Waarom Van Persie nu niet uitblonk en Feyenoord - Ajax werd beslist op details
Ajax nam revanche op de verloren competitiewedstrijd en versloeg Feyenoord woensdagavond met 0-3 in de KNVB Beker. De wedstrijd was negentig minuten lang behoorlijk in evenwicht. De Amsterdammers toonden zich veel effectiever in de afronding. In deze analyse lees je over de intenties van beide ploegen en waar het mis ging voor Feyenoord.
Door Koen Bloks
Het was vooraf de vraag hoe Ajax in De Kuip zou aantreden tegen Feyenoord. Een maand geleden speelde de ploeg van Erik ten Hag een dramatische wedstrijd die werd verloren door een matige restverdediging en weinig discipline in het overnemen van elkaars verdedigende taken. Robin van Persie – zoals verwacht in de basis – zorgde er hoogstpersoonlijk voor dat zijn ploeg in de wedstrijd kwam: in de beginfase verloor hij duel na duel van Matthijs de Ligt, maar door zich tegenover Lissandro Magallan te positioneren wist hij aan de bal te blijven en de buitenspelers van Feyenoord aan het werk te zetten.
Dit keer wist Ajax beter om te gaan met omschakelmomenten. De Amsterdammers kwamen niet één keer in een situatie waarbij zowel Noussair Mazraoui als Nicolas Tagliafico richting rechts- en linksvoor trokken. Ook speelden controlerende middenvelders Frenkie de Jong en Lasse Schöne met veel meer discipline achter de bal.
De Jong en Schöne blijven op de helft van Feyenoord rondom de bal. Ten opzichte van de wedstrijd in de competitie is de afstemming van backs Mazraoui en Tagliafico beter: telkens speelt minimaal één speler achter de bal. Hierdoor komt Ajax minder in omschakelmomenten terecht.
Toch kreeg Feyenoord in de openingsfase de beste kansen. Dit kwam onder meer door het sterke optreden van Cuco Martina in opbouwsituaties. De centrale verdediger speelde meermaals een strakke pass midden door het Ajax-middenveld heen. Meerdere Feyenoord-middenvelders kwamen op deze manier met het gezicht naar het Ajax-doel in balbezit. Het was aan de inefficiëntie van Feyenoord te wijten dat het de openingsfase niet met een voorsprong afsloot: Van Persie en Sam Larsson misten allebei een honderd procent kans.
Cuco Martina is in de eerste helft sterk in opbouwsituaties: de verdediger speelt strakke passes door het midden van het veld om middenvelders en aanvallers richting het Ajax-doel vrij te krijgen. Larsson, Jens Toornstra en Steven Berghuis komen op deze manier meermaals in balbezit op de aanvallende helft.
Ajax zoekt de vrije speler in de opbouw: dat is in de meeste situaties De Ligt. Daarna komt de beweging in de ploeg met Mazraoui die naar binnen trekt, Ziyech die in de bal komt en Tadic die ruimte maakt voor loopacties in de diepte van David Neres en Donny van de Beek.
Hoewel beide ploegen erin slaagden goed op te bouwen, kon alleen Ajax dat aan effectiviteit koppelen. Aan aan de openingstreffer, een rake kopbal van De Ligt, gingen dezelfde wisselwerkingen vooraf als in de beschrijving hierboven, om zo spelers van Feyenoord uit positie te trekken. De thuisploeg had dit kunnen voorkomen. Daarvoor waren twee mogelijkheden: op rustige wijze doorstappen zodat ploeggenoten makkelijker de ruimtes dicht kunnen lopen óf de ballijn naar voren er beter uithalen door goed door te jagen. Nu besloot Martina vol door te stappen en werd de ruimte niet snel genoeg dichtgelopen door St. Juste en de middenvelders. Het leverde uiteindelijk een onterecht gegeven corner op die benut werd: 0-1.
Tadic is in de bal gekomen en neemt St. Juste met zich mee. Tagliafico speelt daarna door richting linksvoor, waarop Martina besluit snel door te dekken. Het gat dat Tadic en St. Juste gemaakt hebben, wordt niet op tijd ingevuld door een middenvelder. Ook reageert St. Juste laat op Tadic. Enkele seconden later maakt de Serviër de loopactie in de niet-gedichte ruimte.
Feyenoord kon het zichzelf verwijten dat het in de openingsfase niet scoorde. Ook mag de ploeg zich verwijten dat het Ajax niet in veel omschakelmomenten heeft kunnen brengen. Ondanks dat dit bij Ajax beter verzorgd was dan een maand geleden, liggen er in deze situaties altijd kansen tegen de Amsterdammers. Het hangt van grote, maar ook kleine details af of een ploeg in deze situaties terechtkomt. In eerste instantie vond Ajax te gemakkelijk vrije man in de opbouw De Ligt, waardoor de pressie ineffectief was.
Daarnaast ging Feyenoord voorafgaand aan de twee doelpunten te lichtzinnig om met potentiële countermomenten: de standaardsituaties. St. Juste stond bij het eerste doelpunt stil tijdens de zonedekking (je moet altijd in beweging zijn; Martina gaat nét onder de bal door) en voorafgaand aan het tweede doelpunt lopen twee Feyenoorders elkaar in de weg na een opnieuw ingebrachte voorzet. Dit zijn de details die bepalen of een ploeg in een countermogelijkheid komt óf tegen een 0-2 achterstand aankijkt.
De @LaptoptrainerNL kijkt voor VoetbalPrimeur naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.