Pater: "Ik kom altijd weer bovendrijven"

Fabian Bijman
AMSTERDAM

Johan Pater; het ene moment op handen gedragen, het andere verguisd. Van toptalent met een gouden toekomst, naar een loopbaan die zich met name afspeelde in de onderste regionen van de Jupiler League. Na tien seizoenen kwam er deze zomer een ? voorlopig ? einde aan de profcarrière van Pater. Zijn laatste club AGOVV besloot na lang wikken en wegen niet door te gaan met de spits, inmiddels omgeturnd tot rechtermiddenvelder. Zijn nieuwe 'werkgever': IJsselmeervogels.

Zijn overstap naar de amateurs van IJsselmeervogels was een 'bewuste keuze', zo benadrukt Pater. "Nadat ik te horen kreeg dat mijn contract bij AGOVV niet verlengd werd, heb ik ook niet echt gezocht naar een nieuwe club in het betaalde voetbal. Ik had ook geen zaakwaarnemer meer. Ik kan wel ergens op proef gaan om een klein contractje in de wacht te slepen, maar ik ben 28 en heb ook een gezinnetje te onderhouden. Dan moet je een keuze maken. In de Eredivisie zitten ze niet op me te wachten en financieel is het vaak niet aantrekkelijk om voor de eerste divisie te kiezen. Vandaar dat ik voor IJsselmeervogels gekozen heb."

Bij de zaterdaghoofdklasser wordt flink aan de weg getimmerd. Ook Pater zag al snel dat de club niet onderdoet voor een groot aantal eerstedivisionisten. "Ik denk dat als wij met deze ploeg net zo vaak trainen als clubs uit de Jupiler League doen, we dan echt niet elke wedstrijd zullen verliezen. Het grootste verschil ligt met name in het feit dat wij drie keer per week trainen. Dat was ook voor mij wel even omschakelen in het begin."

"Vanaf m'n twaalfde, toen ik in de jeugd van Vitesse speelde, ben ik gewend twee keer per dag te trainen. Dat is een beetje m'n leven geworden. Nu train je drie keer in de week 's avonds en heb je de rest van de dag voor jezelf. Ik ben nog op zoek naar een baan, dat hoort er ook bij nu. Een nadeel is dat ik me nu pas fit begin te voelen. Normaal ben ik veel eerder weer op niveau, dat heeft met name met trainingsintensiteit te maken."

Een vervolg van zijn loopbaan in het betaalde voetbal heeft Pater nog niet helemaal uit zijn hoofd gezet. "Als er een mooie club komt dan wil ik daar wel over nadenken", vervolgt Pater. "Maar dan pas na dit seizoen. Ik heb afspraken gemaakt met IJsselmeervogels en heb het hier ook naar m'n zin. Dit is een bewuste keuze. En stel dat we het hier goed doen, voor je het weet zit je met IJsselmeervogels op het niveau dat je nastreeft", doelt de aanvaller op de komst van de Topklasse.

Het verhaal van Pater (28) is bekend. Een toptalent uit de jeugdopleiding van PSV dat diep, diep viel. In zijn laatste seizoen bij de Eindhovenaren liep het mis. Drank en drugs kregen vat op de jongeling. Ook de club had in de gaten dat het even niet liep met Pater en besloot hem onder te brengen bij FC Eindhoven. Daar liep hij tijdens een dopingcontrole tegen de lamp. Hij werd betrapt op het gebruik van cocaïne.

"Ik heb een periode niet geleefd als een sportman, gekke dingen gedaan. Dan valt iedereen over je heen. Ik was de eerste die gepakt werd, ben je opeens te zien op het Sportjournaal. Ik had echt een probleem, plus ik had een aflopend contract bij PSV. Dat was een periode vol vallen en opstaan. Ik heb het toen verpest. De dood van mijn vader speelde daar een belangrijke rol in. Ik voetbalde voor mijn ouders. Zij waren er altijd. Als mijn vader geweten had dat ik een dag voor de wedstrijd in de kroeg stond, had hij me er zelf uit komen sleuren. Hij hield me scherp en met beide benen op de grond. Voor hem wilde ik me elke week bewijzen. Nadat hij overleed ging het fout. Goed fout."

Pater viel in een gat. Een jaar lang raakte hij letterlijk en figuurlijk geen bal aan. Rehabiliteren, orde op zaken stellen en ooit weer terugkeren op de velden was zijn doelstelling. Het was Telstar dat nog altijd geloofde in de kwaliteiten van de spits. De Velsenaren boden hem na een jaar de kans zich opnieuw te bewijzen aan de voetbalwereld.

"Na een jaar klopte Telstar aan. Dan verwacht iedereen dat je er meteen weer staat, maar na een jaar niet trainen is dat niet realistisch. Telstar is natuurlijk totaal iets anders. Daar kom je aan met in je hoofd; 'Ik ben Pater van PSV, ik debuteerde in een vol PSV-stadion'. Maar dat beeld ben je dan ook snel kwijt. Telstar heeft me een goede kans gegeven, had vertrouwen in mijn kwaliteiten. Ik ben daar een andere speler geworden. Scoren ging moeilijk, dan krijg je het een en ander aan kritiek te verduren en dan gooi je het over een andere boeg. Dan ga je knokken, hard werken. Dat is één van mijn sterke punten geworden, terwijl ik in de jeugd altijd een aanspeelpunt was."

Via Go Ahead Eagles, FC Volendam en opnieuw Telstar kwam Pater in 2008 bij AGOVV terecht. Daar kwam na anderhalf jaar een voorlopig einde aan zijn verblijf in de Jupiler League. "AGOVV liet al vroeg weten dat ze mijn contract niet zouden verlengen. Tegen het einde van het seizoen begonnen ze echter te twijfelen. Ik speelde veel, haalde een goed niveau. Ik ben iemand die wedstrijden en vertrouwen nodig heeft en dat kreeg ik toen. Uiteindelijk veranderde de situatie niet. Daar heb je zelf geen woord in."

Na 189 wedstrijden ("Balen want ik had graag de 200 gehaald") in het betaalde voetbal staat de teller voorlopig stil voor Pater. De Edenaar richt zich nu met dezelfde passie en inzet op de hoofdklasse. "Eigenlijk is het net als bij de profs. Ook hier moet je keihard knokken voor je plaats in de basiself. Er staat een goede trainer voor de groep, de selectie bestaat uit goede voetballers. De eerste wedstrijd van het seizoen zat ik hier ook gewoon op de bank. Voor mij is het zaak om de trainer te laten zien dat hij niet om me heen kan. Maar ik heb er vertrouwen in. Uiteindelijk kom ik altijd weer bovendrijven."

Klik hier voor het cv van Johan Pater op Transfervrijevoetballers.nl.