Waarom FC Barcelona zo laaiend enthousiast is over Matthijs de Ligt
Matthijs de Ligt, centrale verdediger van beroep, is aan zijn tweede seizoen bij de hoofdmacht van Ajax bezig. Intussen speelde de achttienjarige al een Europese finale en heeft hij vijf interlands achter z’n naam staan. De stopper staat op de radar van bijna elke topclub, waaronder FC Barcelona. Maar wat maakt De Ligt precies zo goed?
Door Koen Bloks
Hoewel de robuuste verdediger gewend is om te spelen in een viermansdefensie, past hij zich moeiteloos aan het systeem van Oranje aan. In de vijfmans defensie speelt hij als de meest rechtse centrale verdediger, voornamelijk vanwege zijn voetballende kwaliteiten. De Ligt is in staat om behoorlijk wat meters af te dekken. Het aantal meters dat De Ligt af moet dekken in een 5-3-2 is iets kleiner dan in een 4-3-3. Ook de manier van spelen is een hierop van toepassing. Hoewel De Ligt bij Ajax al solide oogt, komt dit er bij Oranje nog beter uit.
De buitenste verdedigers in een 5-3-2-systeem hebben vaak de meeste ruimte om in te schuiven en de juiste voorwaartse passes te geven. Dat past bij de jonge verdediger: De Ligt speelde in zijn jeugd regelmatig als centrale verdedigende middenvelder om zijn voetballende kwaliteiten te verbeteren. Daardoor is de verdediger comfortabel aan de bal, schuift graag in en vindt vaak de (linie doorbrekende) pass vooruit met zijn strakke lage pass-kwaliteiten.
Bijschrift: De Ligt dekt door op de aanvaller van Engeland. Dankzij zijn spelinzicht ziet hij welke pass gegeven gaat worden en weet hij met een goede timing en controle de bal te onderscheppen.
Misschien wel de allerbelangrijkste kwaliteit van De Ligt is zijn spelinzicht. Daar komt ook zijn sterke aanpassingsvermogen aan een andere formatie vandaan. De lange verdediger doorziet het spelletje, zowel in defensief als aanvallend opzicht. Dit betekent voor het spel van De Ligt dat hij vaker kan anticiperen dan reageren. Een verdediger die alleen speelt vanuit de reactie komt altijd een paar keer te laat. De Ligt verovert - ondanks het ontbreken van topsnelheid op de eerste meters – veel ballen die vanuit de achterhoede ingespeeld worden richting de voorhoede. Dit heeft te maken met zijn spelinzicht, maar ook timing, de tackle, duelkracht en balcontrole zijn essentieel voor een goede onderschepping.
Bijschrift: De Ligt geeft rugdekking in de zone 
Bijschrift: De Ligt dekt door op Cristiano Ronaldo. Dit kan omdat de speler vanuit De Ligts zone in de bal komt en de Portugees in een ondertal terecht komt op het middenveld.
Zowel bij Ajax als bij het Nederlands elftal geeft de captain van de Amsterdammers leiding aan de defensie. Hij is continu aan het coachen en het positioneren. Niet alleen zichzelf, maar ook de ploeg om hem heen. De Ligt heeft gevoel voor het geven van rugdekking. Soms aan de rechterkant bij de rechtsback, soms de half-space afdekkend en bij een doorbraak van de tegenstanders het versterken van de rug van de twee andere centrale verdedigers. Welke keuze hij hierin maakt hangt af van de positionering van de bal, de tegenstander en zijn medespelers. Er zijn maar weinig verdedigers – op die leeftijd – die zo vaak de juiste keuze tussen zone- en mandekking maken.
Het maakt De Ligt speciaal: zijn spelinzicht is het halve werk, de verdedigende kwaliteiten maken hem bijna onklopbaar en de voetballende kwaliteiten maken de verdediger compleet. Het is daarom niet voor niets dat de Europese grootmachten achter de grote belofte aan zitten. Sterker nog: ondanks zijn jonge leeftijd lijkt het erop dat De Ligt nu al klaar is voor de stap naar de Europese top.
Koen Bloks (26) is jeugdtrainer en oprichter van @LaptoptrainerNL. Voor VoetbalPrimeur kijkt hij naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert hij op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.