Ten Hag op weg naar Ajax: verstandige meestertacticus zonder Ajax-air

Een gerespecteerde voetballer was hij: Ten Hag speelde van 1989 tot en met 2002 bij FC Twente (drie periodes), De Graafschap, RKC Waalwijk en FC Utrecht. Na zijn carrière werd hij hoofd opleidingen bij Twente/Heracles en sinds 2006 is hij werkzaam als trainer. Eerst assistent bij Twente, toen bij PSV en vervolgens stond Ten Hag op eigen benen bij Go Ahead Eagles, Bayern München II en Utrecht. VoetbalPrimeur bekijkt of Ten Hag een goede keuze zou zijn voor Ajax.

Wel: resultaten bij FC Utrecht
Ten Hag is nu 2,5 seizoen hoofdtrainer van FC Utrecht. Met die club behaalde hij het afgelopen seizoen de vierde plek in de Eredivisie met 62 punten (het clubrecord is 63 punten). In de play-offs ging het vervolgens nog bijna mis, maar via strafschoppen plaatste Utrecht zich alsnog voor de voorrondes van de Europa League. In de laatste voorronde was Zenit Sint-Petersburg nipt te sterk. Halverwege de huidige competitie staat Utrecht op plaats zes.

Niet: geen Ajax-uitstraling
Over Ten Hag kan veel worden gezegd, maar een Ajax-uitstraling met de typische Amsterdamse bluf heeft hij niet. Wat dat betreft is Ten Hag meer een trainer voor PSV, in de lijn van Phillip Cocu. Bij Ajax zijn er meer stromingen, terwijl er bij PSV één stroming is. Als je daarin past, kun je in in Eindhoven in alle rust werken. Dat is bij Ajax niet het geval, al zal het iets rustiger worden na het vertrek van Dennis Bergkamp.

Wel: tactisch meesterbrein
Ten Hag staat bekend als een meestertacticus, waardoor Utrecht moeilijk te verslaan is. Dat zijn vondsten ook in topwedstrijden werken, bleek dit seizoen in Amsterdam. Utrecht won met 1-2 in de Arena, omdat de ploeg van Ten Hag met een 5-3-2-formatie handig inspeelde op de zwaktes van Ajax. Aan de laatste lijn werd een extra speler toegevoegd en in de voorhoede koos Ten Hag voor snelheid. Voor elke situatie lijkt de Utrecht-trainer een plan te hebben. Die wedstrijd op 5 november kan niet los worden gezien van de huidige belangstelling.

Niet: geen Ajax-adept
Voortvloeiend uit het vorige punt: mocht Ajax inderdaad voor Ten Hag kiezen, dan gaat de club voetbaltechnisch een andere koers varen dan bijvoorbeeld Peter Bosz en Marcel Keizer, die normaal gesproken dezelfde (aanvallende) formatie en speelstijl hanteerden. Ten Hag heeft de 5-3-2-stijl feitelijk geïntroduceerd in de Eredivisie. Dat is bij Ajax vloeken in de kerk, want 4-3-3 is heilig. Aan de andere kant: met de realistische speelstijl van Ten Hag kan Ajax internationaal misschien wel hoge ogen gooien.

Wel: kan jonge spelers beter maken
Ten Hag is een trainer die elke dag hamert op het mentale aspect. "Dat begint met karakters lezen, weten hoe de mens achter de voetballer in elkaar steekt", zei hij onlangs in Voetbal International. "Als ik iemand zie spelen, kan ik op basis van hoe hij zich beweegt, reageert bij balverlies, een tegengoal of een overtreding, wel een beeld schetsen van hoe zo'n speler is. Als je dat weet, ga je daarop sturen in de begeleiding. Bij iedereen kies ik een afzonderlijke benaderingsmethode." Vervolgens smeedt Ten Hag een collectief. Aan hem de taak om Ajax weer te laten floreren.

Niet: geen ervaring in de top
Ten Hag werkte bij Bayern München, waar destijds Pep Guardiola aan het roer stond. Toch kan dat niet worden gezien als ervaring in de top, want Ten Hag was 'slechts' trainer van de beloften. Met Bayern München II werd hij kampioen van de Regionalliga, het vierde niveau in Duitsland. De aanstelling van Ten Hag zou een gok zijn voor Ajax. Want had voorganger Marcel Keizer ook geen gebrek aan ervaring in de top?