Project van 5 miljard, voetbalrevolutie op komst: alles over de Super League

Eén ding is zeker: Josep Maria Bartomeu wilde niet door de achterdeur vertrekken bij FC Barcelona. De preses kondigde zijn vertrek uit Camp Nou aan, pakte zijn moment en deed een sensationele mededeling: Barça zal meedoen aan de nieuw te vormen Super League! Het lijkt erop dat we aan de vooravond van een voetbalrevolutie staan: de Europese eliteclubs nemen het heft in eigen handen. Wat gaat er allemaal veranderen met de komst van de Super League, die in 2022 zou moeten beginnen?

Aanval op de Champions League-troon
Een nieuwe competitie die de nationale competities ontstijgt, het is op zichzelf niets nieuws: PSV-voorzitter Harry van Raaij pleitte in 2000 al voor een Euro League, met clubs uit kleinere voetballanden als Nederland, België, Portugal, Schotland, Denemarken en Zweden. De UEFA zag echter niets in dat idee: inmiddels zijn we twintig jaar verder: de UEFA staat ook afwijzend tegen de nieuwe Super League. "Het zou één van de saaiste projecten ter wereld zijn", liet voorzitter Aleksander Ceferin weten.

In Nyon voelen ze de bui uiteraard al hangen. De Champions League geldt al jarenlang als het belangrijkste clubtoernooi ter wereld, maar dreigt die status te verliezen. De UEFA is de grote clubs al flink tegemoetgekomen in de voorbije jaren: in de beginjaren werd één club per lidstaat toegelaten tot de Champions League, inmiddels zijn negentien van de 32 tickets voor de Grote Vijf-landen: Engeland, Spanje, Duitsland, Italië en Frankrijk. Maar dat lijkt niet genoeg voor de Europese eliteclubs. Als zij zelf een toernooi beginnen, kan dat zomaar eens de doodsteek zijn voor dé melkkoe van de UEFA.

Liever deze explainer bekijken? Check hieronder onze video over de Super League!

Stroomversnelling dankzij COVID-19
Maar waarom willen de clubs zo graag verandering? Het eerste antwoord is simpel: geld. De plannen van de clubs lagen er al langer, maar zijn door de coronacrisis in een stroomversnelling geraakt: de clubs liepen heel wat inkomsten mis tijdens de voetballoze periode, kwamen plotseling in de problemen en moesten hun spelers vragen om salaris in te leveren. Het grote FC Barcelona moest zelfs aankloppen bij de overheid en kon het zich niet permitteren om Georginio Wijnaldum en Memphis Depay te halen. Nieuwe inkomstenbronnen zijn dus meer dan welkom voor de grootste clubs van Europa.

Deze bronnen moeten aangeboord worden met een nieuw te vormen supercompetitie: het internationale publiek kijkt uiteraard liever naar Real Madrid-Bayern München, FC Barcelona-Liverpool en Paris Saint-Germain - Juventus dan naar Bayern-FSV Mainz, Barça-Eibar en Juventus-Benevento. Meer internationale interesse betekent meer commerciële aantrekkingskracht en hogere tv-inkomsten.

De Super League belooft bovendien een stuk spannender te worden dan de nationale competities, waar Bayern, Juventus en PSG elk jaar kampioen worden. De Premier League staat wél garant voor spanning en geldt als meest aantrekkelijke clubcompetitie ter wereld: het is dus nog even afwachten hoe graag de Engelse topclubs mee willen werken.

Volledige competitie plus play-offs
Volgens de eerste plannen zal de Super League bestaan uit achttien topclubs: zij werken een volledige competitie af en de beste acht strijden door middel van play-offs om het kampioenschap. Iedere club is dus verzekerd van minstens 34 wedstrijden, waarvan zeventien thuis. Ter vergelijking: de winnaar van de Champions League speelt er maximaal dertien. De clubs zouden volgens dit model dus meer tv-inkomsten genereren én - als er weer fans naar de stadions mogen komen - meer wedstrijdinkomsten meepakken.

