Streuer en Van Stee over Feyenoord-opponent: 'Alle Brazilianen zijn weg'

Feyenoord staat donderdag tegenover een club die Europees zijn sporen verdiend heeft, maar vanwege de oorlog in Oekraïne een flinke jas uit heeft moeten doen. Henk van Stee en Jan Streuer kennen Shakhtar Donetsk als hun broekzak en vertellen in gesprek met VoetbalPrimeur uit te kijken naar het Europa League-tweeluik.

Feyenoord treft Shakhtar donderdag in het Poolse Warschau. In Oekraïne spelen is door de oorlog niet mogelijk. "Ik heb contact gehad met general director Sergei Palkin, hij vindt het heel leuk dat ze tegen elkaar spelen", vertelt Van Stee, die bij Shakhtar tweeënhalf jaar in dienst was als directeur opleidingen, aan deze website.

"Shakhtar is een gigaclub in het Oostblok, waar vier clubs daar de dienst uitmaken: Zenit Sint-Petersburg, Spartak Moskou, Dinamo Kiev en Shakhtar Donetsk. Shakhtar bestond voor zeventig procent uit Brazilianen, van wie ik er meerdere meegemaakt heb: Brandão, Matuzalém, Fernandinho, Willian, Adriano, Alex, Taison... Ik heb gewerkt met Mircea Lucescu die heel goed op kon schieten met Brazilianen. Ook de eigenaar Rinat Ahmetov was daar gek van."

Shakhtar heeft zich de afgelopen jaren meermaals bewezen als succesvol handelshuis. Bernard is met zijn 25 miljoen euro nog altijd de duurste inkomende transfer en daarna komt Pedrinho met achttien miljoen. Oud-Ajacied David Neres staat met twaalf miljoen op de tiende plaats. Mykhaylo Mudryk werd afgelopen winter voor zeventig miljoen verkocht aan Chelsea en verder verkocht Shakhtar spelers als Fred (Manchester United, 59 miljoen), Alex Teixeira (JS Suning, 50 miljoen), Fernandinho (Manchester City, 40 miljoen) en Willian (Anzhi, 35 miljoen) voor megabedragen door.

"Brazilianen verdienden een geweldig salaris en werden voor grote bedragen doorverkocht aan clubs als Manchester City", zegt Van Stee. "Mudryk is voor 70 miljoen euro verkocht aan Chelsea en David Neres voor vijftien miljoen euro aan Benfica. Er zitten nu nog maar drie of vier buitenlanders in de selectie."

Oorlog
Dat heeft alles te maken met de oorlog in Oekraïne, die zijn tol eist. "Er ontstond discussie of er wel of niet gevoetbald moest worden in oorlogstijd, maar op verzoek van de bevolking is dat gewoon doorgegaan, puur als afleiding. Maar ja, je staat te trainen, het luchtalarm gaat en dan moet je ineens schuilen. Dat is geen ideale situatie voor Oekraïense clubs. Shakhtar is kapitaalkrachtig en vestigt zich in Polen, dat maakt het iets makkelijker."

"Het Shakhtar van nu bestaat voor negentig procent uit Oekraïners. Andriy Pyatov is al 38 jaar, Yaroslav Rakitskyi heb ik nog meegemaakt en Taras Stepanenko loopt er ook. En vergeet Lassina Traoré niet. Shakhtar heeft het altijd moeten hebben van de Brazilianen, die nu allemaal weg zijn. De toekomst moet uitwijzen of dat terugkomt, maar ik denk dat het land de eerste tien jaar weer helemaal opgebouwd moet worden als de oorlog is afgelopen. De aantrekkingskracht voor Brazilianen zal nu niet zo groot zijn."

Shakhtar leunde op de inbreng van Brazilianen, maar heeft ook al jaren een sterke jeugdopleiding staan. "In Oekraïne had Dinamo Kiev altijd de sterkste jeugdopleiding, maar daarna is Shakhtar prominent geworden. In de top is het allemaal stabiel. Akhmetov heeft Shakhtar in 1996 gekocht, Sergey Palkin is de CEO, Dario Srna de technisch directeur en de advocaten en HR zitten er ook al jaren. Dat maakt Shakhtar sterk."

Streuer
Ook Streuer, technisch directeur bij FC Twente, kent Shakhtar op zijn duimpje. Hij werkte er van 2007 tot medio 2012 als director scouting. "Ik vind het heel knap van Shakhtar dat het op dit niveau blijft spelen als je ziet welke problemen de club al jaren heeft. Steeds de wedstrijden op verschillende plaatsen spelen: dan zaten ze hier, dan weer daar. Nu spelen ze in Polen. Toen ik er zat wonnen we de Europa League, maar ik vind het heel knap wat ze neerzetten ondanks de problemen, al is het door de oorlog wel een stuk minder dan een aantal jaren geleden."

"Het is haast onmogelijk om dan op hetzelfde niveau te blijven. En het aantrekken van goede spelers is nu vele malen moeilijker. Spelers vertrekken veel sneller en je haalt ze moeilijker binnen. Juist daarom heb ik er veel respect voor dat ze Europees zover komen."

De competitie in Oekraïne moet nog beginnen en dat zou voor Feyenoord een voordeel kunnen zijn. Streuer: "Ook toen ik er zat was het een probleem. In de winter kon je bijna niet spelen, omdat het soms wel vijftien of twintig graden onder nul was. Daarom begint de competitie zo laat, terwijl de Europese clubs vanaf januari weer beginnen. Je hebt je normale programma nodig om goed te kunnen presteren. Toen ik er zat waren er nooit problemen en gingen Russen en Oekraïners goed met elkaar om. Door die oorlog komt het nooit meer goed, denk ik. Daar is teveel voor gebeurd. Ik vraag me af hoe ze dat voor elkaar willen krijgen."

Streuer spreekt nog regelmatig met mensen bij Shakhtar en heeft ze de helpende hand geboden. "We hebben aangeboden om hierheen te komen, mocht dat nodig zijn, maar ze gaan daar niet zomaar weg. Oekraïners zijn vechters met een geweldige mentaliteit, waar ik een diepe respect voor heb. In het begin dacht men dat de oorlog zo voorbij was, maar dat is dus niet zo."

Prognose
Feyenoord en Shakhtar treffen elkaar donderdagavond om 21.00 uur. "Ik verwacht in de eerste wedstrijd een gelijkspel, maar dat Feyenoord er in de tweede wedstrijd vol overheen gaat”, zegt Van Stee. "Dat het thuis afsluit is trouwens een flink voordeel voor Feyenoord."

Streuer: "Het is moeilijk te zeggen. Ik denk dat Feyenoord best een goede kans heeft, maar het niet makkelijk zal worden, omdat Shakhtar ook steeds ver komt. Ik schat het op fifty/fifty. Feyenoord heeft het voordeel ingespeeld te zijn, Shakhtar is dat niet. Dat Oekraïense clubs pas in maart weer spelen, is voor Europese clubs altijd een voordeel."