Transferstunts, goede balans en Ajax-flirt: de periode van Hamstra bij Heerenveen

SC Heerenveen en technisch manager Gerry Hamstra zijn na een samenwerking van bijna vijf jaar 'in goed overleg uit elkaar gegaan'. Het lijkt er echter op dat Hamstra niet lang hoeft te wachten op een volgende klus: hij wordt genoemd als rechterhand van Marc Overmars bij Ajax. Maar waarom komt Ajax nu juist bij hem uit? VoetbalPrimeur brengt de periode-Hamstra in het Abe Lenstra Stadion in kaart.

Transfersuccessen
Hamstra kwam vanaf 1 juli 2016 binnen bij Heerenveen en zorgde in zijn eerste seizoen meteen voor een flinke verrassing. Het Noorse supertalent Martin Odegaard werd op huurbasis overgenomen van Real Madrid en bleef uiteindelijk anderhalf jaar in Friesland. In die periode liet hij bij vlagen geweldige dingen zien, waarna hij bij Vitesse, Real Sociedad en Arsenal steeds sterker werd.

Het was het begin van een op het eerste oog succesvolle periode bij Heerenveen. Elk seizoen haalde Hamstra – met een beperkt budget – wel een aantal spelers naar de club die uiteindelijk het verschil zouden maken. En ook bij de uitgaande transfers stond Hamstra zijn mannetje: hij wist in zijn eerste seizoen in het Abe Lenstra Stadion Jerry St. Juste, Sam Larsson, Joost van Aken en Dennis Johnsen voor een totaalbedrag van ruim veertien miljoen euro te verkopen.

Je zou het daarnaast bijna vergeten: ook Denzel Dumfries heeft een seizoen bij Heerenveen gespeeld. De rechtsback kwam in 2017/2018 voor 750.000 euro over van Sparta Rotterdam, maakte een jaar lang indruk en vertrok voor een bedrag van 5,5 miljoen euro naar PSV, waar hij inmiddels aanvoerder is. Arbër Zeneli leverde daarnaast een mooi bedrag van vier miljoen euro op.

In de daaropvolgende jaren wist Hamstra ook de zelf opgeleide Michel Vlap en Kik Pierie voor mooie bedragen te verkopen, maar de klap op de vuurpijl was de transfer van Chidera Ejuke naar CSKA Moskou. De Nigeriaanse vleugelflitser kwam in het seizoen 2019/2020 voor 2 miljoen euro naar Heerenveen en vertrok één seizoen later voor een bedrag van 11,5 miljoen euro. Joey Veerman, die werd overgenomen van FC Volendam, lijkt de volgende transferklapper te worden in Friesland.

Transfermissers
Waar het rijtje met succesvolle transfers goed gevuld is, is dat minder het geval bij de transfermissers van Hamstra. Tuurlijk, niet iedere transfer bleek uiteindelijk een goede, maar wat Hamstra met een klein budget gepresteerd heeft bij Heerenveen is knap te noemen.

De spelers die het uiteindelijk niet waar wisten te maken bij de club, kostten Heerenveen over het algemeen geen geld. Wout Faes wist de verwachtingen niet waar te maken, maar werd gehuurd van RSC Anderlecht. Ricardo van Rhijn kwam transfervrij. Publiciteitsstunt Doan Van Hau werd gehuurd van Hanoi FC, en speelde welgeteld één minuut. Zijn, voor Nederlandse begrippen hoge salaris, moest echter wel volledig door Heerenveen betaald worden.

Het meest recente voorbeeld van een transfermisser - al mogen we het misschien nog geen misser noemen - is Joaquín Fernández. De verdediger werd afgelopen zomer gehaald als opvolger van Sven Botman, maar kon de verwachtingen niet waarmaken. In de winterse transferperiode werd hij op huurbasis naar Montevideo City Torque gestuurd.

De grootste misser is misschien wel de komst van Nemanja Mihajlovic, die voor 1,7 miljoen euro overgenomen werd van het Servische Partizan Belgrado. Twee jaar later vertrok hij voor 450.000 euro naar het Poolse Arka Gdynia en inmiddels speelt hij voor Balikesirspor, op het tweede niveau in Turkije.

De transferbalans
Wanneer we naar de cijfers kijken van de inkomende en uitgaande transfers bij Heerenveen, kunnen we niet anders dan concluderen dat Hamstra met beperkte middelen een uitstekende prestatie heeft geleverd. Helemaal wanneer we beseffen dat het grootste gedeelte van het geld dat Heerenveen verdiende aan de spelersverkopen, niet aan nieuwe spelers uitgegeven mocht worden.

