Expected Points in de Eredivisie: Ajax, PEC en Sparta hebben reden tot klagen
De titelstrijd in de Eredivisie nadert zijn ontknoping. Nog zeven wedstrijden en we weten wie de schaal omhoog mag houden. Ajax en PSV zijn in een spannende strijd verwikkeld, maar dat had zomaar anders kunnen lopen. VoetbalPrimeur neemt de ranglijst op basis van Expected Points met je door en daar komen een aantal opmerkelijke zaken in voor.
Hoe wordt een ranglijst op basis van Expected Points gemaakt?
Allereerst is het belangrijk om te weten hoe de Expected Points-ranglijst is opgebouwd. Na elke wedstrijd heeft een team een Expected Goal-cijfer. Dat is een cijfer dat aangeeft hoe vaak een team statistisch gezien had moeten scoren op basis van de kansen die dat team kreeg. Krijgt een team bijvoorbeeld een penalty, dan krijg je er sowieso 0.8 Expected Goal-punten bij. De kans dat een penalty raak gaat, is immers ongeveer tachtig procent. Of die penalty er dan in gaat is bijzaak.
Alle doelkansen in een wedstrijd vertegenwoordigen een Expected Goal-getal en dat telt aan het einde van de wedstrijd op naar een Expected Goal-cijfer voor de hele wedstrijd. Als je dat cijfer vergelijkt met dat van de tegenstander, kun je stellen wie statistisch gezien de wedstrijd had moeten winnen: Expected Points. Houd dat een heel seizoen bij en je kunt er een ranglijst op basis van Expected Points van maken. Die ranglijst zegt dus iets over waar een team op basis van het vertoonde spel en de gekregen kansen had kunnen staan.
De titelstrijd: Ajax had titel al bijna binnen kunnen hebben
De stand van zaken in de Eredivisie-top is bekend. Ajax leidt de competitie met twee punten voorsprong op PSV, maar dat had er heel anders uit kunnen zien. Waar de Amsterdammers op dit moment 66 punten hebben, is hun Expected Points-aantal met 67.6 bijna twee punten hoger. De thuiswedstrijden tegen FC Utrecht en Go Ahead Eagles, waarin Ajax de nodige kansen miste en niet wist te winnen, zullen hier aan bijgedragen hebben.
De crux zit hem echter in PSV en hoe klinisch de Eindhovenaren zijn. De formatie van Roger Schmidt heeft nu 64 punten, maar had er volgens Expected Points 'maar' 56.9 moeten hebben. Dat betekent dat de afstand tussen Ajax en PSV dan ruim tien punten had bedragen en de titelstrijd al lang en breed beslist was geweest. Zo is het echter niet en de Brabanders zitten nog in de race omdat ze ook wedstrijden waarin het niet wil vlotten, toch winnen. Een kwaliteit van een kampioen.
Plek drie tot en met vijf: Twente leeft boven de stand
PSV had daarnaast ook nog de hete adem van Feyenoord in de nek kunnen voelen. De Rotterdammers hebben 55 punten en staan op een Expected Points-aantal van 55.7, wat dus betekent dat de troepen van Arne Slot presteren zoals op basis van de gekregen kansen verwacht mag worden. Daarachter zit het vooral FC Twente mee. De Tukkers staan nu vierde met 54 punten, maar we vinden ze op de Expected Points-ranglijst met 46 punten op plek vijf.
Daartussen staat dan AZ. Ook de Alkmaarders doen het met 52 verdiende punten ten opzichte van een Expected Points-aantal van 51.2 prima, maar zijn dus 'de dupe' van Twente en de manier waarop zij hun wedstrijden winnen. Je kan zeggen dat het de ploeg van Ron Jans meegezeten heeft, maar je kan ook zeggen dat zij maar weinig kansen nodig hebben om tot doelpunten te komen. De waarheid zal daar ergens tussenin liggen.
De play-offplaatsen: het bizarre seizoen van Cambuur
Schrik niet als je de ranglijst met Expected Points bekijkt, want Cambuur staat er echt wel op. De club uit Leeuwarden vinden we echter pas op plek zeventien (!) terug en dat is een enorm groot verschil met de negende plaats die de Friezen in het echt bezitten. Cambuur heeft na 27 wedstrijden 33 punten vergaard, maar niet als hun wedstrijden volgens de statistieken zouden zijn verlopen. Dan had de promovendus maar 23.9 punten gehad en stond het op een degradatieplek.
Extra bijzonder is dat Heracles Almelo volgens de Expected Points-ranglijst mee had moeten doen om Europees voetbal. De formatie van trainer Frank Wormuth staat met 27 punten dertiende, maar heeft zichzelf tekort gedaan. De Almeloërs hadden zomaar 34.4 punten kunnen hebben en daarmee op een negende plek gestaan. Vanaf die positie had het de achtste plek van FC Groningen, dat 'volgens het boekje' presteert en ook in de berekende lijst achtste staat, aan kunnen vallen.
Degradatiestress: PEC en Sparta krijgen vaak te weinig
We meldden al dat Cambuur er een stuk slechter voor had gestaan als alle Eredivisie-wedstrijden door de computer waren gehaald en er op basis van kansen een ranglijst was opgesteld. PEC Zwolle en Sparta zouden dit geen probleem hebben gevonden, omdat die ploegen respectievelijk twaalfde en dertiende hadden gestaan. Nu staan ze juist onder de degradatiestreep en dat ligt met name aan het niet afmaken van de kansen die ze krijgen.
De Blauwvingers hadden namelijk al op 30.3 punten kunnen staan en dat is een groot verschil met de twintig punten die ze nu in handen hebben. Sparta heeft er 21, maar had zichzelf eigenlijk naar 28.4 punten gespeeld moeten hebben. Fortuna Sittard is hekkensluiter op de Expected Points-lijst, omdat die ploeg maar 21.2 statistische punten heeft. Dat is het minste van alle clubs in de Eredivisie, maar het verschil met de 22 punten die de Limburgers echt gepakt hebben is niet eens zo heel groot.
Bron: Tussen de Linies