Oranje's 4-3-3 met huidige materiaal niet levensvatbaar: een alternatief elftal

Natuurlijk had bondscoach Danny Blind te maken met een overvolle ziekenboeg, maar door de vele blessures bij Oranje werd ook duidelijk dat de alternatieven bij de nationale ploeg te schaars zijn. Er zijn simpelweg te weinig spelers die de nationale ploeg kunnen dragen als de basisspelers er niet zijn. Zeker tijdens het duel met Luxemburg (1-3 winst) bleek dat er een aantal posities problematisch onderbezet is.

De spitspositie
Een spits kan niet meer vertrouwen krijgen dan Vincent Janssen krijgt bij Oranje van Blind. Maar dat heeft ook zijn keerzijde in geval van blessureleed. Nu alle pijlen van Oranje op de bij Tottenham Hotspur worstelende Janssen zijn gericht, was het afwachten hoe het tegen Luxemburg zou gaan zonder de aanvalsleider. Bas Dost mocht zijn plek innemen, maar het enige wat de Sporting Portugal-spits oogstte was bakken aan kritiek. Bovendien is zijn stand-in Luuk de Jong dramatisch uit vorm. Wat zijn de alternatieven die Blind heeft? Wil de bondscoach echt kwaliteitsopties hebben, dan moet hij toch weer moeten teruggrijpen naar Robin van Persie, of desnoods Klaas-Jan Huntelaar. Een ervaren routinier is nog altijd waardevoller dan een weer een nieuwe Oranje-international zonder potentie.

De rechtsbackpositie
Het lijkt bij Oranje een beetje gerommel in de marge op de rechtsbackpositie. Joël Veltman, Joshua Brenet, Daryl Janmaat, Rick Karsdorp. Ze doen allemaal niet voor elkaar onder, maar ze tillen het Oranje-niveau ook niet omhoog. Het valt voor het Nederlands elftal echt te hopen dat Karsdorp zich door gaat ontwikkelen bij een buitenlandse club. De Feyenoorder toonde potentie in zijn eerste interlands en zou in de toekomst een vaste keuze met meerwaarde kunnen worden in Oranje, maar vooralsnog blijft de invulling van de rechtsbackpositie problematisch.

De Sneijder-rol
Het is een oplossing die Blind al vaker heeft gehanteerd: een buitenspeler raakt geblesseerd of zit niet in de wedstrijd en Sneijder wordt naar de vleugels verwezen. Zijn vervanger op tien, Davy Klaassen, heeft niet dezelfde creatieve geest als de Galatasaray-middenvelder en dus verdwijnen ook de ideeën vanaf het middenveld, waar lopende spelers als Klaassen en Georginio Wijnaldum dan de dienst uitmaken. Blind haalde Sneijder zondag tegen Luxemburg tot dienst grote woede in de rust al naar de kant, maar had beter het vertrouwen in de spelmaker kunnen uitspreken door hem op zijn favoriete positie achter de spits te zetten.

Gooi er desnoods het systeem voor om. Speel zonder buitenspelers als je geen goede buitenspelers ter beschikking hebt. Hetzelfde geldt met de vleugelverdedigers: speel zonder rechtsback als je geen goede rechtsback hebt. Het argument dat Sneijder het op het middenveld niet meer kan belopen? Voor het lopen kan Blind box-to-box-middenvelders als Kevin Strootman en Wijnaldum inzetten. Geef maestro Sneijder de kans met zijn creativiteit te strooien, verlos hem van te veel defensieve taken, en de aanvallers zullen vaker in stelling worden gezet.

Hoe nu verder?
Het 1-1 gelijkspel tegen België en de 1-3 overwinning op Luxemburg verbloemen helemaal niets bij Oranje. Misschien is deze interlandweek wel duidelijker dan ooit geworden dat het huidige systeem in combinatie met het huidige selectiebeleid en het materiaal niet levensvatbaar is. Een incidenteel goed resultaat zal er altijd kunnen komen, maar om straks serieus om de WK-posities of in Rusland zelf mee te willen concurreren, moet Blind prioriteiten stellen: blijft hij de Hollandse filosofie aanhangen en vernieuwen in de selectie? Of is het tijd om terug te grijpen naar een resultaatgerichte tactiek en een selectiebeleid puur gericht op presteren met echte winnaars?

Laat het mooie voetbal even voor wat het is en speel de WK-kwalificatiereeks alsof je op een eindtoernooi speelt. Kies mannen die een wedstrijd uit het vuur kunnen slepen en een systeem dat maar één doel heeft: winnen. Als er niet genoeg aanwas is voor vernieuwing, vertraag het proces dan even tot het juiste moment daar is. Als je geen uitmundende voetballers hebt, probeer dan ook geen uitmuntend voetbal te spelen. Blind zat zelf op de bank tijdens het WK 2014, waarin Louis van Gaal liet zien dat je juist met een on-Nederlandse filosofie Nederland weer even op de voetbalkaart kan zetten.

Het ziet er al heel anders uit als iedereen weer fit is bij Oranje. Dan kan Blind over klassespelers beschikken die op dit moment tot de top van Nederland behoren. Maar nu de ploeg bijna een heel elftal aan geblesseerden had, moet Blind zich afvragen in hoeverre de vernieuwing van het Nederlands elftal op dit moment een verstandige zaak is.

De nieuwe generatie blijkt nog lang niet klaar voor het grote werk, en dan is het opmerkelijk dat een speler met de klasse van Van Persie nog altijd over het hoofd wordt gezien. Al is het alleen voor de concurrentiestrijd en een leidende rol. Maar niet alleen op de spitspositie kan Oranje ervaring gebruiken. Een type Nigel de Jong (pas 31) op het middenveld kan alleen maar extra vuur brengen in een mat ogende ploeg. Misschien dat de oud-gedienden niet direct tot de basiself zullen behoren, maar met zoveel afwezigen iedere interlandperiode, is ieder snufje klasse en ervaring - ook als er pas beroep op wordt gedaan bij veel afwezigen - meer dan welkom bij Oranje.