Klein Barcelona in het noordoosten van Brabant
Dat is lang niet alles. Grootste verandering voor de buitenwereld; TOP Oss is historie, FC Oss leeft voort. "We willen als eerste in Nederland iets doorbreken."
Mark Penterman
OSS
Hoofdtrainer en technisch manager Hans de Koning praat samen met perschef Emile Smeets openhartig over de vele veranderingen binnen de club. Om het hoofd boven water te houden, moest de leiding van de eerste divisionist de club herstructureren van een vereniging naar een Besloten Vennootschap.
"Een BV heeft veel meer mogelijkheden", zegt De Koning in de kantine van v.v. Herpinia. Zijn elftal verloor een uur eerder met 2-1 van Team VVCS, dat onderdak biedt aan clubloze voetballers. "De naamsverandering heeft te maken met je eigen identiteit, met je eigen BVO (Betaald Voetbal Organisatie, red.), met de afscheiding van amateurvereniging sv TOP. Je hebt gezien hoeveel weerstand er was, maar als je dan uitlegt waaróm het FC Oss wordt... Daar gaat het om, wat is de achtergrond? We willen baas in eigen huis zijn."
Naar een idee van Clubeigenaar BV kan iedereen voor 75 euro een certificaat kopen en zo een stem in het beleid van de club krijgen. Zeshonderd aanhangers deden dat inmiddels. Daarmee krijgen ze inspraak bij beslissingen zoals de kleuren van het nieuwe tenue, de opkomsttune en het nieuwe logo. Certificaathouders kunnen kiezen op een online community waar de meeste stemmen gelden.
De supporters kozen ook al het goede doel dat tien procent van de opbrengst krijgt. De Voedselbank in Oss was de gelukkige. Een zesde deel vloeit rechtstreeks naar de club en dertig procent is nodig om de site draaiende te houden. Om de financiële drempel te verlagen, staat hoofdsponsor Heesen Yachts per 1 november garant voor een korting van dertig euro. Supporters die al in het bezit zijn van een certificaat, profiteren hier ook van mee als zij verlengen.
Clubsentiment
De storm is inmiddels wat gaan liggen, maar de ommekeer stuitte op veel kritiek. Een deel van de fans wil TOP behouden, terwijl TOP juist iets wil creëren waar heel Oss en omstreken bij wil horen. Smeets: "Wij willen groeien in het belang van de club." Met de oude naam was dat niet mogelijk door de verbondenheid met de amateurtak. De perschef legt met een anekdote uit waarom de club zich moest afscheiden om te kunnen groeien.
"Ik ging eens naar verschillende boekhandels met TOPscore Magazine om ze in de schappen te leggen. In bepaalde wijken van Oss kom ik met een stapeltje aan en ik zeg: 'Je mag ze hier zo in de schappen leggen. Wat je overhoudt hoeven we niet terug, we hoeven er ook geen geld voor.' Weet je wat die man zegt? 'Je kunt ze beter weer meenemen, want dit is een Margriet-wijk. Wij gaan nooit naar TOP'." De Koning: "Terwijl het wél Oss is". Smeets: "Nu is het een ander verhaal, want nu zijn we FC Oss. Dat is toch te gek voor woorden? Vanaf nu is één van de slogans: Van oss allemaal."
Rotterdammer De Koning maakt zich niet bijzonder druk om de bezwaren die de herstructurering met zich meebrengt. "Iets nieuws beginnen zorgt altijd voor sentiment", zegt de 49-jarige oud-speler van AZ en FC Twente. "Onze wethouder sportzaken zei: 'Er moet eerst iemand uit huis gaan, voordat je de voor- en de nadelen tegen elkaar weg kunt strepen'. Het nadeel is dat diegene weg is en het voordeel dat je vrijheid hebt. Dat is wat er nu in Oss ook gebeurt. Mensen denken dat we onze ziel verkopen, terwijl ze met FC Oss zien 'hé, hier is iets moois aan het groeien'."
