Waarom Ajax matig speelde tegen Benfica en onvoldoende grip had op Rafa Silva
Ajax wist dinsdagavond de overwinning uit het vuur te slepen tegen Benfica via een late goal van Noussair Mazraoui. Ondanks het goede resultaat, was het optreden van de Amsterdammers matig: de opbouw verliep stroef en Ajax had moeite met bepaalde loopacties van Rafa Silva en het slechten van de defensieve organisatie van Benfica. Een analyse.
Door Koen Bloks
In de eerste helft golfde het spel veelvuldig op en neer. Het leverde beide teams grote kansen op. Dat was niet hoe Ajax het wilde; de Amsterdammers wilden juist controle over de wedstrijd hebben. Het controleren van een wedstrijd kan zonder bal, maar Ajax probeert dit vooral mét bal te doen. Tegen Benfica kwam dat in de eerste helft totaal niet van de grond.
Mazraoui en Nicolas Tagliafico stonden ontzettend hoog om middenvelders als Lasse Schöne en Frenkie de Jong ruimte te geven om aan de zijkant op te bouwen. Benfica dwong de Amsterdammers vooral naar de linkerflank met Daley Blind en De Jong, om daarna alles volledig vast te zetten. Mazraoui bleef over als vrije man. Het ontbrak de Amsterdammers aan korte passlijnen – Ajax wil namelijk kort opbouwen – om onder de druk uit te kunnen spelen. Donny van de Beek stond vaak onbereikbaar rondom Kasper Dolberg (opdracht van Erik ten Hag); Dusan Tadic werd vaak als eerste gezocht door De Jong, maar de Serviër was onbereikbaar (en werd heel kort gedekt) en Tagliafico stond te hoog om een goede connectie te vormen met de opbouwers.
Tagliafico vormt in de opbouw geen connectie met de opbouwers. Dit is geen probleem wanneer Tadic aanspeelbaar is, maar die wordt sporadisch bereikt. Benfica dwingt Ajax naar de linkerkant en zet de thuisploeg vervolgens helemaal vast. Vooral Tadic en Ziyech krijgen geen enkele ruimte om de ploeg te helpen onder de druk uit te laten spelen.
Doordat Mazraoui en Tagliafico zo hoog speelden, kregen de bezoekers enkele grote kansen in de omschakeling. De transitie naar verdedigen werd door de Ajax-backs onvoldoende uitgevoerd om snel terug te keren in een compacte defensieve organisatie. Hierdoor kreeg Ajax in de omschakeling onvoldoende grip op loopacties van Rafa Silva, die vanuit het midden de diepte in ging. Aan de linkerkant was het een andere loopactie die de Amsterdammers problemen opleverde. Deze actie kwam bij Benfica vooral tot stand wanneer het uit een niet-omschakelmoment rondom het doel van Ajax speelde. De bal werd door Benfica breed verlegd naar de rechterkant, Tagliafico stapte uit en liet ruimte achter zich vallen, Rafa Silva kroop achter de defensie het gat in en stichtte gevaar. Wanneer de Argentijnse linksback wachtte tot de Ajax-defensie was opgeschoven, kon Blind die ruimte moeiteloos opvullen en hoefde De Jong geen herstellende sprint terug te trekken.
De loopacties van Rafa Silva in beeld. De eerste is na een omschakelmoment waar Mazraoui het moment niet herkent om zich snel naast De Ligt op te stellen. Het andere moment is een aanvallende opzet van Benfica. Tagliafico verlaat te snel zijn zone waardoor Ajax in de problemen komt.
Het lukte Ajax heel lang niet om de muur van Benfica te slechten. De defensieve organisatie – wanneer Ajax niet snel genoeg diepte koos – stond als een huis. Ajax had twee momenten waarop het voor Odisseas Vlachodimos opdook. Het ene moment kwam voort uit een omschakelmoment waarin snel diepte werd gezocht en het ander was een snelle hervatting na een overtreding. Bij momenten dat Ajax – via de toch al niet goed lopende opbouw – niet snel op de helft van Benfica terecht kon komen, stuitte het op een dubbele muur van vier middenvelders en vijf verdedigers. Eduardo Salvio speelde in verdedigend opzicht als rechtsback om een 541-formatie te formeren. Doordat Benfica de Ajacieden goed aan één zijde van het speelveld hield, lukte het Ajax niet om de andere kant te bereiken. Dat had één van de spaarzame mogelijkheden om gevaarlijk te worden op kunnen leveren.
De defensieve organisatie met Salvio als vijfde verdediger. De Portugezen maken een overtal op de zijkant en zorgen dat Ajax de andere kant niet kan bereiken. Daar ligt een potentiële 1-tegen-1 met Ziyech te wachten.
Toch wist Ajax – door een persoonlijke fout en het nodige fortuin – de wedstrijd naar zich toe te trekken. Dit deden de Amsterdammers niet via een tactische move. De Amsterdammers speelden lange tijd niet goed vanwege bovenstaande factoren. Doordat de passzuiverheid laag was, waren de toeschouwers getuige van een matig schouwspel. De defensieve organisatie stond bij veel momenten te open (lees: breed en met grote onderlinge afstanden) om snel druk op de bal te krijgen. Duidelijk was dat Benfica (dat wel een plan had) een veel betere voetbalmachine was dan Bayern München. De vier punten voorsprong die Ajax op de Portugezen heeft komt daarmee erg van pas voor het vervolg van de Champions League.
De @LaptoptrainerNL kijkt voor VoetbalPrimeur naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.