Transferbalans van AZ: zilvervloot vaart Alkmaar binnen dankzij eigen jeugd

Het eerste businessmodel: kopen om te verkopen
Op 1 januari 2016 wordt Max Huiberts aangesteld als de nieuwe technisch directeur van AZ. Hij volgt de naar de Verenigde Staten vertrokken Earnest Stewart op, die een half jaar eerder nog twee gokjes had genomen. Dat bleken uiteindelijk voltreffers te worden en de eerste resultaten van een nieuw Alkmaars beleid. Jonge spelers halen, ze laten uitblinken in het AFAS Stadion en vervolgens voor een veelvoud verkopen: de eerste drie dienstjaren van Huiberts stonden er bol van.

De twee aangehaalde gokjes waren namelijk het kopen van Vincent Janssen van Almere City en het overnemen van Alireza Jahanbakhsh van NEC. Dat tweetal kostte in totaal 2,3 miljoen euro en leverde drie jaar later in totaal 41 miljoen euro op, een winst van 38,7 miljoen euro. Dat trucje werd nog eens uitgehaald met Wout Weghorst (anderhalf miljoen kosten, ruim tien miljoen baten) en Oussama Idrissi (een winstbedrag van ongeveer tien miljoen).

De gouden lichting: 'gratis geld' op de transfermarkt
Na drie jaar kreeg Huiberts er nog een mogelijkheid bij: het verkopen van goed opgeleide en succesvolle jeugdspelers. Guus Til was daarvan het eerste voorbeeld. De aanvallende middenvelder, die de teams in de Alkmaarse opleiding doorliep en in 2016 in het eerste elftal debuteerde, maakte in het seizoen 2018/2019 veel indruk en wekte daarmee de interesse van Spartak Moskou. Die club telde uiteindelijk maar liefst achttien miljoen euro neer en dat is pure winst.

De huidige transferperiode zal voor de technisch directeur in het teken staan van meer 'Til-deals'. Met de verkoop van Calvin Stengs lukte hem dat al. De vleugelaanvaller, groot geworden op het AFAS Trainingscomplex, is na ruim twee succesvolle jaren voor vijftien miljoen euro vertrokken naar OGC Nice. AS Monaco ging daar nog eens overheen door 17 miljoen te betalen voor Myron Boadu en dan moeten Teun Koopmeiners en Owen Wijndal ook nog eens verkocht worden.

Huiberts als tovenaar: altijd een gedegen vervanger
De afgelopen jaren verkocht AZ dus steevast een sleutelspeler voor een fors bedrag, maar op de ranglijst was dat amper terug te zien. De club werd een keer tweede, twee keer derde en een keer vierde en is dus steevast in staat om met een nieuwe selectie bovenin mee te spelen. Veel is daarbij te danken aan de succesvolle inkoop van de club. Voor weinig geld worden spelers gehaald die het waarmaken en die later eventueel nog voor een significant hoger bedrag weg kunnen.

Denk aan spelers als Fredrik Mitdsjo, Albert Gudmundsson en Jesper Karlsson. Het Scandinavische trio kostte in totaal 6,6 miljoen euro, ongeveer de helft van het bedrag dat AZ in 2020 voor Oussama Idrissi ontving. Huiberts weet keer op keer de pareltjes te vinden die zijn ploeg niet minder maken, die niet te veel kosten en die een tijd later met een mooie winst doorverkocht kunnen worden. Vangelis Pavlidis en Sam Beukema lijken ook voor een dergelijk scenario gehaald te zijn.

De balans in cijfers: AZ als zeer succesvol bedrijf
Onder de bezielende leiding van Huiberts en algemeen directeur Robert Eenhoorn is AZ uitgegroeid tot een club met een zeer gezonde financiële basis, die de sportieve kant van de club daarvan niet de dupe laat worden. Als we de winst van alle uitgaande toptransfers die de Alkmaarders de afgelopen jaren hebben gerealiseerd bij elkaar optellen, is te zien dat ruim honderdtien miljoen euro de clubkas in vloeide door het afsluiten van de juiste deals.

Spelers die gehaald werden om de voor veel geld vertrokken toppers te vervangen, kosten een schim van de winst. Voor in totaal twaalf miljoen euro kochten Huiberts en Eenhoorn in en van die spelers zullen er ook weer een aantal voor een veelvoud weggaan. Dat levert nu een positieve transferbalans van ruim 98 miljoen euro op, maar met de interesse in Koopmeiners en de transferwaarde van Wijndal zal dat alleen nog maar verder oplopen.