800 miljoen in 4 jaar: de waanzinnige transfercijfers van handelshuis AS Monaco
Toen de steenrijke Dmitry Rybolovlev in december 2011 eigenaar werd van AS Monaco, bevond de gevallen grootmacht zich in de kelder van de Ligue 2. Zesenhalf jaar, een landstitel en een plek in de halve finale van de Champions League later wordt Monaco gezien als één van de best gerunde ploegen van Europa. Het slim kopen én verkopen van spelers is in Stade Louis II tot kunst verheven.
Laat de cijfers even op je inwerken: sinds 2014, inclusief deze zomer, harkte AS Monaco ruim 800 miljoen euro (!) binnen via uitgaande transfers. Meest in het oog springende deal is natuurlijk die van Kylian Mbappé: na een seizoen op huurbasis in Parijs maakte het Franse wonderkind onlangs definitief de overstap naar PSG voor het lieve sommetje van 180 miljoen euro. Monaco verkocht in mei en juni ook Thomas Lemar (65 miljoen) en Fabinho (50 miljoen) aan respectievelijk Atlético Madrid en Liverpool. Een jaar geleden gingen Benjamin Mendy (58 miljoen), Bernardo Silva (50 miljoen) en Tiemoué Bakayoko (40 miljoen) hen voor. Slim scouten en spelers op hun hoogtepunt verpatsen aan de grootste clubs uit Europa, is tegenwoordig de core business in prinsendom Monaco. Hoe anders was dat een paar jaar geleden nog.
Koerswijziging
In 2012 begon achtvoudig landskampioen Monaco aan het tweede opeenvolgende seizoen in de Ligue 2. De trotse club was ver weggezakt na de finaleplaats in de Champions League van 2004. Claudio Ranieri slaagde er tijdens zijn debuutseizoen in om Monaco de titel te bezorgen en terug te loodsen naar het hoogste niveau. In de zomer van 2013 schreef multimiljardair Rybolovlev transfergeschiedenis: zonder blikken of blozen, en met dank aan superzaakwaarnemer Jorge Mendes, werd er door de promovendus doodleuk 160 miljoen euro geïnvesteerd in onder meer Radamel Falcao, James Rodriguez, Joao Moutinho en Geoffrey Kondogbia. Monaco nestelde zich onmiddellijk weer in de Franse top en eindigde op de tweede plek, achter PSG. Rybolovlev - geschat vermogen: ruim 7 miljard euro - had op dat moment nóg meer geld in de selectie kunnen pompen. Maar de puissant rijke Rus en zijn adjudant Vadim Vasilyev kozen voor een drastische koerswijziging.
Op lange termijn serieus concurreren met het almachtige PSG was simpelweg onmogelijk, hadden Rybolovlev en Vasilyev op basis van een eigen studie geconcludeerd. Bovendien: onophoudelijk met geld smijten kón en mocht sowieso niet, vanwege de Financial Fair Play-regel van de UEFA. Monaco heeft geen grote achterban en kan qua recettes en sponsoropbrengsten niet tippen aan PSG, Olympique Marseille en Olympique Lyon. Het roer moest om.
Monaco besloot zich weer te focussen op waar het in het verleden in uitblonk: eigen jeugd opleiden en daarnaast de grootste talenten van Europa strikken en de kans geven om zich in Stade Louis II te ontwikkelen tot toppers. De club moest 'de ideale plek worden voor de ontwikkeling van de sterren van morgen', zei Vasilyev een paar jaar geleden in een interview. Incidenteel, onder perfecte omstandigheden, en wanneer PSG een steek zou laten vallen, kon er op die manier succes worden geboekt in eigen land. De vette winst die de sterren-in-spé uiteindelijk zouden opleveren, was natuurlijk mooi meegenomen.
