Schmidt out, Van Nistelrooy in: zo laat de nieuwe PSV-trainer de beloften spelen

Jong PSV in balbezit
Van Nistelrooy hanteert met Jong PSV een 4-3-3-formatie met de punt naar achteren op het middenveld.

De 4-3-3 formatie van Jong PSV. Bron: ESPN

De ploeg probeert vanuit een overtal op te bouwen van achteruit. Dit overtal wordt meestal gevormd door de verdedigende middenvelder of de back. Eén van hen positioneert zich in het centrum om zo een drie-tegen-twee-situatie tegen de spitsen van de tegenpartij te creëren. Wat opvalt, is de positionering. Van Nistelrooy kiest ervoor om de verdedigende middenvelder vaak achter de twee spitsen positie te laten kiezen. Het idee erachter: als de verdedigende middenvelder bereikt wordt, zijn de twee spitsen van de tegenstander uitgespeeld.

Jong PSV heeft een drie-tegen-twee in de opbouw met de centrale middenvelder achter de twee spitsen. Bron: ESPN

Dit heeft een nadeel: wanneer de spitsen van de tegenstander goed aanlopen, zijn ze in staat zijn om druk te zetten op de bal en de passlijn naar de centrale middenvelder eruit te halen. Jong PSV wordt hierdoor al geregeld vroeg in de opbouw naar de zijkant gedwongen, of gedwongen een lange bal te spelen. Op de momenten dat de verdedigende middenvelder uitzakt tussen of naast de centrale verdedigers lijkt de opbouw vloeiender te verlopen.

De spits van Volendam zet druk op de centrale verdediger van PSV, terwijl hij ook de passlijn naar de centrale middenvelder eruit haalt. Hierdoor wordt PSV tot een lange bal gedwongen. Bron: ESPN

Een tweede variant in de opbouw is een rotatie aan de zijkant, waarbij één van de middenvelders uitzakt naast de centrale verdedigers, de back hoger gaat spelen en de buitenspeler aan de binnenkant komt te staan.

Wanneer Jong PSV een vrije speler heeft gevonden in de opbouw zijn er twee manieren waarop het spel meestal wordt voortgezet. De eerste optie is om van achteruit de spits te zoeken en vanuit hem door te voetballen. Dit is het vaakst te zien bij Jong PSV.

PSV speelt van achteruit de spits in en voetbalt vanuit hem door. Bron: ESPN

De tweede optie is een crossbal naar de andere kant van het veld om gebruik te maken van de open ruimte. Jong PSV beschikt doorgaans over technische buitenspelers met een individuele actie. Door met een crossbal het spel te openen naar de andere kant kunnen de Eindhovenaren gebruik maken van de ruimte om een één-tegen-één te creëren, of zelfs een twee-tegen-één als de back direct bijsluit.

Om vervolgens kansen te creëren kiest de ploeg van Van Nistelrooy voornamelijk voor lage voorzetten in het zestienmetergebied.

Tot slot heeft Van Nistelrooy de intentie om van achteruit te voetballen, maar er wordt niet opgebouwd om het opbouwen. Wanneer de tegenstander de Eindhovenaren vastzet, wordt er gekozen voor een lange bal vanaf de keeper richting de spits. Net zoals dat de ploeg kiest voor een lange bal wanneer de tegenstander achterin één-tegen-één gaat staan.

Omschakeling van aanval naar verdediging
Bij balverlies probeert Jong PSV de bal binnen enkele seconden te heroveren. Zowel op de helft van de tegenstander als rond de middenlijn zien we dit gedrag terugkomen. Verliest de tegenstander de bal en is niemand in staat om direct druk te geven, dan zakt de ploeg in om weer in positie te komen.

Jong PSV zet direct druk na balverlies. Bron: ESPN

Verdedigende tactiek Jong PSV
Van Nistelrooy zet hoog druk met Jong PSV. De tegenstander wordt direct in de opbouw vastgezet en geregeld jagen de Eindhovenaren zelfs de keeper van de tegenpartij af.

Vanuit de 4-3-3 formatie begint het drukzetten bij de spits, die één van de centrale verdedigers afjaagt. Vervolgens stapt één van de middenvelders door op de tweede centrale verdediger, waardoor Jong PSV in een 4-4-2-achtige formatie uitkomt.

Jong PSV zet druk en stapt door met een middenvelder. De verste middenvelder wordt vrijgelaten. Bron: ESPN

De middenvelders van Jong PSV maken meestal een koppeltje met hun directe tegenstander. Alleen wanneer de tegenstander compleet wegbeweegt, laten ze hem lopen en blijven ze zelf in zone staan. Stapt één van de middenvelders door op de centrale verdediger, dan stappen de andere twee middenvelders ook door en wordt er meestal voor gekozen om de verste middenvelder vrij te laten. Vangt Jong PSV de tegenstander op rond de middenlijn dan verdedigt de ploeg vanuit dezelfde contouren.

De middenvelders van Jong PSV beginnen vanuit koppeltjes. Beweegt de directe tegenstander te ver weg, dan wordt de zone aangehouden. Bron: ESPN

Omschakeling van verdediging naar aanval
Jong PSV lijkt drie zones te hanteren wanneer het de bal heroverd. Wordt de bal op de eigen helft veroverd, dan probeert de ploeg met combinatiespel onder de druk van de tegenstander uit te komen. De ploeg van Van Nistelrooy neemt hierin erg veel risico. Zelfs als de bal in of rond de eigen zestienmeter wordt gewonnen, kiest de ploeg ervoor om met korte passes tot een tegenaanval te komen.

VVV-Venlo verliest de bal en zet direct druk. Jong PSV speelt hier met korte passes onderuit. Bron: ESPN

Verovert Jong PSV de bal rond de middenlijn, dan heeft de ploeg drie keuzes. Een enkele keer wordt er meteen een tegenaanval opgezet aan de kant waar de bal veroverd is. Meestal ligt die ruimte er niet, waardoor wordt overgegaan naar optie twee: de bal verplaatsen naar de andere kant en de ruimte daar benutten. Dit is vergelijkbaar met de crosspass die de ploeg geeft wanneer het opbouwt van achteruit. Is ook deze route versperd, dan wordt de bal uitgehaald om een nieuwe aanval op te zetten.

Jong PSV verovert de bal rond de middenlijn en zoekt de ruimte aan de andere kant. Bron: ESPN

Verovert Jong PSV de bal op de helft van de tegenpartij, dan wordt direct de kortste weg naar het doel gezocht door de Eindhovenaren. De ploeg probeert direct tot kansen te komen en geregeld met succes.

Jong PSV verovert de bal op de helft van de tegenstander en zoekt direct de kortste weg naar het doel. Bron: ESPN

Al met al houdt Van Nistelrooy er geen hele ingewikkelde speelwijze op na met Jong PSV. Aan de ene kant kan dit iets zeggen over zijn eigen visie als trainer, aan de andere kant kan het de context waarin hij werkt zijn dat hem hiertoe dwingt. Trainer zijn van een beloftenelftal betekent dat je als trainer bijna wekelijks een andere spelersgroep tot je beschikking hebt. Een complexe speelwijze kan dan een averechts effect hebben. De tijd zal leren of Van Nistelrooy volgend seizoen op dezelfde manier gaat spelen met PSV, of dat hij verrast en met een volledig nieuwe speelwijze komt.