Het verhaal achter de Koeman-documentaire: 'Hij twijfelde over scène rond Messi'

Het idee om een persoonlijke documentaire over Ronald Koeman te maken is bedacht door Stefan Valk. Bij hem gingen meteen meerdere lampjes branden toen hij het signaal kreeg dat Koeman op weg was naar FC Barcelona. Het idee kreeg vorm en ruim een half jaar later heeft de documentaire het levenslicht gezien: Força Koeman. VoetbalPrimeur schetst het verhaal achter de docu, die te zien is op Videoland.

Valk is marketing executive bij Wasserman, het management van Koeman, en wist dat Koeman wel openstond voor een persoonlijke documentaire. Nog voordat de Zaandammer op een privéjet richting Barcelona was gestapt, werd productiehuis Captains ingeschakeld door Valk. Captains heeft de eerste maanden van Koeman in Spanje met meerdere camera's gevolgd. "Met hen werken we al jaren, we weten dat ze altijd echte en eerlijke verhalen maken. Dat vinden we bij Wasserman heel belangrijk", zegt Valk tegen VoetbalPrimeur.

Barcelona zocht contact met Koeman na de ontluisterende 2-8 nederlaag tegen Bayern München in de Champions League. Dat was op een vrijdag. Al snel kreeg Valk lucht van de interesse. "Ik wist in het weekend al dat er interesse was van Barcelona", zegt Valk. "Rob Jansen (zaakwaarnemer Koeman, red.) belde me dat het balletje wel eens snel zou kunnen gaan rollen en zei dat ik me voor moest bereiden. Toen ben ik het idee uit gaan werken."

"Maandagavond rond kwart voor elf zei Rob: Steef, morgen 12.00 uur, Schiphol. Ik zie je daar, koffer mee. Vanwege corona mocht maar een beperkt gezelschap mee. Ik heb tegen Rob gezegd dat ik mijn stoel af zou staan aan een cameraman. Want ik zag daar wel iets moois in. Ik heb in de nacht van maandag op dinsdag opgeschreven wat er de komende maanden zou kunnen gebeuren in Barcelona en dat uitgewerkt."

'Werd om elf uur gebeld'
Valk trok na het belletje van Jansen meteen aan de bel bij Jop Goslinga, producent en mede-oprichter van Captains. Captains en Wasserman hebben in het verleden vaker met elkaar samengewerkt en dus hoefde Valk daar niet lang over na te denken. "Ik werd om een uur of elf s' avonds gebeld door Stefan. Het vliegtuig vertrok de volgende dag en hij vroeg of ik een cameraman mee wilde sturen", zegt Goslinga. "Ik wist nog van niets, maar vanaf dat moment dus wel. Het was toen ook nog niet uitgelekt in de media. Een dag later werden er foto's gemaakt van Koeman op Schiphol. Toen was het wel al bekend dat hij zou gaan."

Er moest het een en ander geregeld worden voordat Captains met Koeman mee kon naar Barcelona. Veel tijd was er niet. "Er komt wel veel bij kijken", zegt Goslinga. "Maar het gaat er in eerste instantie om dat Koeman het goed vindt. Dan zijn Wasserman, Captains en Koeman het erover eens dat we dit gaan doen. We hebben al eerder met Koeman samengewerkt, dus alles gebeurt op basis van het vertrouwen dat je hebt. Bij Captains werken dertig mensen, maar niet iedereen mocht de beelden zien. Dat waren er maar een paar. De beelden mochten niet lekken en Koeman moet er ook van uit kunnen gaan dat dat niet gebeurt."

Ook Barcelona werd op de hoogte gebracht van de docu-plannen, maar stelde zich flexibel op. Er werd niet op het terrein van Barcelona gefilmd en verder werden ook geen sponsors of spelers in beeld gebracht. Dan zou het een ander verhaal zijn geweest. "De club vond het mooi dat we het persoonlijke verhaal van Koeman wilden vertellen. We hebben echt de focus gelegd op zijn privésfeer", zegt Goslinga. "Maar we hadden wel de zegen van Barcelona nodig om dit te kunnen doen."

De meeste verantwoordelijkheid lag echter bij Koeman. "Koeman bepaalt zelf wie wel en niet mee mag", zegt Valk daarover. "We hebben vanaf het begin goed contact gehad met Barcelona, zij wisten dat wij voor de Nederlandse televisie met een documentaire bezig waren. Daardoor stonden alle seinen snel op groen. Een klein gedeelte is gefilmd op het trainingscomplex en in Camp Nou. Ronald vond het zelf wel leuk om daar te filmen. Dat is ook geregeld."

