fallback image

Vijf ton voor één typmachine: hoe The Yellow Submarine Europa veroverde

13 april 2022 om 16:40

Klein duimpje uit Spanje blijft de Europese voetbalwereld verbazen. Regerend Europa League-winnaar Villarreal heeft zich voor de tweede keer in de clubgeschiedenis bij de laatste vier in de Champions League geschaard. Wat is geheim van El Submarino Amarillo, afkomstig uit een stadje met drie keer zo weinig inwoners als Den Bosch, in de schaduw van Valencia? Een korte reis door de tijd.

We all live in a yellow submarine
Het adopteren van Beatles-hit Yellow Submarine was lange tijd het meest aansprekende wapenfeit van Villarreal, dat jarenlang zijn wedstrijdjes in de lagere Spaanse divisies speelde. De moderne geschiedenis van de club begint in mei 1997: zakenman Fernando Roig – groot geworden in de keramiekhandel en het supermarktwezen – maakte in restaurant Avenida 41 bekend dat hij de lokale voetbalclub over zou nemen, voor omgerekend nog geen half miljoen euro.

Villarreal had zich toen al opgewerkt tot de Segunda División, maar deed in niets denken aan een club die ooit de Spaanse voetbalelite zou kunnen bedreigen. "Wat ik aantrof? Een club op het tweede niveau, met een behoorlijke schuld. Er waren geen trainingsvelden en het stadion – met een capaciteit van drieduizend – viel uit elkaar van ellende", maakte Roig na zijn eerste twintig jaar de balans op, in gesprek met AS. "Toen ik instapte, hadden we alleen José Manuel Llaneza en een typmachine. En de fans."

Rolex Danjuma
Diezelfde Llaneza bleef aan als vicepresident en was afgelopen zomer van de partij bij de presentatie van Arnaut Danjuma: de Oranje-international was voor meer dan 23 miljoen euro overgenomen van Bournemouth. "Iedereen moet weten hoe hij zijn geld besteedt. Sommigen kopen veelbelovende spelers, wij hebben onze jeugdopleiding al, dus wij besteden ons geld liever aan goede spelers. En sommigen kopen een Casio, anderen een Rolex. En vandaag hebben wij een Rolex gekocht", liet hij weten.

De Danjuma-deal was bij hoge uitzondering een dure voor Villarreal, dat best wat te besteden heeft, maar niet op kan boksen tegen de grote Spaanse clubs. De gele club eindigt niet vaak met een positieve transferbalans, maar pakt wel uit met slimme aankopen. Op die manier werd stapsgewijs de aansluiting bij de Spaanse (sub)top bewerkstelligd. Juan Román Riquelme botste bij FC Barcelona met Louis van Gaal, maar bloeide op bij Villarreal. Diego Forlán was een miskoop bij Manchester United, maar bloeide in Spanje op en werd zelfs Europees topscorer. Samen met spelers als Pepe Reina en Marcos Senna vormden ze het fundament van het team dat begin deze eeuw ook in Europa furore begon te maken.

Van Santi Cazorla tot Yéremy Pino
Roig en Llaneza hebben bovendien een jeugdopleiding op poten gezet. Santi Cazorla was jarenlang het uithangbord, maar in de afgelopen jaren komen er steeds meer pareltjes door. Rodri belandde via Atlético Madrid bij Manchester City, Pau Torres, Alfonso Pedraza en Bayern München-held Samuel Chukwueze werden belangrijke krachten in het eerste elftal, Yéremy Pino is de nieuwste groeibriljant.

Met deze mix van eigen kweek en gerichte aankopen ontstond in de loop der jaren een karakteristieke, verzorgde speelstijl die in Spanje deed denken aan het FC Barcelona in zijn beste jaren. Villarreal draait al bijna twintig jaar keurig mee in de bovenste regionen van de Primera División en werd in 2008 zelfs tweede van Spanje. Vier jaar later volgde een onverwachte degradatie, meteen daarna weer een promotie en Villarreal ging rustig door met waar het gebleven was.

Emery opent de prijzenkast
In de zomer van 2020 begon met de aanstelling van Unai Emery een nieuw hoofdstuk. Villarreal had het in Europa altijd heel behoorlijk gedaan, maar het ging steeds mis in de beslissende fase van het seizoen, of Valencia, Arsenal, FC Porto, Sevilla of Liverpool nu de tegenstander was. AZ moest in 2005 alle zeilen bijzetten, had het geluk aan zijn zijde, maar won wel gewoon. Maar onder Emery leerde Villarreal zelf winnen. Aan de hand van veteraan Raúl Albiol en vormgever Dani Parejo – voor een spotprijsje overgenomen van de financieel geplaagde buurman Valencia – werd de Europa League-finale tegen het grote Manchester United geneutraliseerd, waarna alle elf de overgebleven spelers scoorden in de penaltyreeks.

Dat was de eerste prijs van betekenis, maar misschien wordt het dit seizoen wel nóg gekker: ook in de Champions League bewijst het frivole Villarreal dat het zakelijk en meedogenloos kan zijn. Rafael van der Vaart keek hoofdschuddend toe hoe de ploeg van Emery zich terugtrok rond de eigen zestien meter, maar die ene vlijmscherpe counter kwam er wel en Chukwueze schoot Der Rekordmeister naar de uitgang, die Juventus in de vorige ronde al had gevonden. In Vila-Real kunnen ze alvast uitkijken naar de volgende Champions kraker, waarschijnlijk tegen Liverpool. As we live a life of ease, every one of us has all we need, zullen de Beatles-fans vol tevredenheid zingen.