De voormalig keeper vergelijkt het met het rijden van een nieuwe auto. "Eerst is het vreemd, maar na twee dagen is het allemaal prachtig. Als je in een Kever uit 1960 rijdt zeg je: 'Dat ding doe ik nooit meer weg'. Je moet af en toe iets proberen, ik denk dat het goed is." Smeets valt hem bij: "Je moet denken in kansen, niet in bedreigingen. Je moet de mogelijkheden zien die hierdoor ontstaan." De twee raken in een geanimeerd gesprek. "Daarom is het belangrijk dat je het uitlegt. In het begin was het 'We worden FC Oss', terwijl nog niet duidelijk was waarom." Smeets: "Jaaa, maar er bleef toch een groep die zegt dat ze het niet willen." De Koning: "Dat zijn de mensen die kortzichtig denken."
Hans de Koning, hoofdtrainer en technisch manager van FC Oss. (Foto: Pro Shots)
Zoals bij een fusie de sentimenten hoog opborrelen, zo gaat het in Oss ook. De Koning denkt dat de kritiek steeds meer zal verstommen. Door sportief succes te oogsten misschien komend seizoen al. "Elk beestje heb een naam, elke club een kleur", dicteert hij. "Er zijn altijd mensen die het niet eens zijn, maar je hebt die keuze gemaakt en daar moet je achter staan."
Sneeuwbaleffect
Alle wijzigingen staan dan ook niet los van elkaar. Met het unieke certificatensysteem wil voorzitter Bert Zwanenburg iedereen bij de club betrekken. "We hopen een sneeuwbaleffect te creëren", zegt De Koning. FC Oss is de laatste drie jaar enorm gegroeid volgens persman Smeets. "De totale organisatie is veel sterker geworden. Daardoor kan dit soort initiatieven ontwikkeld worden."
De Koning, die in de winterstop een stapje terug doet en zich puur op het management gaat richten, juicht het toe. "We willen als eerste in Nederland iets doorbreken. We zijn daarmee trendsetter, naar een voorbeeld van FC Barcelona", vertelt de oefenmeester. In de Catalaanse stad gaat de invloed van de socios zo ver, dat zij iedere vier jaar een nieuwe president kiezen. In Oss zijn het voornamelijk keuzes die op basis van emotie gemaakt worden, beslissingen waar het verstand nodig is nemen de clubleiding en technische staf. "Uiteindelijk denk ik dat een supporter of certificaathouder zich identificeert met de club", aldus De Koning.
Toeval of niet, FC Oss verkocht nu al meer seizoenkaarten dan afgelopen jaar. "Het is wel frappant dat we nu al die stap maken", meent Smeets. "Het kan dus zijn dat mensen die voorheen geen seizoenkaart hadden door het certificaat wel een link hebben. Als je daardoor structureel duizend toeschouwers per wedstrijd meer hebt, dan heb je zoveel meer te besteden wat direct naar het veld kan gaan."
Betere spelers betekent in de regel betere prestaties. Betere prestaties zorgen voor meer toeschouwers en meer toeschouwers brengen meer geld in het laatje. De begroting van de club moet in de komende jaren dan ook groeien, terwijl TOP Oss in het recente verleden nog onder curatele stond. "We maken stappen, hoor", benadrukt Smeets. De ploeg uit de Jupiler League wil vijf procent van de zestigduizend Ossenaren naar het stadion trekken.
"We willen graag naar een toeschouwersaantal tussen de 2.800 en 3.500." De club wil Oss en omstreken bij de FC betrekken en het certificatensysteem is volgens hen het middel. FC Oss mikt op tienduizend certificaathouders. "Dat moet je uitsmeren over vijf of tien jaar. Daarom zeg ik sneeuwbaleffect", legt de trainer en technisch manager uit. "Als we bijvoorbeeld over twee jaar naar buiten brengen dat we 1.500 certificaathouders hebben en over vier jaar op drieduizend zitten, dan zegt een ander misschien wel: 'Daar wil ik ook bijhoren'."