Het verhaal achter de beroemde Achilles-docu: 'Ze hadden ja gezegd: en ja is ja'
Hugo Lloris wil Heung-Min Son aanvliegen, Christian Eriksen kondigt zijn vertrek aan en Danny Rose opent frontaal de aanval op José Mourinho. Amazon Prime heeft dit jaar furore gemaakt met de All Or Nothing-serie over Tottenham Hotspur en mocht eerder al Manchester City van binnenuit volgen. Het fenomeen 'kleedkamerdocumentaires' bestaat echter al langer, ook in Nederland. VoetbalPrimeur schetst in deze serie drie voorbeelden, met in deze laatste aflevering: de nu al legendarische beelden uit Groesbeek.
Laat in gesprek met honderd voetbalfans de naam Achilles '29 vallen en je krijgt 99 keer hetzelfde antwoord: "Wat een k*tkeeper, wat hebben wij toch een k*tkeeper, zeg! G*dverd*mme, wat hebben wij een k*tkeeper! Verschrikkelijk, wat een k*tkeeper hebben wij, zeg!" Eric Meijers werd in september 2018 in één klap een bekende Nederlander, nadat de trailer voor de documentaire Voetbal Is Oorlog uitkwam.
Documentairemaker Hans Heijnen had al een paar amateurclubs van binnenuit gevolgd toen hij benaderd werd door de raad van commissarissen van Achilles '29. De club had in 2013 de stap van het amateurvoetbal naar de Jupiler League gemaakt en zag wel wat in een documentaire. Heijnen ging toen in gesprek met de invloedrijke familie Derks: voorzitter Harrie Derks, bestuurslid Elrie Bakker-Derks en assistent-trainer Frans Derks. "Elrie had nog wat reserves, maar Harrie was er heel open in. De RvC zei: ik steun het. Ik kreeg alle mogelijkheden", vertelt Heijnen aan VoetbalPrimeur.
Unieke beelden uit de kleedkamer
Achilles draaide tijdens zijn eerste drie seizoenen keurig mee in de Eerste Divisie, maar kampte wel voortdurend met grote financiële problemen. Voorafgaand aan het seizoen 2016/2017 stond de proflicentie op het spel: degradatie naar de amateurs zou dan ook funest zijn voor de dorpsclub. De spanning werd met de week groter, maar Heijnen en zijn crew waren nog altijd welkom achter de schermen. "De familie Derks vond het niet echt leuk dat ik door bleef filmen. Maar ze waren fair: ze hadden al ja gezegd. En ja is ja."
Hoe het uiteindelijk afliep, is bekend. Achilles ging met vijf punten de winterstop in, begon vervolgens aan een inhaalrace, maar kreeg drie punten in mindering en kwam uiteindelijk net tekort: in de cruciale kelderkraker tegen FC Dordrecht werd de zege diep in de extra tijd weggeven. "In de kleedkamer filmen wilde Eric Meijers eigenlijk niet, tenzij ze zouden winnen of gelijkspelen tegen FC Dordrecht. En laten ze die winst nou in de 93ste minuut verspelen... Het gelijkspel voelde toen als een vette nederlaag. Maar ja: een man een man, een woord een woord. Ja bleef ja. We mochten na die hevige teleurstelling tóch in de kleedkamer draaien."
"HOUD DIE BALLEN DAN TEGEN, MAN!"
En toen vond de beroemd geworden aanvaring tussen Frans Derks en doelman Robbert te Loeke plaats. "Dat was heel bijzonder", blikt Heijnen terug. "Dit zijn beelden die geen enkele andere voetbaldocumentaire heeft. Dat ze zó uit hun dak gingen, dat het zó over de top ging en dat wij er bovenop mochten zitten. Ik dacht: dit is zo'n belangrijke scène, er zat zoveel power in. Ik heb geen seconde overwogen om het niet te gebruiken."
Die beelden belandden in de veelbesproken trailer. Heijnen was niet betrokken bij de totstandkoming van deze teaser: de filmmaker wilde er zijn voor zijn vrouw - die tragisch genoeg was getroffen door een hersentumor en vlak voor de première zou komen te overlijden - en hield zich tijdelijk op de achtergrond. "Ik had het wel tegen kunnen houden, die teaser. Maar de cameramensen vonden het hilarische beelden. Ik dacht: laat maar erin, als het aanslaat... ", blikt hij terug. "Ik had zelf de beelden van de dug-out met Eric en Frans gemaakt. Het ging mij niet zozeer om die wedstrijden, maar vooral om de emotie van de betrokkenen zelf."
"Laat maar gaan, ik ben zó beroemd nu..."
Hoe dan ook: de teaser verscheen begin september 2018 - vlak voor de première tijdens het Nederlands Film Festival in Utrecht - en ging viral. Meijers speelde niet de hoofdrol tijdens de documentaire, maar zal voor altijd geassocieerd worden met de k*tkeeper-beelden. De huidige trainer van Spakenburg heeft zich echter geschikt in zijn lot. "Hij is er inderdaad heel sportief mee omgegaan, ja. Aanvankelijk vond hij het niet zo leuk. Maar hij heeft het me persoonlijk niet kwalijk genomen. SBS6 vroeg ooit om de beelden, voor een show met Oud en Nieuw. Ik zei tegen hem dat ik het tegen kon houden, maar hij zei: laat maar gaan, ik ben zó beroemd nu..."
De publiciteitsstunt was in elk geval geslaagd. NPO2 wilde Voetbal Is Oorlog eigenlijk in het voorjaar van 2019 uitzenden, maar besloot dat een half jaar eerder te doen, vrijwel direct na de première. "Paniekvoetbal bij de omroep", grinnikt Heijnen, die naar eigen zeggen veel positieve reacties heeft ontvangen. "De omroep en de financiers waren laaiend enthousiast. De familie Derks was er eerst niet heel blij mee. Maar uiteindelijk dachten ze wel: is ook goed hè, zoveel publiciteit. Qua negatieve reacties viel het reuze mee."
Het verhaal van de film eindigde in mei 2018, met een faillissement en een tweede achtereenvolgende degradatie voor Achilles. Op Sportpark De Heikant werd het echter gekker en gekker. Achilles is inmiddels afgezakt naar de hoofdklasse: als het coronavirus niet was uitgebroken, was men zelfs vier keer op rij gedegradeerd. De leden van de club kwamen bovendien in opstand tegen de familie Derks en mochten vervolgens geen gebruik maken van De Heikant, dat eigendom is van de familie. Een gestolen middenstip, geforceerde sloten en 'grenstroepen' met waakhonden: het waren de meest bijzondere wapenfeiten van de Achilles-soap.
Er is dan ook maar één ding waar Heijnen 'spijt' van heeft, als hij terugkijkt op zijn documentaire. "Als je de luxe, de financiën, de tijd, het geduld en de middelen van de omroep had, had je nog twee jaar door kunnen filmen…"
(Hein Nooijens/VoetbalPrimeur)
