Hoe Ajax grip kreeg op Real en 'in de geest van Cruijff' de wedstrijd uitspeelde
Ajax klopte Real Madrid dinsdag in het Santiago Bernabeú (1-4) in wat 'een bokswedstrijd zonder dekking' werd. Verdedigend lieten de Amsterdammers regelmatig steken vallen, maar aanvallend was de formatie van Erik ten Hag uitstekend. Een analyse.
Door Koen Bloks
Rond het kwartier kreeg Ajax, dat toen al met 0-1 leidde, niet snel genoeg druk op de bal om een counter eruit te halen. Het resultaat van de counter: een hoekschop voor Real Madrid. De afgeslagen corner werd opnieuw ingebracht vanaf de zijkant en op doel gewerkt, waar Raphaël Varane door Nicolas Tagliafico vogelvrij werd gelaten. In de tegenstoot die volgde werd Dusan Tadic bereikt, die na een geweldige solo David Neres vrij voor het doel zette: 0-2. Het typeerde het Ajax van de eerste helft: verdedigend liet het steken vallen, maar het maakte aanvallend een sterke indruk. Het werd een bokswedstrijd zonder dekking, van beide kanten.
Het Ajax van de eerste helft: verdedigend laat het regelmatig een steek vallen waardoor Real Madrid gevaarlijk wordt. Daar staat een aanvallend sterk Ajax tegenover: Tadic maakt een geweldige solo, Luka Modric typeert het ongeorganiseerde Real Madrid in de tegenstoot door pas om te kijken wanneer het al te laat is, en Donny van de Beek creëert extra ruimte voor de assist op de 0-2.
Het plan van Ajax was duidelijk: proberen onder de druk van Real Madrid uit te spelen. Wanneer de Spanjaarden te fanatiek doorstapten, werd er voor de lange bal gekozen. Onder Santiago Solari is Real Madrid een ploeg in opbouw richting een speelstijl met hoge druk. Daar maakte Ajax dankbaar gebruik van met de aanspeelbaarheid en balvastheid van Lasse Schöne en Frenkie de Jong en het inschuiven van Daley Blind. De wisselwerking met De Jong en Blind liep (net als tegen ADO Den Haag) erg goed, waardoor de mandekking op eerstgenoemde werd omzeild. De beweeglijkheid van Ajax in de diepte met David Neres en Van de Beek, de breedte-loopacties van Tadic en het spel tussen de linies van Hakim Ziyech brachten Ajax voldoende kansen om nog verder weg te lopen bij Real Madrid.
Real Madrid heeft moeite met de beweeglijkheid van Ajax voorin. Dani Carvajal staat erom bekend om door te dekken op zijn directe tegenstander, in dit geval Neres. Op het moment dat de rechtsback zijn positie verlaat, rukt Ajax via Tadic of Van de Beek de verdediging uit elkaar. Tagliafico zorgt dat er ruimte op het middenveld komt, Blind herkent de mandekking op De Jong en schuift door, terwijl Tadic gebruikmaakt van de afleidende loopactie van Van de Beek.
Daar stonden overigens ook voldoende kansen voor de thuisploeg tegenover. Ajax – dat in deze wedstrijd niet via Ziyech maar via Schöne druk zette op Toni Kroos om de opbouw te bemoeilijken – kreeg bij vlagen geen druk op de Madrilenen. De bal werd dan simpel verlegd richting de vrije back: Carvajal. In Amsterdam was dit nog Sergio Reguilón, maar die manifesteerde zich aan de bal te goed.
Ajax verdedigde in koppels op het veld en moest regelmatig vol in de achteruit om grote ruimtes dicht te lopen. Er kwam veel druk te liggen op het controleursblok van Ajax, door de geringe ondersteuning die het kreeg van de Ajax-voorhoede in omschakelmomenten. Toch kon het op deze manier wél in gevaarlijke counters komen. Ajax gokte daarmee bij balverlies op de onzorgvuldigheid van de tegenstander en de kracht van de eigen verdedigers om de aanvallers in stelling te brengen. Niet zonder resultaat: Ajax creëerde op deze manier het tweede doelpunt en legio kansen.
De verdedigende zwaktes van Ajax in beeld: er worden koppeltjes gemaakt over het hele veld. Dit leidt ertoe dat de bezetting in het midden van het veld soms volledig weg is, waardoor Blind uit moet stappen en nieuwe ruimtes in de laatste lijn gecreëerd geworden. Het is een reactie op het gebrek aan ondersteuning van de Ajax-voorhoede, omdat Schone en De Jong niet alles dicht kunnen lopen. De andere kant van de medaille: het zort ervoor dat Ajax in gevaarlijke counters kan komen doordat de Ajax-aanvallers blijven hangen.
Ajax boekte uiteindelijk een sensationele zege op een Real Madrid dat klap op klap kreeg. De snelle (ruime) voorsprong van Ajax, de blessures van Vinícius Júnior en Lucas Vázquez, de VAR die in het voordeel van de Amsterdammers besliste en de snelle tegengoal na de aansluitingstreffer. Het leidde uiteindelijk tot een verdiende zege van een Ajax dat de wedstrijd op professionele wijze wist uit te spelen. Na de wissels zakte Ajax in en wist het lange tijd in balbezit te blijven. Deze factoren zorgden ervoor dat Ajax uiteindelijk de dekking in de (boks-)wedstrijd terugkreeg en niet meer in de problemen kwam. Ajax speelde de historische wedstrijd in de geest van Johan Cruijff uit: 'Als wij de bal hebben kunnen zij niet scoren'.
Dolberg gaat in het slot van de wedstrijd rondom het controleursblok van Real Madrid spelen. Dit geeft de gelegenheid aan andere Ajax-middenvelders om lager op het veld de ruimtes gesloten te houden. Daarmee liet de ploeg van Ten Hag zien ook in de zone te kunnen spelen.
De @LaptoptrainerNL kijkt voor VoetbalPrimeur naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.