De gevaren én kansen voor Ajax tegen 'slechtst denkbare' tegenstander Juventus

Door Koen Bloks

Juventus staat fier aan kop in de Serie A met achttien punten voorsprong op Napoli. Dat gaf trainer Massimiliano Allegri afgelopen weekend de kans om zijn ploeg in een tactische variant het veld op te sturen, voorafgaand aan de belangrijke return tegen Atlético Madrid. Dat kenmerkt de trainer van Juventus: Allegri haalt allerlei tactische varianten uit de kast om zijn tegenstanders te verrassen. Niet zonder succes. In de Italiaanse competitie is Juventus al bijna zeker van het kampioenschap en in de Champions League draaide De Oude Dame een 2-0 nederlaag om in een 3-2 zege (over twee wedstrijden) tegen Atletico Madrid.

Afgelopen competitieduel koos Allegri voor een 3-4-3/5-4-1 formatie. Nog niet zo lang geleden verdedigde het in een 5-3-2 tegen Bologna (foto boven), tegen Chievo Verona speelden het in een 4-4-2 met een vlak middenveld (foto onder), en eerder speelde het al in een 4-1-4-1, 4-4-1-1 en 4-4-2 (ruit)-variant.

In welke formatie Juventus ook zal aantreden: het predicaat van 'counterploeg' is allerminst treffend. Een analyse uit de gemaakte doelpunten van dit seizoen leert dat Juventus vooral op drie manieren doelpunten maakt. Ten eerste is dat door druk te zetten. De Italianen zetten in fases hoog druk, zonder in de verdediging één-op-één te komen. Dit leverde heel recent tegen Napoli (rode kaart en benutte vrije trap Miralem Pjanic) en Sassuolo (doelpunt Sami Khedira) nog succes op.

Het druk zetten begint bij de aanvallers van Juventus die allemaal (ook Cristiano Ronaldo) werk moeten verzetten. Vaak 'duwen' de aanvallers de tegenstander een richting op en stappen de middenvelders door (Pjanic dekt door op beide controleurs; achterin houdt Juventus een speler over). Na balverovering van Ronaldo benut Khedira de rebound. Hoog druk zetten behoort tot het aanvalspakket van Juventus.

Ook scoort Juventus vaak vanuit een hoge voorzet voor het doel. Dat leverde twee doelpunten op tegen Atlético Madrid, niet bepaald een zwakke broeder in het verdedigen van dit soort situaties. Doordat Paulo Dybala soms op de bank moet plaatsnemen, komen creatieve oplossingen vaak alleen van Pjanic en Federico Bernadeschi. Om alsnog tot kansen te komen wordt de hoge voorzet gebruikt.

De derde manier, inherent aan de hoge voorzet, is de doelpuntenproductie uit standaardsituaties. Dat is niet zo vreemd, want met Mario Mandzukic, Giorgio Chiellini, Leonardo Bonucci en Ronaldo staat er een sterke luchtmacht op het veld. Met Matthijs de Ligt en Joël Veltman (in de heenwedstrijd waarschijnlijk de vervanger van de geschorste Noussair Mazraoui) heeft Ajax in de basisopstelling slechts twee goede koppers in de ploeg.

Heel vindingrijk in combinatievoetbal is Juventus niet. In plaats daarvan kiest het vaak voor een hoge voorzet vanaf de flank of vanuit het midden van het veld. Meestal staan Ronaldo en Mandzukic voor het doel. Omdat Ajax minder goed is in het verdedigen van deze situaties kan 'tactisch meesterbrein' Allegri besluiten om meer spelers voor het doel te brengen om het Ajax moeilijk te maken.

Ajax zal de aandacht focussen op het verdedigen van dit soort hoge voorzetten. Of, nog beter, op het voorkomen van dit soort momenten. Enerzijds kan de ploeg dit doen door simpelweg in balbezit te blijven. Voor de backs geldt dat elke voorzet geblokt moet worden en vanaf het middenveld zal de ploeg snel druk moeten geven op Pjanic. De Bosniër lepelt de bal met gemak tussen keeper en verdediging (zoals tegen AC Milan in de beker, zie foto hierboven).

Ajax kan de hoge voorzet onschadelijk maken vanuit een teruggetrokken defensieve organisatie, waarbij op de juiste momenten druk wordt gezet. Wanneer de voorzet tóch voor het doel komt moet het altijd bezetting van De Ligt voor het doel hebben. Zowel Nicolas Tagliafico als Mazraoui zetten na kantwissel vooruit druk. Wanneer de spitsen zijwaarts bewegen worden De Ligt en Daley Blind uit het centrum verdreven. Wanneer de voorzet snel volgt, komt Ajax dan in een uiterst gevaarlijke positie.

Omschakelmomenten controleert Juventus beter dan Real Madrid. Toch liggen er mogelijkheden, bijvoorbeeld wanneer Allegri besluit tot meer bezetting voor het Amsterdamse doel. Ook bij het druk zetten van Juventus (wanneer het middenveld doorstapt) liggen er mogelijkheden voor Ajax, door een hoge bal op de spits te spelen. David Neres kan dan op snelheid gelanceerd worden in de diepte tegenover Emre Can, Bonucci en Chiellini.

Een andere kans voor de Amsterdammers is de verdedigende positionering van Juventus wanneer het met vijf verdedigers komt te spelen. Een serieuze optie, aangezien Ajax met waarschijnlijk zowel Donny van de Beek als Dusan Tadic in de spits gaat spelen. Door met vijf verdedigers te spelen, hebben de Italianen alsnog drie centrale verdedigers tegen de 'twee centrumspitsen' van Ajax. De aanvallers van Juventus tonen niet altijd de gewenste tactische discipline waardoor de zone vlak voor het doel regelmatig onbezet is. 

Juventus wil één extra speler ten opzichte van de tegenstander in verdedigend opzicht hebben. De buitenspelers of middenvelders moeten soms ver terug. Hierdoor moeten ook de centrumaanvallers het veld nóg kleiner maken. Die tactische discipline is wat soms ontbreekt.

Vanuit het rode vlak (foto hierboven) worden de meeste doelkansen tegen Juventus ondernomen. Dit zou een ideale positie kunnen zijn voor Lasse Schöne om te schieten of voor Tadic en Hakim Ziyech om een speler in de diepte te bedienen. Daarvoor zal Ajax op zijn minst met de backs weer hoog vooruit moeten spelen om Juventus in zo’n organisatie te krijgen. Ook zal Erik ten Hag moeten afwachten wat Allegri precies van plan is. Want één ding is zeker: Juventus is misschien wel de meest onvoorspelbare ploeg van Europa.

De @LaptoptrainerNL kijkt voor VoetbalPrimeur naar de belangrijkste wedstrijden in binnen- en buitenland en probeert op een begrijpelijke wijze de theoretische kant van het voetbal te belichten.