Hoe Ajax met gedurfd en risicovol plan de bovenliggende partij was tegen Bayern
Ajax speelde dinsdagavond met lef en durf tegen het grote Bayern München en nam een dikverdiend punt mee naar Nederland. Toch had er nog meer in gezeten, maar Ajax ging matig om met de gecreëerde kansen. Door het gelijke spel blijft Ajax wel koploper in de groep en ligt het nog altijd op koers voor het bereiken van de volgende ronde.
Door Koen Bloks
Ajax-trainer Erik ten Hag wijzigde zijn elftal op een aantal plekken: Dusan Tadic speelde in de spits, terwijl Daley Blind de plek van controlerende middenvelder innam. Donny van de Beek stond hoger op het middenveld en Max Wöber startte centraal in de verdediging. Hoewel Erik Ten Hag eerder erkende dat David Neres het best rendeert op rechtsvoor, begon Hakim Ziyech op die positie. Vanaf die plek kon Ziyech beter zijn stempel op het elftal drukken: de Marokkaan kon vanaf daar het middenveld met de voorhoede verbinden en - wanneer hij vanaf rechts naar het midden kwam – de bal met links aannemen en toch zijn lichaam tussen de bal en tegenstander houden.
Om het plan van Ajax te laten slagen, was durf en lef nodig. Het aanvallende plan van Ajax was om de verdedigers, middenvelders en aanvallers van Bayern München naar voren te lokken en vervolgens met Tadic en Ziyech tussen de linies en vervolgens met Neres, Van de Beek en de backs in de diepte toe te slaan. Om het plan te laten slagen werd eerst de aanvallende en drukzettende lijn van Bayern naar voren gelokt. Dit gebeurde door – soms risicovol maar met lef – van achteruit op te bouwen. Door de bal naar de zijkant te verplaatsen en vervolgens horizontaal te verplaatsen, omspeelden de Amsterdammers de smalle, gekantelde organisatie van Bayern Munchen. Die tactiek betaalde zich uit, ondanks een matige beginfase waarin Bayern via Mats Hummels al snel de leiding nam
Door de bal lang bij zich te houden was ook André Onana onderdeel van het aanvallende concept. Een situatie als deze deed zich voor in de twintigste minuut, toen drie spelers van Bayern zich naar voren bewogen richting de doelman van Ajax. De lange bal werd over de middenveldlinie van Bayern gespeeld, waarna het volgende gedeelte van het plan zich voltrok. Van de Beek – die gevolgd werd door Hummels - maakte een sprint in de diepte en lokte de centrale verdediger naar de zijkant. Noussair Mazraoui pikte de bal op, combineerde en liep naar de vrije ruimte in het midden van het veld. Precies zoals de Amsterdammers het voor ogen hadden. Mazraoui schoot vervolgens hard raak: 1–1.
Van de Beek had een goede wisselwerking met Tadic. De Serviër regisseerde, Van de Beek zorgde voor de verwarring en andere spelers profiteerden. Op deze manier maakte Ajax de gelijkmaker.
De rechtsback van Ajax was de wedstrijd overigens niet goed begonnen. Al vroeg in de wedstrijd moesten de Amsterdammers in de achtervolging. De organisatie bij een vrije trap was niet aanwezig – spelers waren nog bezig zich te positioneren – waarna Mazraoui niet op tijd naar voren stapte terwijl de rest van de defensie dit wel deed. Vervolgens stapte de laatste lijn na de voorzet van Arjen Robben achteruit en was Mazraoui opnieuw te laat om in de rug van Matthijs de Ligt de Duitse Hummels op te vangen. De verdediger kopte geheel vrijstaand raak. In de tweede helft keek Ajax bijna opnieuw tegen een achterstand aan omdat het niet snel genoeg de organisatie bij een vrije trap op orde had.
Ook in een ander facet speelde Ajax met vuur, al had Ten Hag weinig andere mogelijkheden. Het controlerende duo Lasse Schöne-Blind bleef namelijk bijzonder kwetsbaar in situaties waarin het snel moest omschakelen of situaties moest corrigeren in grotere ruimtes. Alleen wanneer de defensie van Ajax kort aangesloten staat, zijn deze mindere punten te camoufleren.
Schöne en Blind moesten vaak corrigerend optreden. Dit soort situaties zijn niet de sterke punten van het controlerend duo. Een doelpunt leverde dit voor Bayern niet op, maar wél de enige mogelijkheden die het gehad heeft.
De wissel van Robben en de komst van James Rodriguez – die de vrije rol op zich nam en veel over het veld zwierf – zorgde voor kleine problemen bij de Amsterdammers. Schöne en Blind moesten daardoor nog meer schakelen bij het positioneren. Ook kwam Ajax in een heel laag blok te spelen met elf spelers achter de bal, waardoor het voorin de bal niet meer kon vasthouden.
Ajax verdedigde in een laag blok nadat Bayern even wat meer grip kreeg dankzij James die tussen de linies speelde. Daardoor was de bezetting voorin weg en wist Ajax dat het bij dit soort momenten een kwestie van overleven was. Uiteindelijk vond Ajax de controle terug door goed op te bouwen en spelers voorin te houden.
Ook deze (korte) fase wist Ajax knap te overleven. Dit was te danken aan de gesloten defensie in een laag blok, maar ook door geleidelijk aan meer spelers voor de bal te houden, nadat het de controle terugkreeg door in balbezit te blijven. Daardoor kwam Ajax ook weer in de buurt van de goed keepende Manuel Neuer. Dit deden de Amsterdammers via dieplopende backs – Robben en Franck Ribéry lieten het middenveld dit oplossen – waardoor het initiatief bij Ajax kwam te liggen. Ook Van de Beek, die een prima tandem vormde met Tadic, was erg actief in de eindfase.
Ten Hag bewees dinsdag een gevarieerd aanvalsconcept in dit Ajax te hebben gekregen. De Amsterdammers verdienden het om de overwinning mee naar huis te nemen. Het ontbrak de spelers in de voorhoede echter aan effectiviteit, maar deze wedstrijd zal voldoende vertrouwen geven voor het restant van deze Champions League-campagne.
Zowel de dieplopende backs als de diepgaande Van de Beek leverden grote kansen op. Het nut van dieplopende spelers is in dit beeld goed te zien: wanneer Van de Beek zich laag had gepositioneerd, hadden meerdere verdedigers van Bayern eenvoudig Tagliafico op kunnen pakken.
De @LaptoptrainerNL kijkt voor VoetbalPrimeur naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.