Ook het prijzengeld van de Super League moet dat van de Champions League ver overstijgen. Liverpool won de editie van 2018/2019 en harkte 111 miljoen euro binnen: als de Super League er komt, lijkt iedere deelnemer verzekerd van dat - toch niet kinderachtige - bedrag. De Amerikaanse JP Morgan-bank zou al in gesprek zijn met de clubs over een financiële injectie van ruim 5 miljard euro, om de start van de Super League mogelijk te maken: die investering moet uiteindelijk terugverdiend worden door sponsor- en tv-inkomsten.

Deelnemersveld
Het heeft er dus alle schijn van dat de Super League er daadwerkelijk gaat komen, of de UEFA het nu wil of niet. De plannen moeten echter nog geconcretiseerd worden: welke clubs zullen bijvoorbeeld aan de aftrap staan in 2022? De Grote Vijf van Europa leveren uiteraard de meeste afgevaardigden. Engeland krijgt - mits de clubs toehappen - waarschijnlijk vijf tickets, maar heeft zes topclubs. Liverpool, Manchester United, Manchester City, Chelsea, Arsenal en Tottenham Hotspur: één van deze Big Six-leden wordt het kind van de rekening. FC Barcelona is er sowieso bij, weten we sinds de afscheidsrede van Bartomeu: ook Real Madrid en Atlético Madrid vertegenwoordigen Spanje.

Bayern München en Borussia Dortmund zijn de grootste clubs van Duitsland en kunnen ook op een uitnodiging rekenen. Hetzelfde geldt voor Serie A- en Ligue 1-heersers Juventus en Paris Saint-Germain. Wie de resterende plekken gaan opvullen, moet nog blijken: Europese subtoppers als Sevilla, Benfica, FC Porto, CSKA Moskou, Zenit Sint-Petersburg, AS Roma, Napoli, Atalanta Bergamo, Shakhtar Donetsk, Olympique Lyon, Olympique Lyon, RB Leipzig, Red Bull Salzburg én Ajax kunnen in aanmerking komen. Of er een promotie-/degradatieregeling komt of dat er jaarlijks 'wildcards' uitgedeeld worden: het moet nog besproken worden.

Speelkalender
Een volledig nieuwe competitie kan uiteraard niet in de huidige speelkalender ingepast worden. Wat gaan de toonaangevende clubs opofferen: de nationale competities of de Champions League? Het zou niet raar zijn wanneer de Super League-wedstrijden in het weekend ingepland worden, zodat de hele wereld mee kan kijken. Dat was onlangs al het geval met El Clásico, die om 16.00 uur lokale tijd werd afgetrapt: ontbijt- en lunch-tv in de Verenigde Staten, prime time in het Midden-Oosten en late night-vermaak in China.

Het zou niet meer dan logisch zijn: de wereld globaliseert in razend tempo en het voetbal globaliseert vanzelfsprekend mee. Dat Amerika en China belangrijke nieuwe afzetmarkten zijn geworden, weten we al langer, sinds de invoering van de International Champions Cup: Real Madrid-FC Barcelona in Miami, Tottenham Hotspur-Juventus in China, het is de normaalste zaak van de wereld tijdens de zomermaanden. De Champions League wordt al het miljardenbal genoemd, maar de nieuwe Super League moet nóg lucratiever worden.

Voormalig PSV-voorzitter Van Raaij lijkt twintig jaar na zijn afgeschoten idee overigens gelijk te krijgen. Na de eeuwwisseling voorzag hij al een grote kloof tussen de Grote Vijf en de overige Europese landen: deze probeerde hij tevergeefs te dichten met zijn Euro League. Als de Super League er komt, zal die kloof alleen nog maar groter worden.

(Hein Nooijens & Danny Vos/VoetbalPrimeur)