Coëfficiëntenstrijd: Ajax-Sporting belangrijker voor Nederland dan voor Ajax

Puntentelling
Clubs verdienen per goed resultaat in Europees verband punten voor hun land. In de hoofdtoernooien van de Champions League, de Europa League én de Conference League gaat het om twee punten per overwinning en één punt per gelijkspel. Deze punten worden gedeeld door het totaal aantal vertegenwoordigers per land, in ons geval dus door vijf: elke overwinning van Ajax, PSV, AZ, Feyenoord en Vitesse brengt een coëfficiëntscore van 0.400 in het laatje, elk gelijkspel is goed voor 0.200.

'17/'18-ballast kan binnenkort overboord
De Europese ranking wordt opgemaakt door de totaalscores over de vijf meest recente seizoenen. Momenteel tellen de scores van 2017/2018, '18/'19, '19/'20, '20/'21 en het huidige seizoen, na de zomer komt '17/'18 te vervallen en begint de telling bij '18/'19. En dat zou wel eens een keerpunt in onze voetbalgeschiedenis kunnen worden.

Nederland heeft al jarenlang last van het dramaseizoen '17/'18, toen alle clubs voor de winterstop al klaar waren en uitkwamen op een schamele coëfficiëntscore van 2.900, maar kan die ballast over een half jaar eindelijk overboord gooien. Nu staan we nog in een niemandsland op plek zeven – met een straatlengte voorsprong op nummer acht Oostenrijk én een voorlopig onoverbrugbare achterstand op nummer zes Portugal – maar zonder de punten van '17/'18 staan we virtueel boven Portugal: 37.600 om 37.383.

Bonussensysteem
Maar blijft dat ook zo in de laatste twee Europese midweken van het seizoen? Dit is namelijk de fase waarin de Europese bonussen verdeeld worden. In de Champions League verdienen de nummers één en twee uit de poule vijf punten voor hun land, als beloning voor het halen van de knock-outfase.

In de Europa League krijgen de nummers één ook vijf punten: vier voor hun koppositie plus één voor het bereiken van de achtste finales. De nummers twee krijgen een bonus van twee punten: pas als ze de tussenronde overleven, krijgen ze één punt extra voor het halen van de laatste zestien. De bonussen in de Conference League zijn iets bescheidener: twee punten voor de nummer één, eentje voor de nummer twee. En ook al deze bonuspunten worden gedeeld door het aantal Europese vertegenwoordigers per land.

Ajax en Lyon zijn al binnen
Wat betekent dit in de praktijk? Ajax heeft al een megabonus van vijf punten voor Nederland verdiend: vijf gedeeld door vijf maakt één vol punt voor de coëfficiëntenranking, waardoor Nederland de virtuele sprong naar plek zes heeft kunnen wagen. Portugal is echter met drie clubs actief in de Champions League: als alles meezit, komen ze alle drie in de tussenronde van de Europa League terecht, (voorlopig) zonder bonus; als alles tegenzit, pakken ze alle drie vijf Champions League-bonuspunten voor hun land, die overigens wel door zes gedeeld moeten worden, omdat Portugal het seizoen begon met zes Europese vertegenwoordigers.

Daar zijn er nu nog vier van over: naast de drie Champions League-clubs is het Sporting Braga dat de Portugese eer hooghoudt in de Europa League. Dat doet men wel naar behoren: in theorie kan Braga nog afzakken naar plek drie, maar de kans is groot dat de club eerste wordt in zijn Europa League-poule en dus in één klap vijf punten (coëfficiënt 0.833) voor Portugal pakt. Ook PSV zou nog bovenaan zijn Europa League-poule kunnen eindigen, maar die kans is na de twee wedstrijden tegen AS Monaco een stuk kleiner geworden.

Datzelfde Monaco kan Frankrijk wel eens aan een mooie bonus gaan helpen. Olympique Lyon heeft dat al gedaan, door de eerste plek in zijn Europa League-poule al veilig te stellen. Paris Saint-Germain en Lille OSC liggen bovendien op koers voor Champions League-overwintering. Met andere woorden: Frankrijk heeft nog een marge ten opzichte van Nederland en zal waarschijnlijk alleen maar verder uitlopen als het zijn bonussen mag incasseren. Voorlopig moeten we ons richten op de strijd met Portugal: de Champions League-wedstrijd tussen Ajax en Sporting Portugal op 7 december gaat voor de Amsterdammers waarschijnlijk nergens meer om, maar is voor Nederland dus des te belangrijker.

Nederland versus Portugal
We gaan de komende anderhalf jaar namelijk een spannende tweestrijd met Portugal tegemoet: als Nederland aan het einde van het seizoen 2022/2023 nog steeds zesde staat, mag het in 2024/2025 één extra club direct de Champions League in sturen. Saillant detail: in dat seizoen gaat het miljardenbal op de schop en wordt het deelnemersveld uitgebreid van 32 naar 36 clubs. De nummer vijf van Europa mag dan zelfs drie deelnemers afvaardigen, wellicht wordt dat ook nog een reële optie voor Nederland, als de uitstekende prestaties van dit seizoen voor lange tijd vol worden gehouden. Tot die tijd is het hopen dat PSV, AZ, Feyenoord en Vitesse ook nog wat bonuspunten kunnen pakken en de resultaten van FC Porto, Sporting, Benfica en Braga in ons voordeel uitvallen.

Hoe staan de Nederlandse en Portugese clubs ervoor?
Nederland (virtueel 37.600 in 2022/2023)
Ajax - eerste in Champions League-poule - Besiktas-uit, Sporting Portugal-thuis - nog maximaal 0.800 te verdienen voor de winterstop.
PSV - derde in Europa League-poule - Sturm Graz-thuis, Real Sociedad-uit - nog maximaal 1.800 te verdienen voor de winterstop.
Feyenoord - eerste in Conference League-poule - Slavia Praag-uit, Maccabi Haifa-thuis - nog maximaal 1.200 te verdienen voor de winterstop.
AZ - eerste in Conference League-poule - Jablonec-uit, Randers-thuis - nog maximaal 1.200 te verdienen voor de winterstop.
Vitesse - derde in Conference League-poule - Stade Rennes-uit, NS Mura-thuis - nog maximaal 1.200 te verdienen voor de winterstop.

Ajax heeft al een bonus voor Nederland gepakt, de overige clubs nog niet: maximaal 6.200 punten te verdienen voor de winterstop.

Portugal (virtueel 37.383 in 2022/2023)
Benfica - derde in Champions League-poule - FC Barcelona-uit, Dinamo Kiev-thuis - nog maximaal 1.500 te verdienen voor de winterstop.
Sporting Portugal - derde in Champions League-poule - Borussia Dortmund-thuis, Ajax-uit - nog maximaal 1.500 te verdienen voor de winterstop.
FC Porto - tweede in Champions League-poule - Liverpool-uit, Atlético Madrid-thuis - nog maximaal 1.500 te verdienen voor de winterstop.
Sporting Braga - eerste in Europa League-poule - FC Midtjylland-uit, Rode Ster Belgrado-thuis - nog maximaal 1.500 te verdienen voor de winterstop.

Alle vier de Portugese clubs kunnen nog een bonus verdienen óf mislopen: maximaal 6.000 punten te verdienen voor de winterstop.

Voor app-gebruikers: check onze YouTube-explainer hier!