Van Gaal en Memphis leggen vinger op zere plek: analyse van Oranje-middenveld

2 september 2021 om 14:00
Laatste update: 2 september 2021 om 14:38
77

Louis van Gaal en Memphis Depay waren eensgezind na het gelijkspel tegen Noorwegen: het Nederlands elftal ontbeert creativiteit. VoetbalPrimeur analyseert de aanvoer van het middenveld.

Frenkie de Jong (controlerende middenvelder)
In een nieuwe rol als echte '6' was Frenkie de Jong voornamelijk verantwoordelijk voor het verdelen van het spel. Hij zakte - in tegenstelling tot zijn rol onder Frank de Boer en Ronald Koeman bij FC Barcelona - veelvuldig uit tussen de twee centrale verdedigers om vanuit daar spelers tussen de linies vrij te spelen. Na afloop was hij van mening dat hij meer moest creëren voor het elftal.

Dat wijzen de statistieken ook uit. Niemand op het veld kan tippen aan het aantal balaanrakingen van De Jong (130). Ook komt niemand - behalve Steven Berghuis, dat geeft in meerdere opzichten te denken - in de buurt van zijn passnauwkeurigheid (94,8 procent). Toch bestaat het merendeel van zijn spel uit passes over tien à vijftien meter, waardoor Oranje qua veldbezetting niet kon opschuiven naar voren. In negentig minuten gaf De Jong slechts één sleutelpass, wat uiteindelijk resulteerde in een kans. Waarom kon De Jong de bal zo moeilijk kwijt? Daar komen we nu op.

Davy Klaassen (aanvallende middenvelder)
Speelde meer verstoppertje achter het middenrif van Noorwegen dan dat hij een rol wilde spelen in het aanvalsspel van Oranje. Doordat Noorwegen compact gepositioneerd stond, was het voor de Ajacied niet gemakkelijk om zichzelf vrij te spelen, maar hij zorgde ook niet voor de benodigde diepgang. Op zijn doelpunt na is hij slechts een keer in de zestien van de Noren geweest om te kunnen afdrukken. Met slechts twee steekpasses in negentig minuten is zijn bijdrage aan de voorhoede ook povertjes.

Waar Cody Gakpo en Steven Berghuis - en in de tweede helft Donyell Malen - beiden een natuurlijke drang hebben om de bal in de voeten te krijgen, dook Klaassen amper die hoeken in. De linies kwamen zodoende te kort op elkaar te staan. Het is een wisselwerking tussen middenveld en aanval, maar met zijn drive mocht er tegen Noorwegen meer van Klaassen verwacht worden.

Georginio Wijnaldum (aanvallende middenvelder)
Het leek erop dat Wijnaldum de bal ook niet per se hoefde te hebben. Als je als ploeg 65 procent balbezit hebt en je hebt als middenvelder 41 passes verstuurd, is dat ondermaats. Rechts op het middenveld kwam Wijnaldum steevast de bal ophalen bij Jurriën Timber, maar doordat hij niet opengedraaid stond en een man in zijn rug had kon hij weinig tot niets bijdragen aan het aanvalsspel. Het bleef voornamelijk bij een kaats of een tikkie breed.

Ook Wijnaldum kwam slechts één keer in de zestien van Noorwegen tot een schietkans, maar zijn schot belandde niet tussen de palen. Creëerde hij dan kansen voor Berghuis, Memphis Depay en Cody Gakpo? Amper. Wel gaf hij de assist op Klaassen. In de eerste helft had hij nog één moment van diepgang, maar de daaruit gegeven voorzet bereikte geen medespeler. Ook bij Paris Saint-Germain is Wijnaldum nog ver verwijderd van zijn beste vorm.

Het doelpunt van Oranje is een spaarzaam moment waarin te zien is hoe een tegenstander ontregeld kan worden. De ruimte ligt in de hoek en bij Noorwegen ontstaat de twijfel of er een middenvelder mee moet of dat er een verdediger moet uitstappen. Het leidt gelijk tot een goal.

Extra controleur
Een middenveld met De Jong, Klaassen, Wijnaldum is - in elk geval tegen Noorwegen - te statisch gebleken. Van Gaal dacht met een controleur en twee aanvallende middenvelders met diepgang te kunnen spelen, maar kwam bedrogen uit. Hoe nu verder? De bondscoach doet er goed aan om tegen Montenegro - een land dat naar alle waarschijnlijkheid de bus gaat parkeren en zal loeren op de counter - voor meer voetbal in de ploeg te zorgen. Ajacied Ryan Gravenberch is de belangrijkste kandidaat voor de vacature.

Daardoor wordt er wel iets van de voorhoede gevraagd. Variatie is voorin namelijk een must. Op het doelpunt na trokken Berghuis, Gakpo en Malen constant naar binnen, de drukte in. Gravenberch en De Jong hebben het in zich om iemand één op één te zetten, waardoor de nummer 10 tegen Montenegro rondom Memphis kan zwerven. Dat resulteert er voor Memphis weer in dat hij zich makkelijk kan laten uitzakken, om zelf de eindpass te versturen. Tegen Noorwegen stonden Klaassen en Wijnaldum veelal in de lijn van Memphis, waardoor de Barcelona-spits ingesloten stond en niet in zijn kracht kwam. Als iedereen in zijn kracht komt en de ruimtes op het veld goed benut worden, ligt het voor de hand dat Oranje in de WK-kwalificatiewedstrijden tegen Montenegro en Turkije meer kansen gaat krijgen.

(Lars Teunissen/VoetbalPrimeur)