Koeman twijfelde over Messi-scène
Alles rond Koeman werd in beeld gebracht door cameraman Lars Ham. Koeman en Lars kenden elkaar echter niet. Toch verliep het allemaal soepel. "Het is de vraag hoe dichtbij je iemand dan laat komen", zegt Valk. "In het vliegtuig richting Barcelona werd het ijs min of meer gebroken en vanaf dat moment was Lars echt overal bij. Hij heeft snel het vertrouwen van Ronald gewonnen. Dat is cruciaal voor zo'n project waarin je iemand op de huid volgt. Het zegt wat over Ronald dat je iemand toelaat die het belangrijkste uit jouw leven filmt. Én over Lars, dat hij zich meteen weet aan te passen."

Koeman loopt al langer mee en is het dus wel gewend om camera's om zich heen te hebben, maar nu werd er gefilmd in zijn privésfeer. Dat is anders, maar desondanks was hij op zijn gemak. Van de mogelijkheid om beelden uit de documentaire te halen werd geen gebruik gemaakt. "Over de scène rond Messi wilde hij een dag nadenken. Je weet hoe de Spaanse pers kan zijn", zegt Valk. "Maar binnen een uur zei hij dat het prima was. Toen de documentaire uit was kreeg ik veel verzoeken van Spaanse televisiestations: of ze de scène over Messi uit mochten zenden. Ronald had al goed ingeschat dat dat de meeste stof zou doen opwaaien in Spanje. We hebben de beelden uiteraard niet gedeeld."

"We kregen echt te zien wat we wilden zien en dat moet je altijd nog maar afwachten", zegt Goslinga. "We hadden de afspraak dat we alles zouden filmen. Maar vertrouwelijke informatie mocht hij eruit laten halen. Dan zou het uit z'n context kunnen worden gehaald in de media. Maar daar heeft hij geen enkele keer gebruik van gemaakt. Voor de release hebben we het laten zien aan hem, er hoefde helemaal niets uit. Hij durfde zichzelf echt open te stellen."

En juist dat is belangrijk voor het maken van een persoonlijke documentaire over iemand die aan de klus van z'n leven begonnen is, zegt Goslinga. "Ik denk dat mensen behoefte hebben aan eerlijke verhalen en niet aan iets dat strak geregisseerd is. Dat lukt alleen maar als Koeman er ook op die manier instaat." Al geeft Goslinga toe ook getwijfeld te hebben. In december werd in Spaanse media gespeculeerd over een vroegtijdig ontslag van Koeman. "Wat gaan we dan doen? Maar hij was daar zelf heel nuchter in. Ook die kanten horen erbij. De rafelrandjes maken het verhaal en hij snapte dat ook goed. Koeman nam zelf Sunderland Till I Die (populaire Netflix-serie, red.) als voorbeeld. Of je doet het echt, of je doet het niet. Je kunt geen mooi weer spelen."

Valk heeft nooit het gevoel gehad dat Koeman eerder dan gepland moest vertrekken bij Barcelona. Maar wat als? "Zeventig procent van de documentaire was al af. Dan hadden we moeten schakelen. Het zou ook uitgebracht zijn als het níet goed was afgelopen. Alleen dan niet meer als trainer van Barcelona. Je had het verhaal alsnog rond kunnen maken en een interessant inkijkje gehad."

Deel 2?
Força Koeman wordt goed bekeken op Videoland en daarom rijst de vraag of er een vervolg komt. Goslinga ziet dat wel zitten. "Zeker", zegt hij resoluut. "Het zou mooi zijn als de stadions straks weer volzitten. Het voelde nu net als trainingswedstrijden, een soort surrealistische situatie. Hij is trainer van een van de grootste clubs ter wereld, maar heeft dat eigenlijk nog niet gevoeld omdat het stadion nog geen enkele keer vol is geweest. De cirkel is pas rond als Koeman voor een vol Camp Nou wordt toegezongen. Als dat het einde van deel 2 is, ben ik heel gelukkig."

Valk sluit zich daar blind bij aan. Hij had voor de eerste serie al ruim honderd uur aan ruw materiaal liggen en ziet een vervolg ook wel zitten. "Die willen we dolgraag maken. De reacties zijn in ieder geval heel positief, ook vanuit Videoland. En uiteraard hebben we met hen goed contact."

(Tim van Duijn/VoetbalPrimeur)