Analyse: wat opvalt aan het 'nieuwe' Ajax van Erik ten Hag
De contouren van het Ajax onder trainer Erik Ten Hag worden steeds beter zichtbaar. De defensieve structuren van de ploeg verbeteren ten opzichte van de reeks wedstrijden onder Marcel Keizer. Toch zal de van Utrecht overgekomen trainer geschrokken zijn van zijn ploeg.
Door Koen Bloks
Net als bij FC Utrecht probeert Ten Hag bij de tegenstander een risicovolle centrale pass af te dwingen of de tegenstander in de val te lokken aan de zijlijn. Een voorbeeld: in de beginfase van de wedstrijd tegen NAC Breda kozen de bezoekers veelvuldig de pass richting de zijlijn. Op dat moment zou de opgezette val dicht moeten klappen. Angelino ontving de bal en werd direct opgejaagd door Hakim Ziyech, David Neres en Joël Veltman. De overige middenvelders zorgden voor de compacte ondersteuning rondom de situatie. Althans, dat is het plan. NAC Breda weet zich namelijk tot tweemaal toe uit de situatie te redden en wordt in de tegenstoot gevaarlijk. Uiteindelijk komen de Bredanaren in die fase zelfs op een vroege voorsprong.
Bijschrift: De ondersteuning moet verzorgd worden door de overige middenvelders en de vleugelspeler aan de niet-balzijde. NAC Breda profiteert en start een gevaarlijke tegenstoot.
Na het doelpunt stelt Ajax orde op zaken. De ondersteuning is er nu wél en met name de dynamische linkerflank is in aanvallend opzicht op dreef. De positiewisselingen volgen elkaar in rap tempo op, zo ook in de 23ste minuut. Tagliafico ontvangt de bal hoog aan de linker zijlijn. De Argentijn speelt terug naar het centrum waar Neres bereikt wordt. De aandacht wordt afgeleid van de linkerflank waar Tagliafico switcht met Justin Kluivert. De jonge buitenspeler wordt bereikt en start de één-tegen-één. De actie is doeltreffend, zijn voorzet belandt bij de scorende Donny van de Beek (1-1). Zonder deze positiewisselingen zou Ajax een statisch geheel zijn.
Bijschrift: Als vanzelfsprekend is Justin Kluivert gevaarlijker in de één-tegen-één dan Tagliafico. Het afleiden van de aandacht, de positiewisseling en uiteindelijk goede actie en voorzet leiden de gelijkmaker in.
In de eerste seizoenshelft had Ajax moeite om wedstrijden te controleren. Het elftal van Marcel Keizer kreeg veel aanvallende vrijheid, speelde met veel spelers vóór de bal en bleek daarmee in de omschakelmomenten erg kwetsbaar. Deze controle probeert Erik ten Hag weer terug te brengen. De Ajacieden herorganiseren – wachten tot het elftal compact staat - onder leiding van Klaas-Jan Huntelaar, voordat de pressie gestart wordt. Deze pressie gaat niet op volle intensiteit zoals bij Keizer en Bosz, maar is gericht op het blokkeren van de passlijnen richting tegenstanders die kort bij de bal staan. Lukt het niet om de bal te veroveren dan zakt de ploeg in.
De Haaksberger zal daarom geschrokken zijn van de tweede helft tegen NAC Breda. De onderlinge afstanden tussen spelers werden groter en lange periodes met balbezit waren er niet meer bij. De wedstrijd veranderde in een slachtveld van omschakelmomenten, voornamelijk door de onzuivere passing en (te) moeilijke oplossingen voorwaarts. Zo kwam NAC Breda – bij een minimale voorsprong - nog een aantal keer ver op de helft van Ajax.
Bijschrift: Na rust komt Ajax zelden in dit soort situaties. Een periode met langdurig balbezit, goede aanvallende positionering en voldoende spelers achter de bal om de tegenstander op te sluiten.
Ajax doet er daarom wellicht goed aan om direct aan te sluiten en de tegenstander zo op te sluiten. Ook kan een voorbeeld genomen worden aan de vijftienpassesregel van het Manchester City van Pep Guardiola: daar wordt na het veroveren van de bal gekozen voor de pass terug om de ploeg vervolgens in een goede organisatie vooruit te sturen.
Koen Bloks (26) is jeugdtrainer en oprichter van @LaptoptrainerNL. Voor VoetbalPrimeur kijkt hij naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert hij op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.