Hamstra ging creatief om met de financiële mogelijkheden bij de club. Zo nam hij Sam Lammers (2018/2019) op huurbasis over van PSV, maar dacht de technisch manager verder dan alleen de verhuurperiode. In de deal werd opgenomen dat Heerenveen mee zou profiteren van een toekomstige transfer van Lammers. Toen PSV de spits verkocht aan Atalanta Bergamo, kreeg ook Heerenveen een klein gedeelte van de transfersom.

Datzelfde systeem gebruikte Hamstra later ook bij Botman, die gehuurd werd van Ajax. De lange verdediger werd uiteindelijk doorverkocht aan Lille OSC en ook hier profiteerde Heerenveen van.

Wanneer we een rekensommetje maken, zien we dat Hamstra in zijn tijd als technisch manager bij Heerenveen op een positieve transferbalans van ongeveer 35 miljoen euro uitkomt. Geen slechte cijfers.

Doorstroming vanuit de jeugd
Het trackrecord van Hamstra wat betreft in- en uitgaande transfers mag dan vrijwel vlekkeloos zijn, toch was er ook wat kritiek op de technisch manager. De club zou te weinig kansen geven aan de eigen jeugd.

Het aantal talenten dat in de periode van Hamstra door is gebroken in het eerste elftal is inderdaad niet heel hoog, maar om dat nou toe te schrijven aan de technisch manager is wat drastisch. Zo brak Pierie door in het eerste elftal en werd de jonge verdediger later voor een bedrag van vijf miljoen euro aan Ajax verkocht. Rami Hajal en Arjen van der Heide stroomden vorig seizoen door naar de eerste selectie en kloppen inmiddels nadrukkelijk op de deur.

Wanneer we een kijkje nemen in de jeugdopleiding zelf, zien we de naam Timo Zaal (17) opduiken. De verdediger speelt in de O21, stond in de belangstelling van onder meer Ajax, maar koos voor een langer verblijf in Friesland. Hij kwam al in actie voor het eerste elftal in aanloop naar dit seizoen. Daarnaast werd vorige week Oliver Braude aangetrokken. De zeventienjarige middenvelder kwam over van Vålerenga IF en gaat aan de slag in de jeugdopleiding van de club.

Een flinke streep door de rekening van Heerenveen was echter het vertrek van de vijftienjarige Yoram Boerhout, die onlangs de overstap maakte naar de jeugdopleiding van Ajax. Dat afdoen als een fout van de Heerenveen-leiding lijkt echter wat overdreven. Het is van alle tijden dat een jonge speler een overstap maakt naar een club met een grotere naam.

Een aantal van de jeugdspelers die aan mochten sluiten bij het eerste elftal, wisten het uiteindelijk toch niet te maken bij de club. Zo is Jizz Hornkamp inmiddels actief bij FC Den Bosch en Trevor Doornbusch bij SC Telstar.

De toekomst van Hamstra
Hamstra staat erom bekend een goed oog te hebben voor Scandinavisch talent. Als we kijken naar zijn aankopen bij Heerenveen zien we een aantal spelers die opgehaald werden uit die regio, met als klap op de vuurpijl Ejuke. Daarnaast heeft hij connecties bij de grotere clubs in Europa, gezien de deals met Real Madrid en AC Milan (Odegaard en Alen Halilovic).

De technisch manager is inmiddels hard op weg naar Ajax, de club met wie hij - terwijl hij nog onder contract stond bij Heerenveen - al sprak. Hij moet in Amsterdam een belangrijke rol gaan spelen als rechterhand van Overmars en op die manier een betere link leggen tussen het eerste elftal en de jeugdopleiding van de club. Juist één van de punten waarop hij in Friesland kritiek kreeg.

"Technisch manager is meer dan alleen het kopen en verkopen van spelers. Als je kijkt naar onze jeugdopleiding en naar het aantal jeugdspelers dat is doorgebroken, dan staan we in de onderste regionen van de Eredivisie", sprak algemeen directeur Cees Roozemond van Heerenveen na de breuk. Het is aan Hamstra om in Amsterdam het ongelijk van de clubleiding van Heerenveen te bewijzen.

(Gijs Groeneveld/VoetbalPrimeur)