Cocu – die voor de derde keer kampioen kan worden in vijf seizoenen bij PSV – staat nog wel eens ter discussie bij voetbalminnend Nederland. De coach is vooral uit op controle. Het is daarom niet verrassend dat de kracht van de rood-witten voornamelijk schuilt in de organisatie. Maar er is meer.

Het doel van PSV uit balbezit is om de tegenstander hoog op te vangen. Dit doet de ploeg niet door va banque druk te zetten en achterin het risico op één-tegen-één situaties te lopen. De ploeg zet namelijk druk via een doorstappende middenvelder of een naar binnen drukkende Lozano om de opbouw van de tegenstander te ontregelen. De Eindhovenaren bewaken de defensieve stabiliteit – inclusief doelman Jeroen Zoet – met minimaal acht spelers achter de bal. Isimat en Schwaab zijn het slot op deur zonder door te dekken richting een vrijstaande middenvelder.

Wanneer het niet lukt om de bal hoog op het veld te veroveren zakt de ploeg in richting een middel- of zelfs laag compact blok rond de eigen zestien. Het middenveld staat dan kort voor de defensie gepositioneerd. Met Bergwijn als vierde middenvelder of zelfs vijfde verdediger vangen de Eindhovenaren tegenstanders op eigen helft op. Cocu vraagt hiermee veel van zijn jonge vleugelaanvaller. De reden hiervoor is om een gesloten middenveld te behouden zodat er geen ruimtes centraal op het veld ontstaan. Het defensief blok jaagt de tegenstander zonder hoge intensiteit op om de ruimtes tussen de linies te waarborgen.

Bijschrift: Het compacte middenveld driehoek houdt de ruimtes gesloten op het middenveld. Bergwijn is de 5e verdediger.

In aanvallend opzicht blijkt PSV vaak moeite te hebben met het kapot spelen van compacte defensies. Dat is de reden dat de ploeg het relatief vaak van buiten de zestien probeert en in de omschakeling direct voor een bal in de diepte kiest. De Eindhovenaren kennen de eigen sterktes en zwaktes. Cocu heeft van zijn elftal een meester in het herkennen van de ruimtes achter de laatste lijn van de tegenstander gemaakt. In de omschakeling wordt gebruik gemaakt van spelers die aanvallende dynamiek bezitten, zoals Brenet, Bergwijn, Ramselaar en zéker Lozano en Arias.

Bijschrift: Met name de rechterflank bij PSV loopt als een trein. Arias en Lozano kiezen direct voor diepte loopacties na verovering van de bal. Ramselaar is onderweg voor de aansluiting.

De aansluiting bij PSV is prima verzorgd. De passes in de diepte worden opgevolgd door aansluiting vanuit het middenveld driehoek. De Eindhovenaren maken veelal gebruik van de voorzet als wapen en pikken veel tweede ballen op dankzij de positionering rondom het zestienmetergebied: Van Ginkel sluit dan met Bergwijn en Lozano aan bij Luuk de Jong, Ramselaar en Hendrix bewaken met Brenet (vanaf links) de controle met Arias als rechtsvoor voor de voorzet.

Bijschrift: De driehoek zorgt ook in aanvallend opzicht voor de controle met twee controleurs en een diepe speler. Brenet komt naar de binnenkant om de tweede bal op te pikken.

Controle is daarom het sleutelwoord in Eindhoven. Ondanks dat de ploeg fases in wedstrijden het moeilijk heeft – met name door onzorgvuldige opbouw tegen een druk zettende tegenstander – blijft de ploeg haar wedstrijden winnen.

Dat de ploeg vaak al snel het predikaat 'countervoetbal' krijgt opgeplakt, is ten onrechte. Het is slechts een onderdeel van de speelstijl die zorgvuldig is geproduceerd, passend bij de sterktes en zwaktes van de selectie. Dát is de kracht van dit PSV.

Koen Bloks (26) is jeugdtrainer en oprichter van @LaptoptrainerNL. Voor VoetbalPrimeur kijkt hij naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert hij op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.