Jardim
Anthony Martial werd het eerste succesvolle product van Monaco 2.0. Louis van Gaal en Manchester United betaalden in 2015 zo'n 45 miljoen euro voor de negentienjarige aanvaller. Twee jaar eerder was Martial voor circa vijf miljoen ingelijfd. De aanstelling van trainer Leonardo Jardim in Monaco bleek een schot in de roos. De Portugees is een meester in het werken met en kneden van jonge, hongerige spelers. Onder de vleugels van Jardim groeiden ook onder meer Yannick Ferreira Carrasco, Geoffrey Kondogbia en Layvin Kurzawa uit tot Ligue 1-sterren. Ze vertrokken allemaal voor de hoofdprijs.
De jeugdopleiding van Monaco werd in 2017 verkozen tot de beste van het land. Geen enkele andere club steekt zo veel geld in de eigen academie als de Monegasken doen. Er wordt momenteel gebouwd aan een hypermodern trainingscomplex en het scoutingsnetwerk van Monaco is na jarenlange investeringen van wereldklasse. L'Equipe ontdekte dat alleen al in Parijs zes scouts gestationeerd zijn. Zij zijn dag en nacht, op elk pleintje en in elke straat, op zoek naar de beste talenten. Deze scouts zorgden er met hun inspanningen in 2014 ook voor dat Mbappé en zijn familie naar Monaco verhuisden. Het vervolg is voetbalgeschiedenis.
Magneet
De grootste talenten uit de Ligue 1 en Ligue 2 kiezen tegenwoordig maar al te graag voor een transfer naar Stade Louis II. Zij weten dat ze vanwege de filosofie van de club en de aanwezigheid van Jardim (foto onder) de kans zullen krijgen op het hoogste niveau. Lemar, Bakayoko en Benjamin Mendy werden voor schappelijke bedragen ingelijfd en binnen een paar jaar voor een veelvoud doorverkocht. Dat perspectief werkt als een magneet op andere talentvolle spelers uit Europa. Niet voor niets besloten tieners uit Spanje en Italië (zie kader onderaan) recentelijk de stap te maken naar Monaco.
Na een uitgebreide zoektocht in Europa annexeerden Rybolovlev en Vasilyev een jaar geleden Cercle Brugge. De Belgische club fungeert nu als een soort opleidingsploeg voor Monaco. Er zal in de komende jaren nóg meer gescout, gekocht, verhuurd en verkocht worden. Bovenal zijn en blijven de twee Russen echte zakenlieden. Na de sensationele landstitel in 2017 werd de poort wagenwijd opengezet bij Monaco. Mendy, Silva en Bakayoko verkasten voor opgeteld 150 miljoen naar de Premier League. Jardim kon weer op nul beginnen. De opbrengst werd geïnvesteerd in talentvolle jongens als Keita Baldé, Youri Tielemans en Adama Diakhaby. Met een beetje mazzel laten zij volgend jaar of het jaar daarop de kassa wederom rinkelen.
Zo nu en dan levert een investering van Monaco niet het gewenste resultaat op. Voor een slordige 15 miljoen euro durfde de club het vorig jaar aan met Feyenoorder Terence Kongolo. De Oranje-international redde het echter niet en verkaste al na een paar maanden op huurbasis naar Huddersfield Town. The Terriers betaalden een maand geleden 20 miljoen om Kongolo definitief in te lijven. Tóch een beetje winst - dat dan weer wel.
Drie nieuwe goudmijntjes in Stade Louis II
Willem Geubbels (16 jaar)
Heeft een Nederlandse moeder. Werd deze zomer voor circa 20 miljoen euro overgenomen van Lyon. Eén van de jongste debutanten ooit in de Ligue 1. Door Franse media gezien als the next best thing.
Pietro Pellegri (17 jaar)
Lange, beresterke Italiaan. Monaco betaalde in januari 25 miljoen euro aan Genoa voor de targetman. Pellegri werd in mei 2017 de eerste doelpuntenmaker ooit in de Serie A die geboren is in de 21e eeuw.
Jordi Mboula (18 jaar)
Signeerde in 2017 een vijfjarig contract bij Monaco, dat hem wegkaapte uit de jeugdopleiding van FC Barcelona. De vleugelaanvaller had niet het gevoel dat hij in Spanje kansen zou krijgen in het eerste elftal. Kwam afgelopen seizoen tot drie optredens (één goal) in de Ligue 1.