Oranje gaat richting het EK: zes problemen die De Boer moet tackelen

Het systeem: 4-3-3 of 5-3-2?
Alle Oranje-watchers viel na het uiteenzetten van de selectie één ding op: veel spelers kunnen ook van waarde zijn in een systeem waarin met vijf verdedigers gespeeld wordt. De bondscoach gaf dat zelf ook toe en legde uit dat de uitverkoren Quincy Promes multifunctioneel inzetbaar is, omdat hij ook als 'wingback' op de rechterkant kan spelen. Het oproepen van maar liefst negen verdedigers wijst ook in de richting van een defensievere formatie.

De Boer lijkt daarmee de weg van de Nations League-wedstrijden door te zetten. In de wedstrijd tegen het sterke Italië werd met vijf verdedigers gespeeld, terwijl duels met 'mindere goden' in de EK-kwalificatie in de traditionele 4-3-3 werden afgewerkt. De kans lijkt dus groot dat de groepswedstrijd tegen Noord-Macedonië in een aanvallendere formatie gespeeld zal worden dan een eventuele knock-outwedstrijd tegen een groot voetballand.

De keeperskwestie: ritme of gevoel?
Jasper Cillessen keepte dit seizoen tien competitiewedstrijden voor Valencia. Daarmee is hij de doelman in de selectie met het minste wedstrijdritme, maar toch deelde De Boer afgelopen woensdag dat hij de 32-jarige Groesbeker vooralsnog als eerste doelman ziet. Toegegeven, in de laatste wedstrijden van het seizoen was Cillessen goed in vorm en pakte hij zelfs een penalty van Lionel Messi,  maar de andere doelmannen kunnen betere cijfers overleggen.

Zo werd Tim Krul afgelopen seizoen kampioen in de Engelse Championship met Norwich City. De 'penaltykiller' van het WK 2014 stond in 36 van de 46 competitiewedstrijden onder de lat en kreeg daarin maar 24 doelpunten tegen. En wat te denken van de wederopstanding van Maarten Stekelenburg? Hij verving de geschorste André Onana bij Ajax met verve en verdedigde dit jaar al 21 keer het Amsterdamse doel. Beide keepers zullen azen op het stekje van Cillessen.

Schuiven met verdedigers: hoe hoog staan de backs?
De al eerder uitgelegde keuze qua formatie zal vooral van invloed zijn op de defensie. De 'Hollandse School' schrijft voor dat je met vier verdedigers speelt, waarvan twee vleugelverdedigers mogen aanvallen en één van de twee stoppers zo nu en dan in mag schuiven. Het door Louis van Gaal geïntroduceerde 5-3-2 (of 3-5-2) betekent dat de backs nog hoger op het veld mogen staan en dat er meer verantwoordelijkheid komt te liggen bij de drie die centraal achterin staan.

Dat lijkt met spelers als Matthijs de Ligt, Stefan de Vrij en Daley Blind in de selectie geen probleem te hoeven zijn. Van het ervaren drietal mag verwacht worden dat zij een eventuele vijfmans-defensie moeiteloos aansturen en de ruimte aan aanvallende vleugelverdedigers geven om hun ding te doen. Dat is dan weer perfect op het lijf geschreven van mannen als Denzel Dumfries en Owen Wijndal. Moeten we niet gewoon accepteren dat 5-3-2 in alle wedstrijden de beste optie is?

Alle opties op het middenveld: controle, diepgang of creativiteit?
Op welke manier er ook gevoetbald gaat worden door het elftal van Frank de Boer, de kans is heel groot dat er op het middenrif maar drie plekjes te verdelen zijn. Opvallend is echter dat voor alle zeven middenvelders in de selectie argumenten voor een basisplaats te geven zijn. Uiteraard zijn Frenkie de Jong en Georginio Wijnaldum zekerheidjes, maar wie moet daar dan bij? Kiest de bondscoach voor controle, diepgang of extra creativiteit?

In elk van die drie gevallen zijn er logische opties. Met Marten de Roon kan de balans in het elftal versterkt worden, terwijl Donny van de Beek en Davy Klaassen lopende middenvelders zijn die vaak in het strafschopgebied van de tegenstander opduiken. Met Ryan Gravenberch en Teun Koopmeiners zijn er dan ook nog spelers die van niets iets kunnen maken en voor dat extra beetje voetbalgogme kunnen zorgen. Alle vijf hebben ze hun coach specifieke kwaliteiten te bieden.

De type spits: op welke positie speelt Memphis?
Voor ieder eindtoernooi is de spitsendiscussie in Nederland één van de belangrijkste onderwerpen bij de koffiezetautomaat. Ook dit jaar is het weer zover, maar deze keer is de keuze die gemaakt moet worden er geen van luxe. Het is namelijk aan De Boer om te beslissen op welke positie Memphis Depay het beste rendeert. De beste aanvaller die Oranje op dit moment heeft, speelt zelf het liefste in de spits. Toch koos de bondscoach er vaker voor om hem daar niet neer te zetten.

In een systeem met drie aanvallers tegen een mindere tegenstander moest Memphis het vanaf de linkerkant zien te rooien en stond Luuk de Jong in de punt van de aanval. Een begrijpelijke keuze als je een uitwedstrijd speelt bij Gibraltar, maar is dat op het EK ook nog te verdedigen? Een Depay in topvorm kan wedstrijden voor je winnen en dan is het niet meer dan logisch om hem op een positie te laten spelen waar hij zich thuis voelt. De 'Robben-rol' van het WK in Brazilië, als zwervende aanvaller rondom een echte spits in een 5-3-2, lijkt hem op het lijf geschreven.

'Ze zijn allemaal even belangrijk': is De Boer een people-manager?
Iedere bondscoach weet dat hij nooit al zijn 26 spelers zal gebruiken op het komende EK. Luis Enrique, de keuzeheer van Spanje, besloot zelfs al om minder spelers mee te nemen omdat hij ze anders toch zou teleurstellen. Toch is het belangrijk om iedereen bij de groep te houden en lange gezichten te voorkomen. Het is niet voor niets dat bondscoaches en spelers op eindtoernooien blijven zeggen dat 'iedereen even belangrijk is'.

Daar ligt een belangrijke taak weggelegd voor De Boer. Hij moet ook de 15 spelers die niet in de basis staan weten te 'managen' en juist dat aspect ligt al voor het toernooi onder een vergrootglas. De bondscoach liet sommige spelers die de definitieve selectie niet haalden niet eens persoonlijk weten dat ze er niet bij zaten en dus is het de vraag of hij de 'skills' heeft om iedereen bij de groep te houden. We hoeven alleen maar op het WK van '90 of het EK van '96 te wijzen om aan te geven hoe belangrijk een goede sfeer in de groep is…

(Guy Habets/VoetbalPrimeur)